Yapı Merkezi’nin Doğu Afrika’da inşa ettiği Tanzanya Darüsselam-Morogoro Demiryolu Projesi’nde çalışan Türk işçiler, 7 aydır maaşlarını alamıyor. İşçilerin başlattığı grevde ise bir hafta geride kalmak üzere.
6 gündür grevde olan 2 bin işçiden biri olan Ömer Tanrıverdi mağdur olduklarını dile getirerek “Buradaki inşaat, bin kilometrelik bir tren hattı, Tanzanya’nın en büyük demiryolu projesi. Çalışan 2 bin Türk var. Biz Sayın Cumhurbaşkanı’mızdan, Çalışma Bakanı’mızdan, Tanzanya Büyükelçiliği’nden yardım istiyoruz. Çünkü zor durumdayız. Biz burada 2 bin kişi mağduruz. Türkiye’de de ailesi olanlar var. Her birinin eşi, çocuğu, kızı var; 8 bin kişilik aile mağdur. Elimizden bir şey gelmiyor. Bir şey yapamıyoruz.” şeklinde konuştu.
Başka bir işçi ise, yaşadığı mağduriyeti şöyle anlattı:
“Tanzanya’ya geleli 2 ay oldu fakat 2 aydır görüyoruz ki arkadaşlarımız maaşlarını alamamışlar. Alamadıkları gibi de mağdurlar. İşi bırakmamız büyük bir zarara yol açtı. Ayrıca çalışma saatlerimiz 8 saate indi. Maaşlarımız düştü. Biz buraya gelirken 2 bin dolara anlaşmıştık. Bizim maaşımızın yarısı gitti. Kesinlikle çok mağduruz. Bütün arkadaşlarımız mağdur. Devlet büyüklerimizden bir destek bekliyoruz. İşverenimizden de anlayış bekliyoruz. İnşallah kısa zamanda haklarımızı verir. Arkadaşlarımızın maaşları ödenir. Herkesin mağduriyeti giderilir.”
“Bu mağduriyeti yaşatanların cezasız kalmaması gerekir”
Tanzanya’daki demiryolu inşaatından çalışan bir başka işçi ise şunları dedi:
“Biz yüklenici firma Yapı Merkez adına çalışan işçileriz. Ben 6 aydır buradayım. Arkadaşlarım ile beraber biz de bu mağduriyetin içerisindeyiz. Geldiğim zamandan beri ücret ödenmedi hiç. Böylesine kurumsal böylesine düzenli bir firmanın bu şekilde bu kadar insanı mağdur etmesinin hiçbir mantıklı açıklaması olduğunu düşünmüyoruz. Bu kadar umuda yolculuk yapmış olan arkadaşlarımıza bu mağduriyeti yaşatanların cezasız kalmaması gerekir. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Çalışma Bakanımız; ivedilikle bu işi çözmelerini talep ediyoruz.”
“Krizin faturası hep işçilere ödetiliyor”
DİSK’e bağlı Dev- Yapı İş Sendikası Genel Başkanı Özgür Karabulut, Tanzanya’da yaşananlar ile ilgili şunları söyledi:
“Tanzanya’nın en büyük demiryolunu inşa eden Yapı Merkezi çalışanı 2 bin işçi dört gündür grevdeler. Arkadaşlarımız en son Ocak maaşını aldı. Ocak ayından bu yana maaşlarını alamadılar. 2 bine yakın işçi maaşlarını alamadan köle gibi çalıştırılıyor. 2017’de ihalesi yapılan bir şantiye burası 1300 kilometrelik bir demiryolu ihalesi. Tanzanya’nın en büyük demiryolu hattı. Hükümet, dünya ülkeleri gezilerine iş insanları ile birlikte gidiyorlar ve buralarda ekonomik anlaşmalar yapılıyor, ihaleler alınıyor. O ihalelerin bir parçası. Bu süreçte baya bir Afrika’da ihalesi var firmanın. Etiyopya demiryolu ihalesini almıştı bu firma. Etiyopya iç savaşından sonra orada ciddi anlamda zarar etti, parasını alamadılar. Ondan sonra firmada ekonomik olarak sıkıntılar başladı. Üzerine pandeminin etkisi, pandemi sonrası da ülkedeki seçim durumu ile bu noktaya kadar geldi, ötelediler. Ne yazık ki krizin faturası hep işçilere ödetiyor sermayedarlar ve patronlar.”
“Bugün de Tanzanya’da seçim dolayısı ile ödemelerin geciktiği gibi bahaneler üretiliyor. 2 bin işçi içinde 5 yıl önce giden işçi de var, 2 yıl önce giden işçi de var oraya. Farklı projelerden buraya geçmiş arkadaşımız da var. Bu gün grevde olup 14 yıldır Yapı Merkez’de çalışan işçiler de var. İşçiler farklı şehirlerdeki kamplarda kalıyor. 12 saate yakın bir çalışma süreleri var gün içinde. 7 aydır maaş alınmadı, eyleme devam ediyorlar maaşlarını almak için. Burada evinin kirasını ödeyemeyen var, çocuklarına harçlık gönderemeyen, iki bayramdır çocuklarını görememiş onlarca arkadaşımız var. Parasızlıktan, maaşını alamadığı için eşinden boşananlar var.”
“Görüşmeler devam ediyor”
“Grevin ilk gününden itibaren şirketle telefon görüşmelerimiz oldu. Yapı Merkez’in genel merkezi İstanbul’da. Gittik, bir basın açıklaması gerçekleştirdik, şirket yetkilileri ile görüşmeler gerçekleştirdik. Arkadaşlarımıza bin dolar gibi bir para yattı. Arkadaşlar, bu parayı sus payı olarak değerlendiriyor ve dört maaş ödenmeden işe başlamayacaklarını söylüyorlar. Bir taraftan da müzakereler de devam ediyor. Hem Yapı Merkez yetkilileri ile hem Tanzanya Ulaştırma Bakanlığı Demiryolu Yönetim Kurulu üyeleri ile görüşmeler devam ediyor.”
“Buranın bir parça sorumluluğu hükümette”
Yapı Merkez’e ihale veriyorsa Tanzanya hükümeti, iktidarın garantörlüğünde veriyor. Haliyle bu arkadaşlardan bir parça da siyasi iktidar sorumlu. İŞKUR sözleşmeleri ile gidiyorlar zaten oralara. Çalışma Bakanlığı ülkedeki işçilerin alacağından sorumluysa oraya giden işçilere de sorumluluğu var. Yurt dışı birimi var Çalışma Bakanlığı’nın. Buralarla yazışmalarımızı yaptık, herhangi bir geri dönüş sağlanmadı. Tanzanya konsolosluğunun süreçten haberi var. Arkadaşlar geçmiş aylarda defalarca şikâyette bulunmuş. Ne yazık ki bir ilgileri olmamış. Biz sesimizi yükselttiğimiz zaman, hükümette sorunu çözmek için adım atıyor. Başka ülkelerde bunu yaptı. Buranın bir parça sorumluluğu hükümette. Çünkü, orada hükümete güvenerek devletler ihale veriyor. İşçiler de hükümetler arası anlaşmanın bir parçası olduğu için o yüzden gidiyorlar. Biz bu noktada basınç oluşturacağız, kampanya yapacağız.”
