Ücretsiz izin uygulamasına karşı mücadele büyüyor. Ülkenin dört bir yanında haklarına sahip çıktıkları için günde 47 lirayla yaşamaya mahkûm edilen yüzlerce işçi, bu hukuksuzluğa artık dur denmesini istiyor. Direnişlerin sayısı giderek artıyor
Pandemi gerekçesiyle nisan ayında yapılan düzenlemeyle getirilen tek taraflı ücretsiz izin uygulaması, patronların en güçlü silahlarından biri haline geldi. Patronlar bu silahı sendikalaşan, haklarına sahip çıkan, haksızlıklara boyun eğmeyen işçilere karşı kullanıyor. Ücretsiz izne çıkarılarak günde 47 lirayla yaşamaya mahkûm edilen işçilerin sayısı 2,3 milyona dayanırken, ülkenin dört bir yanında yüzlerce işçi bu kölelik uygulamasına karşı direnişte. Bu direnişlerin sayısı giderek artıyor.
Nisan ayında başladı
Tek taraflı ücretsiz izin uygulaması, 17 Nisan 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan 7244 sayılı ‘Yeni Koronavirüs Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ ile başladı. Yasaya eklenen geçici madde ile patronlara işten çıkarma yasağı getirildi ama istedikleri kadar işçiyi istedikleri süreyle, işçilerin onayını almaksızın ücretsiz izne gönderme hakkı tanındı. Bu işçilere İşsizlik Sigortası Fonu’ndan günlük 39,24 lira nakdi ücret desteği verilmesi kararlaştırıldı.
Ücretsiz izne çıkarılan işçilerin sayısı 31 Aralık 2020 itibariyle 2 milyon 216 bin 622’e ulaştı. Bu işçilere İşsizlik Sigortası Fonu’ndan toplamda 6,5 milyar lira nakdi ücret desteği verildi. Patronlara geçen yıl fondan verilen teşvik ve desteklerin tutarı ise 18 milyarın üzerindeydi. Buna göre patronlar, ücretsiz izne gönderilen işçilere verilen desteğin 3 katı destek ve teşvik ödemesi aldı. DİSK-AR’ın raporuna göre bu teşvikler işçiler için kullanılsaydı, ücretsiz izne gönderilen işçilere aylık bin 168 lira değil, bunun iki veya üç katı nakdi ücret desteği sağlanabilecekti.
Komik zam
Bu yılın başında nakdi ücret desteğine, asgari ücrete yapılan zam doğrultusunda yüzde 21,56 zam geldi. Böylelikle ücretsiz izne çıkarılan işçilere verilecek desteğin tutarı günlük 39 liradan 47 liraya yükseldi. Öte yandan günde 47 lirayla yaşamak zorunda bırakılan işçilerin isyanı gün geçtikçe büyüyor. Ücretsiz izne çıkarılan işçiler yurdun dört bir yanında direniyor, mücadele yürütüyor. Bu mücadelelerin bazılarında yaşanan son gelişmeler şöyle.
***
Migros işçileri kararlı: Biz kazanacağız!
Kocaeli’ndeki Migros Şekerpınar deposunda onlarca işçi sendikalı oldukları için ücretsiz izne çıkarıldı. DGD-SEN üyesi işçiler, iki haftayı aşkın süredir deponun önünde direnişte. İşçiler, dün İstanbul Caddebostan’daki Migros’ta kasa kilitleme eylemi gerçekleştirdi. Eylemlerinin süreceğini belirten işçiler, “Ücretsiz izne, sendika düşmanlığına, tacize ve mobbinge izin vermeyeceğiz. Biz kazanacağız!” diyor.
***
Tayaş Gıda’da hukuksuzluk diz boyu
Kocaeli Gebze’de faaliyet gösteren Tayaş Gıda’da da 60’a yakın işçi ücretsiz izne çıkarılmıştı. Bu işçilerin önceki gün işbaşı yapmaları gerekiyordu; ama izin uygulaması uzatıldı. Bazı işçiler 6 aydır ücretsiz izinde olduklarından çalışamıyor. Öte yandan fabrika yönetimi ilan açarak yeni işçi alımı için girişimlerde bulunuyor. Fabrikanın önünde önceki gün eylem yapan işçiler, bu durumu protesto etti. Eylemde “Ücretsiz izin kaldırılsın! Güvenceli çalışma, insanca bir ücret için birlikte mücadeleye” pankartı açıldı. DİSK Gıda-İş Genel Sekreteri Olcak Özak, “Pandemide işçilerin emeği üzerinden zenginliğine zenginlik katan Tayaş patronu bu uygulamalarıyla işçileri açlığa mahkûm etmiştir. Mevcut durumda çalışan işçiyi ücretsiz izne çıkarıp yeni işçi alımına girişmek haksızlık ve hukuksuzluk değil de nedir?” dedi.
***
Nak kargo işçileri de direniyor
İzmir Işıkkent’teki Nak Kargo’da ücretsiz izne çıkarılan 5 işçi de 3 gündür direnişte. Patronlar işçileri ücretsiz izne gönderirken “pandemi ve mevsimsel geçiş süreçlerine bağlı olarak işlerin azalmasını” gerekçe göstermiş. İşçiler ise olumsuz çalışma koşullarına karşı çıktıkları için ücretsiz izne mahkûm edildiklerini söylüyor. İşçiler, her gün saat 09.00’dan 17.00’ye kadar işyerinin önünde “İşimizi geri istiyoruz, NAK Kargo işçisi köle değildir” pankartıyla direnişlerini sürdürüyor.
