CHP’li İstanbul Büyükşehir Belediyesi, yılın başından itibaren ulaşıma yaptığı fahiş zamlarla, krizin faturasını emekçilere yüklerken, “usulsüz kart kullanımı” adı altında uygulamayla hem halk hem de işçiler üzerinde baskı kuruyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) 1 Ocak itibariyle yüzde 36 oranında zam yaptığı toplu ulaşım ücretlerine üç ay sonra ikinci zam geldi. 9 Nisan itibariyle uygulanan yüzde 40 zam nedeniyle İstanbul’da asgari ücretle yaşamını sürdürenler maaşlarının yaklaşık yüzde 15’ini ulaşıma ayırmak zorunda kaldı. Seçim çalışmalarında halka ucuz ulaşım sözü veren İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, ulaşıma zam yaptığı yetmezmiş gibi bir de öğrenci kartına 25 yaş kısıtlaması getirmek istedi. Yılın başında 430 TL’ye yükseltilen aylık tam kart son zamla birlikte 602 TL’ye, 78 TL’ye yükseltilen aylık öğrenci kartı 109 TL’ye, 267 TL’ye yükseltilen sosyal kart ücreti 374 TL’ye ulaştı.
Yılın başında 5,48 TL yapılan tek basım elektronik bilet fiyatı 7,67 liraya, 2,67 lira olan öğrenci indirimli elektronik bilet ücreti 3,74 liraya, 3,92 lira olan sosyal kart bilet ücreti 5,49 liraya yükseltildi.
Artan kiralar, temel tüketim maddeleri, elektrik, doğalgaz fiyatlarındaki fahiş artışlara bir de CHP’li belediyenin ulaşım ve su zamları eklenince kentteki emekçilerin yaşamlarını sürdürmeleri daha da zorlaştı.
Zamlar için CHP’li belediye, iktidarın söylemlerine sığındı. Döviz kurundaki artış zamların gerekçesi yapılarak, yük işçi ve emekçilerin, gençlerin sırtına yüklendi.
İBB’nin yeni rant kapısı
İBB bununla da yetinmedi. Bu kez metro ve tramvay istasyonlarında “usulsüz kart kullanımı” adı altında denetimler başlattı. Zamları takip eden süreçte önce haftada bir gün olmak üzere 14.00-17.00 saatleri arasında metro ve tramvay istasyonlarında başlatılan denetimler ardından haftanın her günü günde üç kereye çıkarıldı.
Her gün 07.30-09.00, 14.30-16.00 ve 17.30-19.00 saatlerinde yapılan denetimlerle “usulsüz kart kullanımı” adı altında çok sayıda karta el konuldu. El konulan kartların sahiplerine birincisinde 600 TL, ikincisinde 6 bin TL para cezası kesilmeye başlandı.
Böylece CHP’li İstanbul Büyükşehir Belediyesi, toplu taşıma ücretlerinde fahiş artışın yanı sıra “usulsüz kart kullanım ücreti” adı altında kendisine yeni bir rant kapısı açtı. El konulan kartların yanı sıra kartını kaybeden ve kayıp başvurusu yapan insanlardan da bu bedelleri almaya çalışan CHP’li belediye için internet ortamında pek çok şikayet var.
Denetimleri artırmakla övünen İBB, Mart ayında yaptığı açıklamada son denetimlerde 8 bin usulsüz kullanım tespit ettiklerini duyurdu. Metro İstanbul Genel Müdürü Özgür Soy, 13 Nisan’da yaptığı açıklamada 15 gün içinde 5 binin üzerinde usulsüz kart kullanımı tespiti ve kart sahiplerine uygulanan yaptırımlarla övündü.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, nisan ayında “usulsüz kart kullanımı”na ilişkin bir de reklam hazırladı. Başkasına ait bir İstanbulkartı kullanarak otobüse binen kişiyle alay edilen İBB’nin reklamına pek çok kişi tepki gösterdi.
İşçilere baskı yapılıyor
İBB İstanbul’daki yoksul halka bu polisiye yöntemle zulmederken, metro ve tramvay hattında çalışan işçilere ise baskı ve mobbing uygulamaya başladı.
CHP’li İBB patronu, Metro İstanbul adlı belediyeye ait şirkette ve metro-tramvay hatlarında İstanbul Güvenlik adlı şirkette çalışan taşeron işçilere daha fazla kart toplama dayatmasında bulundu.
Ceza-ödül sistemi
Metro İstanbul taşeron işçilerini ve güvenlik elemanı taşeron işçileri metro-tramvay istasyonlarında zorla denetime çıkaran belediye yönetimi, pek çok kapitalist işletmenin uyguladığı ve işçileri yarıştırma amacı taşıyan bir uygulamaya imza attı. Her ayın sonunda işçilere mail göndererek kimin ne kadar kart topladığının bildiren İBB’ye bağlı Metro İstanbul yönetimi, az kart toplayan işçileri ifşa etti. Belirlenen saatlerde çalışma yapmayan ya da az kart toplayanlar hakkında tutanaklar tutuldu, savunmaları alındı. Ardından çalışma saatleri ve izin günleri değiştirilerek cezalandırıldı. İşçilere baskı ve mobbing uygulayan belediye yönetimi, fazla sayıda kart toplayanlara ise kıyafet, elektronik cihaz gibi “ödül”ler vererek işçileri birbiriyle yarıştırarak bölmeye çalıştı.
İşçilerle halk karşı karşıya getiriliyor
CHP’li İstanbul Büyükşehir Belediyesi yönetimi, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında metro istasyonlarında uzun namlulu silahlarla kimlik kontrolü yapılmasına benzer bir uygulamayı Metro İstanbul ve İstanbul Güvenlik işçileri üzerinde kurduğu baskıyla metro ve tramvaylarda rutinleştirmeye ve meşrulaştırmaya çalışıyor.
602 TL’ye yükseltilen aylık kart bedellerini ekonomik kriz nedeniyle karşılayamayan çok sayıda insanın ulaşım hakkını gasp eden CHP’li belediye, metro-tramvay hattında çalışan işçilerle halkı da karşı karşıya getiriyor.
Kart toplama işine çıkarılan belediye işçileri bu uygulama sırasında sık sık tartışma ve kavgaların yaşandığına, pek çok yerde polisin çağrıldığına dikkat çekiyor.