Şili’de, yeni anayasanın yürürlüğe konulup konulmayacağına ilişkin olarak düzenlenen referanduma katılanların yüzde 61,9’u “hayır” oyu verdi.
Kayıtlı yaklaşık 15 milyon seçmenin bulunduğu Şili’de neoliberal ve otoriter rejiminin dayanağı olan Anayasanın değiştirilmesi için yapılan referandumunda yeni anayasaya yüzde 61,9 “hayır” oyu çıktı.
Şili Seçim Servisi verilerine göre, şu ana kadar sandıkların yüzde 98,43’ü açıldı. Yapılan sayımda, ülkede yeni anayasanın yürürlüğe girmesini isteyenlerin oranı yüzde 38,1, istemeyenlerin oranı ise yüzde 61,9 olarak belirlendi. Böylece, Augusto Pinochet döneminde hazırlanan mevcut anayasa yürürlükte kaldı.
Şili’de hazırlanan yeni anayasa, devlet çalışanlarının yarısının kadınlardan oluşması, ülkedeki 11 yerli topluluğun tanınarak Şili’nin çok uluslu ülke olarak tanımlanması, cumhurbaşkanı adayı olma yaşının 35’ten 30’a düşürülmesi, kürtajın yasal hale getirilmesi, Senatonun kaldırılması ve yerine Bölgeler Meclisi kurulması, su kriziyle mücadele için su kaynaklarına sahiplenilemez statüsü verilmesi ve Ulusal Sular Ajansı kurulmasının da aralarında bulunduğu 388 maddeden oluşuyordu.
Şili Cumhurbaşkanı Gabriel Boric, oy kullanmasının ardından Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Ülke olarak yaşadığımız tarihi andan gurur duyuyoruz. Sorumlu, huzurlu ve büyük bir neşeyle oy vererek tarihimizi yazma hakkımızı ve görevimizi yerine getirelim.” demişti.
Yeni anayasa, Ekim 2020’de anayasanın yeniden yazılıp yazılmaması için yapılan referandumla kararlaştırılmış, 2021’deki belediye seçimlerinde yeni anayasayı yazacak heyet halkın oylarıyla seçilmişti.
Şili’de Ekim 2019’da başlayan ve 5 aydan fazla süren eylemlerde, anayasanın yeniden yazılması başlıca taleplerdendi.
Sağ ve muhafazakarlar, senatonun kaldırılıp, bölgesel meclisler oluşturulması ile hem ülkenin üniter yapısının bozulacağı hem aşırı bürokratik mekanizmalar yaratılacağı hem de yerel yönetimler tarafından kontrolsüz bir borçlanma yarışını da beraberinde getireceğini iddia ediyor. Kürtaj hakkı, toplumsal cinsiyet eğitimi, yerli halklara verilen özerklik gibi konuları öne plana çıkararak muhafazakar bir topluma sahip olan Şili’de anayasanın reddini sağlamak hayır kampanyasının bir parçası oldu.
