Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılının Ağustos ayına ait iş gücü ve istihdam verilerini açıkladı. DİSK-AR, TÜİK ve SGK verileri üzerinden hesapladığı geniş tanımlı istihdam raporunu yayımladı.
TÜİK açıklamasına göre, işsizlik geçen yılın aynı dönemine göre 980 bin kişi artarak yüzde 14’e yükseldi. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 3.5 puanlık artış ile yüzde 16.7 oldu.
İşsizliğin düzenli yükselişi en çok gençleri, genç kadınları ve ne eğitimde ne istihdam olanları etkiledi. Mevsim etkisinden arındırılmış genç işsizliği, 2018 Ağustos ayında yüzde 20,7 iken Ağustos 2019’da 6,6 puan artarak 27,3’e yükseldi.
2019 yılı Ağustos döneminde istihdam edilenlerin sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 789 bin kişi azalarak 28 milyon 529 bin kişi, istihdam oranı ise 2 puanlık azalış ile yüzde 46.3 oldu.
Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 94 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 695 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 19.6’sı tarım, yüzde 19.5’i sanayi, yüzde 5.5’i inşaat, yüzde 55.4’ü ise hizmet sektöründe yer aldı.
İşgücüne katılım oranı yüzde 53.9
İşgücü ,2019 yılı Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 191 bin kişi artarak 33 milyon 180 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0.4 puanlık azalış ile yüzde 53.9 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0.9 puanlık azalış ile yüzde 73.2, kadınlarda ise 0.1 puanlık artış ile yüzde 35.0 olarak gerçekleşti.
Çalışanların yüzde 36.1’i kayıtdışı
Ağustos 2019 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 2.1 puan artarak yüzde 36.1 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.3 puan artarak yüzde 23.4 oldu.
Dar tanımlı işsiz sayısı 4 milyon 642 bin kişi
Mevsim etkisinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 18 bin kişi azalarak 4 milyon 642 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0.1 puan azalarak yüzde 14.2 oldu.
Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, hizmet sektöründe 141 bin kişi artarken, sanayi sektöründe 49 bin, inşaat sektöründe 24 bin, tarım sektöründe 3 bin kişi azaldı.
DİSK-AR: Geniş tanımlı işsiz sayısı 7 milyon 305 bin
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), TÜİK’ 15 Kasım 2019 günü açıkladığı Ağustos 2019 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçları ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) Ağustos 2019 verilerini değerlendirdi.
Bu verilere dayanarak hesaplama yapan DİSK-AR, geniş̧ tanımlı işsiz sayısının, krizin başladığı ay olan Ağustos 2018’de 6 milyon 352 binden Ağustos 2019’da 7 milyon 305 bine yükseldiğini, geniş tanımlı işsizlik oranının ise yüzde 20,6’ya çıktığını açıkladı.
Dar tanımlı işsizlik nedir?
TÜİK, referans dönemi içinde istihdam halinde olmayan (kâr karşılığı, yevmiyeli, ücretli ya da ücretsiz olarak hiçbir işte çalışmamış ve böyle bir iş ile bağlantısı da olmayan) kişilerden iş aramak için son 4 hafta içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan 15 ve daha yukarı yaştaki kişileri işsiz olarak tanımlamaktadır.
2014 yılı öncesinde iş arama kriterinde referans dönemi olarak “son 4 hafta” yerine “son 3 ay” kullanılmaktaydı. Dar tanımlı işsizlik oranı işsizlerin işgücüne oranı olarak hesaplanır.
Geniş tanımlı işsizlik nedir?
Dar tanımlı (standart) işsizlik oranı işgücü piyasalarındaki durumu bütün boyutlarıyla ortaya koyamıyor. Dar tanımlı/standart işsizlik hesaplarının taşıdığı kısıtlar ve sorunlar nedeniyle, işsizliğin gerçek boyutlarının anlaşılması için alternatif işsizlik hesaplamalarına ihtiyaç duyulmaktadır.
Alternatif işsizlik hesaplamaları konusunda en detaylı yöntemi Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) önermektedir. ILO geniş tanımlı işsizliği emeğin eksik kullanımı olarak adlandırmakta ve standart işsizlik oranları yanında ülkeler için alternatif/geniş tanımlı işsizlik oranlarını da hesaplamaktadır.
DİSK-AR da uzun yıllardır geniş tanımlı işsizlik oranlarını hesaplamaktadır. Alternatif işsizlik hesaplamaları ayrı bir saha çalışmasına değil TÜİK tarafından açıklanan verilerde yer alan ham verilerin yeniden hesaplanmasıyla bulunuyor.
DİSK-AR’ın kullandığı geniş tanımlı işsizlik hesaplaması 5 unsurdan oluşuyor:
1) Dar tanımlı (standart) işsizler,
2) İş bulma ümidini kaybeden işsizler,
3) İş aramayan ancak çalışmaya hazır olan işsizler,
4) Mevsimlik çalışanlar,
5) Zamana bağlı eksik çalışanlar.
Bu beş unsur TÜİK verilerinde ham olarak bulunmaktadır.
Zamana bağlı eksik istihdam: Referans haftasında istihdamda olan, esas işinde ve diğer işinde/işlerinde toplam olarak 40 saatten daha az süre çalışmış olup, daha fazla süre çalışmak istediğini belirten ve mümkün olduğu taktirde daha fazla çalışmaya başlayabilecek olan kişilerdir.
İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar: Çeşitli nedenlerle bir iş aramayan, ancak 2 hafta içinde işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir.
Bunlar iki alt başlıkta ele alınmaktadır.
a) İş bulma ümidi olmayanlar: Daha önce iş aradığı halde bulamayan veya kendi vasıflarına uygun bir iş bulabileceğine inanmadığı için iş aramayan ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir.
b) Diğer: Mevsimlik çalışma, ev kadını olma, öğrencilik, irad sahibi olma, emeklilik ve çalışamaz halde olma gibi nedenlerle iş aramayıp ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir.
Kaynak: İşçi Gazetesi
