Küba normalleşme kararını ölümlerin ülkenin tamamında, vakaların da çok önemli kısmında sıfırlandığı bir dönemde aldı. Küba normalleşme sürecini başlatırken temel amacı hastalığın yeniden epidemik hal almasına izin vermemek olacak.
Küba aldığı önlemlerle salgını hafif atlattı.
Küba ve Türkiye’de ilk vakalar 11 Mart’ta bildirildi.
17 Haziran tarihine kadar Küba’da 2.280 vaka, 84 ölüm; Türkiye’de ise 182.727 vaka, 4.861 ölüm oldu.
Hastalık hızı Küba’da binde 0,20, Türkiye’de binde 2,19; ölüm hızı ise Küba’da milyonda 7,43, Türkiye’de milyonda 58,6 olarak belirlendi.
Türkiye’nin hastalık hızı Küba’nın 11,0; ölüm hızı da 7,9 katı.
Kısaca Küba aldığı önlemlerle salgını çok daha hafif derecede atlattı. Buna karşılık global gelişmeler ve Trump’ın salgın döneminde daha da sıkılaştırdığı abluka nedeniyle ekonomisi çok daha fazla derecede etkilendi.
Bunun bir nedeni Küba ekonomisinde çok önemli bir yeri olan turizmin salgın döneminde, bütün dünyada olduğu gibi, tamamen durmuş olması.
Normalleşmede Türkiye kontrolsüz iken Küba çok titiz ve bilimsel
Bilindiği gibi Türkiye normalleşme konusunda çok aceleci davrandı, 11 Mayıs’ta AVM’leri açtı ve 1 Haziran’da da neredeyse tüm önlemleri, üstelik henüz günlük vaka sayısı 1.000’in altına kalıcı şekilde yerleşmemişken bir kalemde kaldırdı.
Dolayısıyla iki ülkenin, aynen salgın yönetiminde olduğu gibi, normalleşme sürecini ele alışlarında da çok önemli farklılıklar var.
Küba normalleşmede halk sağlığını öne koyarken, Türkiye burjuvazinin çıkarlarına göre hareket ediyor.
İki ülke arasındaki bu farklılık, aslında, sosyalizmin ve kapitalizmin halk sağlığına yaklaşımlarındaki farklılığın göstergesidir.
Küba normalleşmeyi 18 Haziran’da başlattı
Küba normalleşme konusunda çok daha dikkatli davrandı ve turizm sektörünün açılması da dahil olmak üzere yeni dönem için Haziran ayının ikinci yarısını bekledi. Normalleşme Havana ve Matanzas dışındaki tüm illerde 18 Haziran’da başlatıldı. Çünkü günlük vaka sayısı 10 civarına inmiş olmakla yeni vakalar bu iki ilden çıkıyor.
Normalleşme konusundaki son açıklamalar 12 Haziran tarihinde devlet başkanı Diaz-Canel Bermuder’den gelmişti.
Küba devlet başkanı Diaz-Canel Bermudez Küba’nın salgın yönetimini tüm kurumların çalışması ve bu sürece halkın aktif katılımıyla yürüttüğünü belirtmişti.
Küba’nın normalleşme kararını alırken gözettiği indikatörler
Küba normalleşme kararını alırken birkaç önemli indikatörden hareket etti: Hastanelere yatırılan vaka sayısının iyileşenlerin altına inmesi, doğrulanmış vaka sayısının ve bulaştırıcılığın düşmesi.
Hemen hemen hiçbir belediye ve il son bir aydır hiçbir yeni vaka bildirmedi ve bu durum normalleşmeye dönüş kararı için iyi bir kriter oldu.
Son 7-10 gündür ise hiç ölüm olmamasının yanı sıra, durumu ciddi ve kritik düzeyde olan hasta sayısında da önemli düşüş mevcut.
Yani Küba normalleşme kararını ölümlerin ülkenin tamamında, vakaların da çok önemli kısmında sıfırlandığı bir dönemde aldı.
Küba normalleşme sürecini başlatırken temel amacı hastalığın yeniden epidemik hal almasına izin vermemek olacak.
Önlemler kaldırılırken sağlık uzmanlarının belirlediği indikatörler hastalığın yeni dönemdeki davranışını izlemeye olanak verecek.
Normalleşmenin adımları
Normalleşme süreci üç aşama olarak ele alınırken, üçüncü aşama konusunda şimdilik herhangi bir açıklama yapılmadı.
İlk dönem de kendi içinde üç faz olarak planlandı: Kademeli ve asimetrik şekilde normal yaşama dönmek, hastalığın uzun vadeli etkilerine karşı kırılganlığı azaltmak, hastalığın yeniden alevlenmesini önleyecek şekilde kapasite geliştirmek.
İlk aşamadaki önlemler sağlık, turizm, emek ve vergi, dış ve iç ticaret, ulaşım, eğitim, spor ve kültür alanlarını kapsamak üzere şekillendirildi.
Devlet başkanı Cruz yakın dönemde birkaç aktiviteye izin verilecek olmasına rağmen hiçbir zaman ani bir açılış olmayacağını belirtti.
Tüm kararların uygulanmasında sağlık protokollerine sadık kalınacak.
Normalleşmenin ilk aşamasının tamamlanması için herhangi bir süre verilmezken, ikinci aşamada ekonominin güçlendirilmesi hedeflenecek.
Vatandaşların temel ihtiyaçlarının devletçe karşılanmasına tüm aşamalarda devam edilecek.
Hastalık nedeniyle çalışamayanların ücreti tam ödenecek
Solunum yakınmaları olanların hiç birisinin çalışmasına izin verilmeyecek, riskli alanlarda çalışanlar için her tür koruyucu önlem alınacak.
Sağlık nedenleriyle işlerine devam edemeyenlere, hastanelerde tedavi edilenlere, izolasyon merkezlerinde izlenenlere ücretleri tam olarak ödenecek.
Küçük çocuğu olan anneler istemeleri durumunda ücretsiz izin kullanabilecek, riskli bireylere kapsayıcı sosyal hizmet sunulacak.
Turizm aşamalı olarak açılacak
Turizm Küba ekonomisi için çok önemli olmasına rağmen ilk aşamada yalnızca iç turizm başlatılacak. İller ve belediyeler arasındaki ulaşım sınırlamalarla birlikte başlayacak.
Dış turizme ise ikinci aşamada ve yalnızca Küba’nın kuzey ve güney bölgelerinin ziyaret edilmesi şeklinde, yani aşamalı olarak izin verilecek. Turist sayısı kurumların kapasitelerine göre ayarlanacak.
Yurt dışından gelen tüm ziyaretçilere PCR testi yapılacak ve ateşleri ölçülecek. Uzman ekipler otellerde klinik-epidemiyolojik tarama gerçekleştirecek.
