Avrupa’nın dört bir yanındaki çiftçiler, akaryakıt fiyatları, vergilerdeki artış ve destekleme ödemelerinin yetersizliği nedeniyle kamu kurumları ve çeşitli kuruluşların önüne çamur veya gübre dökerek ya da yolları kapatarak protestolar düzenliyor.
Avrupalı çiftçiler, AB’yi, “Yeşil Mutabakat kapsamında karbon gübre ve pestisit kullanımına ilişkin katı kurallar getirerek tarımsal üretimi zorlaştırma” eleştiriyor.
Brüksel
Belçika’da çiftçiler, artan üretim maliyetleri, düşük ürün fiyatları ve AB’nin yeni çevre düzenlemeleri gibi birçok konuda hükümetlerden destek talep ediyor.
Fransa
Fransız çiftçiler, 18 Ocak’tan beri süren protestolarına devam ediyor. Fransa’daki protestolar, düşük süt fiyatları ve artan üretim maliyetlerine karşı bir tepki olarak başladı. Son zamanlarda, protestolar yer yer, tarım arazilerinin tahrip edilmesi ve süpermarketlere baskınlar seklinde şiddet içeren olaylara da dönüştü. Fransız hükümeti, çiftçilere 1,5 milyar avroluk bir yardım paketi sunmayı teklif etti ancak çiftçi sendikaları bu teklifi yetersiz buldu ve protestoların devam edeceğini açıkladı.
Hollanda
Hollandalı çiftçiler de 10 Şubat’tan bu yana protestolar düzenliyor. Protestolar, azot emisyonlarını düşürme planına karşı bir tepki olarak başladı. Hükümet plan kapsamında 3000 çiftliği kapatmayı planladığını açıklaması ile birlikte, çiftçiler planın kendilerini yok edeceğini savunarak eylemlerini sürdürüyor. Hollanda hükümeti bu günlerde planı askıya aldı ve çiftçilerle anlaşmaya varabilmek için görüşmelere başladı.
Almanya
Almanya’da çiftçiler, 8 Ocak’tan bu yana süren protestolarına devam ediyor. Protestolar, tarım bakanlığı önünde traktörlerle gösteriler ve yolların kapatılması gibi eylemler şeklinde gerçekleşti. Çiftçiler, hükümetten dizel yakıt ve gübreye devlet desteği, ürün fiyatlarında artış ve çevre düzenlemelerinde ise çeşitli esneklikler talep ediyor.
Hükümet, çiftçilerle görüşmelere başlamış ve bazı taleplerinin karşılanacağına dair söz vermişti, ancak 14 Şubat’ta, 1 milyar avroluk bir yardım paketi sunacağını açıklayan hükûmetin bu teklifi, çiftçi sendikaları tarafından yetersiz bulundu ve protestoların devam edeceği açıklandı.
Avrupa’da genel durum
Avrupa’daki çiftçi eylemleri, AB’nin tarım politikasının geleceği için önemli bir test olarak görülüyor. İşçilerin eylem ve protestolar neticesinde, hükümetler ve çiftçi sendikaları arasında görüşmeler tüm hızı ile devam ediyor. Genel olarak görüşmelerden somut sonuçlar çıkmazsa protestoların daha da yaygınlaşması bekleniyor.
18 Şubat 2024 tarihi itibarıyla, Avrupa’da çiftçi eylemleri Fransa, Hollanda, Almanya, İtalya, İspanya, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Romanya ve Bulgaristan’da devam etmekte.
Bu ülkelere ek olarak, Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, İrlanda, İsveç ve Portekiz gibi ülkelerde de küçük çaplı çiftçi protestoları düzenlenmektedir. Protestoların kapsamı ve şiddeti ülkelere göre değişiklik göstermekle birlikte, bugüne kadar en geniş çaplı ve en şiddetli protestolar Fransa, Hollanda ve Almanya’da gerçekleşti. Bu sayının zaman içinde değişebileceğini ve çiftçi eylemlerinin yeni ülkelere de sıçrayabileceğini belirtmek önemlidir. Çiftçiler, protestolar kapsamında yolları kapatıyor, traktörlerle şehir merkezlerine giriyor ve marketlere ürünlerini ücretsiz dağıtıyor.
Hükümetler, çiftçilerin taleplerini dinlemek ve çözüm üretmek için bir dizi adımlar attı. Bazı ülkeler, dizel yakıt ve gübre gibi tarım girdilerine sübvansiyon sağlama kararı aldı. Ayrıca, çiftçilerin gelirlerini desteklemek için yeni finansal programlar da geliştiriyorlar.
Protestolar neden başladı?
NATO ve Batı’nın Ukrayna üzerinde Rusya’ya savaş açma girişimleri ve COVID-19 pandemisinin ardından enerji ve gübre gibi tarım girdi fiyatları aşırı derecede arttı. Bu durum, çiftçileri ekonomik olarak olumsuz etkiledi. Küresel tarım pazarlarındaki rekabet, birçok ürün fiyatının maliyetler göz önüne alındığında düşük kalmasına neden oluyor. Çiftçiler, ürünlerinin maliyetlerini karşılayamadıklarını ve bu durumdan dolayı geçim sıkıntısı yaşadıklarını belirtiyor ve hükûmetlerden destek talebinde bulunuyorlar. Bununla birlikte, AB’nin, 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşma hedefi doğrultusunda tarım sektöründe de yeni çevre düzenlemelerini uygulamaya koyması ile çiftçiler, bu düzenlemelerin kendilerini zorlayacağını ve üretim kapasitelerini düşüreceğini belirtiyorlar.
Hollanda / Direnisteyiz.org
