Ekonomik kriz ve hayat pahalılığı ile mücadele etmeye çalışan işçiler, bir de krizin faturasının kendilerine kesilmek istenmesi ile karşı karşıya. Gerek özel gerekse kamu kurumlarında çalışan işçiler, ya küçülme ya da performans eksikliği gibi gerekçelerle işten çıkarılıyor, maaşları eksik veya geç yatırılıyor. İşçiler ise, iş bırakma gibi çeşitli eylem ve etkinliklerle karşı mücadele veriyor.
İzmir’de de fabrikadan belediyeye, İZBAN’dan Lezita’ya süren eylemlerde temel talep ücretlerin iyileştirilmesi ve krizin faturasının işçilere kesilmemesi. İşten çıkarılan Lezita işçileri, 7 Mart’tan bu yana işlerine geri dönmek için eylemde. Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Purmo Group’ta işçiler toplu sözleşmede anlaşma sağlanmadığı için 16 Mayıs’ta greve çıktı. Çiğli Organize Sanayi Bölgesi’nde ambalaj üretimi yapan Amcor Fabrikası’nda çalışan işçiler de, toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlanmaması nedeniyle grev kararı alındı. Bir aylık süre içerisinde anlaşma olmaması üzerine grev başlayacak.
Grevlerin yanı sıra işten çıkarmalar nedeniyle de fabrika önlerinde eylemler yapılıyor. Çiğli Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan IFFCO Turkey Gıda isimli firmadaki 5 işçi, Tek Gıda İş Sendikası’na üye olduktan sonra 7 Mart’ta işten çıkarıldı. İşçiler, fabrika önünde başlattıkları eylemlerini sürdürüyor. İşten çıkarmaların yoğun olduğu bir diğer yer ise CMS Jant Sanayi A.Ş. Çiğli’de iki, Bornova ve Gaziemir’de birer fabrikası olan CMS Jant’ta, son iki yılda binin üzerinde işçi, Kod-46 veya Kod-26’dan işten çıkarıldı. Bu hafta ise Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi’nde Kurulu olan Erenli Kauçuk Fabrikası’nda Lastik İş Sendikası’na üye olan 5 işçi işten atıldı.
Belediyelerde maaş krizi
Fabrikaların yanı sıra birçok belediyede de işçiler, işten çıkarma ve maaşların eksik ödenmesine karşı eylemlerini sürdürüyor. 10 Mayıs’ta işten çıkarılan İzmir Büyükşehir Belediyesi İnsan Kaynakları Temizlik Bakım ve Organizasyon Hizmetleri Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İZENERJİ) ile İzmir Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruması, İyileştirilmesi, Müşavirlik ve Proje Hizmetleri Tic. ve San. A.Ş.’de (İZDOĞA) çalışanı 21 işçi, 22 Mayıs’ta belediye önünde oturma eylemine başladı.
Öte yandan Bayraklı Belediyesi, Foça Belediyesi ve Çiğli Belediyesi’nde maaş krizi devam ediyor. Bayraklı Belediyesi’ndeki memurlar, maaşlarından yemek, yol ve sosyal destek ücretlerinin kesildiği gerekçesiyle 15 Mayıs’ta belediye önünde oturma eylemi yaparken, daha sonra eyleme katılan işçiler de toplu iş sözleşmesindeki haklarının ödenmesini istedi. Foça Belediyesi’nde de maaşlarını alamayan işçiler, basın açıklaması düzenledi. Yine Çiğli Belediyesi’nde, güvenlik soruşturmaları işçi krizine neden oldu. Önceki dönemde 502 personelin güvenlik soruşturmasına tabi tutulduğu ve 100 kişinin soruşturma sonuçlarının geldiği, bu kişilerden 10’unun işe alınamayacağı belirtildi. Bu durum ise, yaklaşık 350 işçinin iş bırakmasına yol açtı.
Mezopotamya Ajansı’ndan Tolga Güney, işlerine geri dönmek ve ücretlerinin iyileştirilmesi talebiyle eylemde olan işçilerle konuştu.
“Krizi bize yükleyemezler”
İşine geri dönmek için oturma eyleminde olan İZENERJİ işçisi Aslan Sultan, 2019 yılında belediyeye başvuruda bulunduklarını fakat 1 Nisan’da belediyede işe girebildiklerini söyledi. Belediyede işe girerken, mevcut işlerinden tazminatlarını almadan çıktıklarını aktaran Sultan, “Hayallerimizi elimizden aldılar. Bir umut işe başladık ve bir yaşam hayalimiz oldu. Ancak umutlarımızla oynadılar. Taleplerimiz yerine getirilinceye kadar direnmeye devam edeceğiz, geri adım atmayacağız” dedi. İzmir’in birçok bölgesinde aynı sorunların yaşandığını belirten Sultan, “Krizin faturasını bize çıkarmak istiyorlar. En zayıf halka, en sahipsiz olarak işçileri görüyorlar. Ranta giden paralardan tasarruf yapsınlar. Belediye, müteahhitlere para vereceğine işini kendi yapsın. İzmir’deki belediye ve fabrikalarda yaşanan krizi bize yükleyemezler. Tasarrufa yukarıdan başlasınlar. Bu saldırılara karşı da bütün işçiler birlikte hareket etmek zorunda. Yoksa işten çıkarmalar böyle devam edecek” diye belirtti.
Sendika ve derneklere destek çağrısı
İşine dönmek için direnen İZDOĞA işçisi Umut Taşkale, sendika ve derneklerin kendilerine destek vermesini isteyerek, “Kimimiz kanal temizlerken, kimimiz çöp ayırırken kimimiz de araç başındayken işten çıkarıldığımızı öğrendik. Kimi arkadaşlarımız geçim derdinde, borçları var. Mağdur olmak istemiyoruz. Herkes ekmeğini kazanmak için işine dönmek istiyor” ifadelerini kullandı.
Tazminatı verilmeden işten çıkarıldı
CMS Jant’tan kıdem ve ihbar tazminatı verilmeden çıkarılan Volkan Kozan da, işten çıkarıldığını vardiya saatinde kartının okumadığı zaman anladığını söyledi. Görüştüğü şirket yetkililerinin ise “Kıdem tazminatımı veriyoruz. Ancak ihbar tazminatını vermiyoruz” dediğini aktaran Kozan, şunları belirtti: “Nedenini öğrenmek istediğimde, şirket prosedürü olarak kimseye ihbar tazminatı verilmediği söylendi. Bunun hukuki olmadığını ve dava açacağımı söyledim. Daha sonra iş aktimin Kod-26 ile yani Disiplin Kurulu kararı ile sonlandırıldığını öğrendim. Yani ne kıdem ve ihbar tazminatını vermediler. Yasal olarak bu süreci devam ettireceğim. İşe dönüş davası açacağım. Hakkımı istiyorum.”
