Petrol-İş Sendikası, TİS sürecinin tıkandığı TÜPRAŞ işçileri için Yüksek Hakem Kurulu’na başvurdu. Petrol-İş Sendikası Aliağa Şubesi İdari Sekreteri Veysel Gündüz, dayıtalan TİS’le işçilerin 40 yıllık kazanımlarının gasp edilmek istendiğini söyledi.
Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu listesinin ilk sırasında yer alan TÜPRAŞ’ta, 30 Ocak 2018’de başlayan Toplu İş Sözleşmesi (TİS) sürecinde işverenin 3 yıllık sözleşme, vardiya sisteminde değişiklik ve mazeret izinlerinin azaltılması yönündeki dayatmaları üzerine ortaya çıkan tıkanıklık halen aşılabilmiş değil.
TÜPRAŞ yetkilileri ile işçilerin örgütlü olduğu Petrol-İş Sendikası arasında başlayan TİS görüşmelerinin sonuncusu 3 Nisan’da yapılmış, işveren şartlarında geri adım atmadığı için süreç tıkınmıştı. Bunun üzerine var olan ‘grev yasağı’ nedeniyle 4 bin 300 TÜPRAŞ işçisi, 8 Nisan’da İzmir Aliağa, Kocaeli, Kırıkkale ve Batman rafinerelerinde iş bırakma eylemi yapmıştı.
Uzlaşma sağlanamaması üzerine TÜPRAŞ’ın sahibi Koç Holding ve üyesi olduğu Türkiye Kimya Sanayi İşverenleri Sendikası (KİPLAS), Yüksek Hakem Kurulu’na (YHK) gitti. Onların ardından Petrol-İş Sendikası da yasa gereği Pazartesi günü sözleşmeyi YHK’ye iletti.
Petrol İş Sendikası Aliağa Şubesi İdari Sekreteri Veysel Gündüz, yapılan başvurunun ardından TİS sürecinde karşılaştıkları dayatmalar ve işçilerin talepleri konusunda MA’ya konuştu.
‘Siyasi koşullar hak gaspına zemin hazırlıyor’
2006 yılında özelleştirilmesiyle Koç Holding’in satın aldığı bir kamu kuruluşu olan TÜPRAŞ’ta yeni dönem için başlayan toplu sözleşme sürecini anlatan Gündüz, bu süreçte örgütlü oldukları TÜPRAŞ’ta yaklaşık 40 yıldır süren toplu sözleşme maddelerinden sözleşmenin süresi ve vardiya düzeni mazeretleriyle ilgili işverenin pek çok taleple geldiğini belirtti.
“İşveren, yaşanan ekonomik krizle işçinin alım gücünün düştüğü bir ortamda, yine işçinin haklarını gözetmeyen taleplerle geldi” diyen Gündüz, Türkiye’deki ekonomik ve siyasi koşulların, işverenlerin kazanılan hakları gasp edebileceği bir zemin hazırladığını dile getirdi. Gündüz, TÜPRAŞ’ın Türkiye KİPLAS’a üye olmasının da yaşanan sürece ciddi etkisi olduğunu kaydetti.
Gündüz, “KİPLAS, Türkiye’deki işverenleri temsil eden bir sendika. Bu anlamda kendilerine göre kuralları var. Sermeyenin çok güçlü olduğu, aynı zamanda siyasi iktidarın arkasında olduğu ciddi bir sendikadır” diye belirtti.
‘Yhk bugüne kadar işçinin lehine karar vermiş değil’
TİS sürecinin yasal olarak bitmesi ve Yüksek Hakem Kurulu sürecinin başlaması ile Kurul’un 6 iş günü içerisinde toplanıp, iki ay içerisinde de karar vermesi gerektiğini söyleyen Gündüz, Kurul’un ilk toplantısını 30 Mayıs’ta (bugün) işverenle yapacağını paylaştı.
Sözleşmedeki 22 maddede anlaşamadıklarını, bu maddelerin ise işçilerin 40 yıllık kazanımı olduğunu vurgulayan Gündüz, “Yüksek Hakem Kurulu istediğimiz bir süreç değil. Bu ülkede yaşanan siyasal ve ekonomik koşulların nasıl cereyan ettiğini hepimiz biliyoruz. Yüksek Hakem Kurulu’na yapılan atamalarda devletin atadığı pek çok insan var. Bugüne kadar onlar işçinin lehine karar vermedi” dedi. Gündüz, durum böyle olunca işverenle yapılacak toplantının ardından 4 bin 300 TÜPRAŞ işçisinin geleceğini belirleyecekleri süreci İzmir, Kocaeli, Kırıkkale ve Batman şubeleriyle birlikte planlayacaklarını kaydetti.
‘Madem insan odaklısınız taleplerimiz için adım atın’
12 Eylül Anayası ile pek çok iş koluna grev yasağı getirilmişti. TÜPRAŞ’ın yer aldığı enerji iş kolu da bu iş kollarından biri olduğu için işçiler hakları için greve gidemiyor. Gündüz, İşverenlerin bu durumu kendi lehlerine kullanmaya çalıştığını dile getirdi.
Yine Koç Holding tarafından yapılan bütün açıklamalarda uluslararası kriterlere uyulduğu, insan odaklı bir üretim anlayışına sahip olunduğunun iddia edildiğine işaret eden Gündüz, şirket yetkililerine “TÜPRAŞ’ın çok tehlikeli bir iş kolu olduğunu biliyorsunuz. Çalışma şartları oldukça zor olan bir yer. Kimyasalın içinde çalışan arkadaşlarımız yanıcı, patlayıcı pek çok maddeyle yaşamlarını geçirmek zorunda. Bu işçi arkadaşlarımızın kazanılmış haklarını geri çevirmek yerine, bu insanların ekonomik ve sosyal açıdan daha ileriye gidebilmesinin yolu açabilecek taleplerimiz için adım atmalısınız” diye seslendi.
