Kapitalist sömürü ve yağma düzeninin kaynaklık ettiği kriz, etkisini her geçen gün arttırarak derinleşiyor.
Toplumun, küçük üreticiler, esnaflar dahil geniş kesimlerine yayılan krizin bunaltıcı sonuçlarını kuşkusuz önce sabahın köründe uyanıp gün kararıncaya kadar fabrikalarda, atölyelerde, inşaatlarda çeşitli işyerlerinde çalışan işçiler, emekçiler hissediyor.
Resmi verilerle yaklaşık 7 milyon işçinin geçim ücreti olan asgari ücretin alım gücü daha şimdiden 2018 yılı asgari ücret seviyelerine indi.
Patronların, krizi gerekçe göstererek; işten atma, ücretleri parça parça eksik ödeme ya da aylarca hiç ödememe, tazminat haklarını gasp etme, TİS’lerde düşük zam dayatma, sendikaya üye olan işçileri hemen kapı önüne koyma vb. saldırıları giderek hız kazandı.
Konkordato yoluyla, iflas bahanesiyle hakları gasp edilen, alacaklarını alamayan işçilerin gerçek sayısını tespit edebilmek mümkün değil ama devletin patronlara sağladığı teşvik, muafiyet, vergi affı vb. destekleri, öğrenmek isteyen her işçi araştırıp tespit edebilir.
Sermayenin artan saldırıları, hemen her yerde saldırıya maruz kalan işçilerin direnişiyle karşılanıyor.
Hepsine ulaşabilmek mümkün olmasa da, derleyebildiğimiz kadarıyla son süreçteki işçi direnişlerini takipçilerimizle paylaşıyoruz…
Sendikal örgütlenme ve hak arama direnişleri
Flormar direnişi
Petrol İş sendikasına üye oldukları için işten atılan çoğu kadın 132 işçinin fabrika önünde sürdürdüğü direniş 297’nci gününde, patronun sunduğu teklifinin işçiler tarafından kabul edilmesi üzerine sonlandı. “Flormar değil direniş güzelleştirir” sloganıyla işçi sınıfı mücadelesinde yerini alan direniş, kadın işçilerin sınıf hareketindeki etkin rolünü ve sınıf dayanışmasının gücünü göstermesi açısından son yılların en etkili direnişi oldu. İşçiler, çalıştıkları süreye ait tazminat hakları yanında 12 ay sendikal tazminat ve direnişte geçen günlere istinaden 4 aylık bir ödeme alacak. Varılan anlaşmayla, iş yasasının 25/2 maddesine göre işten atılan işçilerin çıkarılma maddeleri 18. madde olarak değiştirildi ve böylece alamadıkları işsizlik maaşlarını da alabilmeleri sağlandı… Sendika yetkilileri hala 80 üyelerinin bulunduğu fabrikadaki sendikal mücadelenin devam ettiğini belirtti.
Cargill direnişi
Bursa Orhangazi ‘de bulunan ABD’li gıda tekeli Cargill fabrikasında 14 işçinin Türk İşe bağlı Tek Gıda İş sendikasına üye oldukları için işten atılmaları üzerine başlayan direnişleri 11 aya ulaştı. Sınıf dayanışmasının eksik olmadığı direniş alanının yanı sıra yine dayanışma kapsamında 23 Şubat’ta, Erdal Güney Mehmet Özer ve 10 Ekim Halklar Korosunun katıldığı bir dayanışma gecesi düzenlenmişti. İşçiler, yaşadıkları bir dizi sıkıntıya rağmen direnmekte kararlı olduklarını söylüyorlar.
Sibaş direnişi
Türk İş’e bağlı Tek Gıda İş sendikasına üye oldukları için 28 Aralık 2018’de işten atılan 80 işçinin Aydın Söke’de bulunan fabrika önünde direnişi sürüyor. İşçiler, kurdukları çadırın ilk günlerde jandarma tarafından sökülmesine rağmen çadırlarını geri alarak yeniden kurdu ve direniş alanını terk etmedi… Son iki haftadır, cumartesi günleri fabrikanın bulunduğu köy meydanında toplanan işçiler halaylar çekiyor, sokakları sloganlarla dolaşarak fabrika önündeki direniş alanına iniyor. Köyün tarihinde ilk kez yaşanan bu durum, baştan beri direnişe uzak duranları, olumsuz bakanları, yavaş yavaş işçilere yaklaştırıyor… Sibaş işçisi kadınlar seçim gündemine de el attı. Köyde patrondan yana olmayan bir muhtar için aday çıkardılar. Direniş, dayanışmanın da taşıdığı moralle devam ediyor.
Kale Kayış direnişi
Petrol-İş sendikasının örgütlendiği İstanbul Silivri de kurulu Kale Kayış fabrikasında; sendika yetkisinin tanınmaması, düşük ücretler, baskılar, işçi sağlığı ve güvenliğine önem verilmemesi gibi nedenlerle 6 Mart’ta iş bırakma eylemi başlatan işçilerin direnişi sürüyor. İşçiler ve sendika, patronların bir an önce görüşme masasına gelmesini bekliyor. 300 işçinin çalıştığı fabrikada sendika Ekim 2018’de bakanlıktan yetki almıştı.
Tariş direnişi
DİSK’e bağlı Gıda İş sendikasına üye olmaları sonrasında, çalıştıkları Tariş Zeytinyağı fabrikasından işten atılan 7 işçinin direnişi 4’ncü ayında devam ediyor. . İzmir’deki emek güçlerinin desteğiyle 8 Şubat’ta fabrika önünde bir miting gerçekleştirilmişti… Direnişteki son gelişme Tariş yönetiminin işçilere açtığı şikayet davası… Şikayet konusu psikolojik bir mevzu! Şirket avukatları, Tariş’in yapılan eylemlerden psikolojik zarar gördüğünü ileri sürerek dava açtı ve bu davanın ilk duruşması görüldü. Mahkeme heyetinin psikolojisi neye hükmedecek sonraki duruşmalarda öğrenmiş olacağız!
Aydın Efeler direnişi
Aydın Büyükşehir Belediyesinde otobüs şoförü olarak çalışırken, DİSK’e bağlı Sosyal İş sendikasına üye oldukları için işten atılan işçilerin direnişi sürerken, işçilerin işe iade davaları mahkemelerde kazanımla devam ediyor. CHP’li Büyükşehir belediyesi tarafından ‘performans yetersizliği’ vb. gerekçelerle iş akitleri feshedilen işçilerin direnişi 8’nci aya girdi. . İşçiler, işe iade edilmelerini ve toplusözleşme imzalanmasını talep eden işçiler, direneceklerini belirtti.
Araç muayene istasyonu direnişleri
DİSK’e bağlı Nakliyat İş sendikasına üye oldukları için Muğla 18 işçi yaklaşık 7 aydır, Eskişehir 15 işçi ve Urfa’da 11 işçi direnişlerinin 4’ncü ayında ilk günkü kararlılıkla devam ediyor. İşten atılan işçilerin direnişleri, destek ziyaretleri, çeşitli eylem ve etkinliklerle sürüyor. Buradaki direnişlerde de ilk günkü gibi kararlılık hakim… Geçtiğimiz günlerde, Eskişehir Tüvtürk işçilerinin, aynı patrona ait Hilton Oteli önüne taşıdıkları direniş, patronlara ‘her yerde peşinizdeyiz’ der gibidir. İşçilerin bir kısmı direnişi Hilton Oteli önünde engellemelere rağmen sürüyor.
Real Market işçileri
Gasp edilen tazminat haklarını alabilmek için 19 aydır Nakliyat İş sendikası öncülüğünde mücadele eden Real Market işçileri 17 Mart’ta Ankara Çukurambar’da bulunan Beğendik Mağazası önünde polis saldırısına uğradı… Real Market bünyesine geçen Beğendik mağazasında, engellemelere rağmen kasa kilitleme eylemi yapan işçiler ve sendika yöneticileri, mağazadan dışarı çıkarken çevik kuvvet polislerinin saldırısına uğradılar. Hiç bir uyarı yapmayan Polis iki kadın direnişçiyi kafalarından, kollarından darp ederek tekmeledi, diğer işçileri darp edip sürükleyerek mağazadan dışarı çıkarttı… Polisin saldırısı ve engellemelere rağmen dağılmayan işçiler ve sendika yöneticileri mağaza önünde basın açıklaması yaparak saldırıyı kınadılar ve mücadelelerini sonuç alıncaya kadar sürdüreceklerini vurguladılar.
Makro Market işçileri
Çalıştıkları Makro Marketlerin Migros’a devri sonrasında tazminat hakları yanında bir dizi hak kaybına uğrayan işçilerin Nakliyat İş sendikasının desteğiyle sürdürdükleri mücadele devam ediyor… Sendikanın çabalarıyla birçok ile dağılmış yaklaşık 6 bin işçinin mücadelesi organize hale getirilmişti. Konkordato ilan eden şirketi temsil eden komiser, bir kısım işçinin izin paraları ve ihbar tazminatlarını hesabına yatırmış ve direniş ilk kazanımını sağlamıştı. Gelinen noktada, esas meblağı oluşturan kıdem tazminatları için, gayrimenkul satışı dahil birçok seçenek yürütülen pazarlıklarda masada. İşçiler hiç bir gevşeme göstermeden Ankara, Samsun, Antep, Malatya, Kayseri gibi yerlerde eylemlerini sürdürüyor.
Altın İplik işçileri
Tekirdağ Çerkezköy’de bulunan Altın İplik fabrikasında çalışan işçiler, yaklaşık bir yıldır maaşlarının parça parça eksik ödenmesine 12 Mart’ta direniş başlattı. Patronun yetkisini tanımadığı TEKSİF sendikasının da üyesi olan işçiler, birikmiş alacaklarının ödenmesini ve sendika yetkisinin tanınmasını istiyorlar. İşçiler, sorunları çözülene kadar eylemlerini sürdüreceğini belirtiliyor.
Zümrüt Gıda
Antep Başpınar Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Zümrüt Gıda fabrikasında kriz bahanesiyle üretim durdurularak hiçbir hakları verilmeden kapı önüne konulan işçilerin, fabrika önünde başlattığı direniş de 7. günü geride bıraktı. İşçiler, haklarını almadan fabrikanın önünden ayrılmayacaklarını belirtiyor.
CPS işçileri
Tuzla Serbest Bölge’de yer alan DERİTEKS’in örgütlü olduğu CPS Otomotiv Tekstil’de 31 Ocak’ta işten atılan 93 işçiye tazminatları hâlâ ödenmedi. CPS’in ana müşterilerinden biri olan Volkswagen’e ulaşan DERİTEKS, işçilerin ödenmemiş alacaklarından Volkswagen’in de sorumlu tuttuğunu bildirdi… Patronla yapılan görüşmelerden bir sonuç çıkmaması üzerine işçiler fabrikaya gelerek Volkswagen için üretilen ürünlerin sevkiyatını durdurdu. İşçiler tazminatları ödeninceye kadar eylemlerine devam edeceklerini vurguladı.
Yalın hazır giyim işçileri
Çalışan 350 işçi, maaşlarına yapılan düşük zamlara karşı haklarını isterken, işçilerin taleplerine kulak tıkayan patron işçilerin tamamını ücretsiz izne çıkardı. Mersin Toroslarda bulunan fabrika, başka bir taşeron üzerinden Zara’ya mal üretiyor. Yaşadıkları haksızlıklara karşı, Dev Tekstil Sendikasına başvuran işçiler, sendika tarafından yasal konularda bilgilendirildi. Fabrikada, 50-70 arasında işçi asgari ücretin altında çalışırken, 8-10 emekli sigortasız çalışıyor.
İnşaat işçileri
Balıkesir’de inşası tamamlanan “10 Burada AVM” inşaatında çalışan 18 işçi, maaşlarını ödemeyen Esas Holdingi protesto amaçlı direniş kararı aldı ve İnşaat İş sendikasından destek istedi. Sendikanın devreye girmesi sonrası, direniş başlamadan işçilerle görüşen şirket CEO’su işçilere alacaklarının banka hesaplarına yatırılacağını söyleyerek eylemden vazgeçmelerini istedi. Alacakların ödenmesi üzerine eylem sonlandırıldı.
Antalya’nın Manavgat ilçesinde bir otel inşaatında çalışan yaklaşık 200 inşaat işçisi ödenmeyen alacakları için eylem yaptı. Otelin ek bina ve tadilat işlerinde çalışan ve 2-3 aydır paralarını alamayan işçiler, otelin kapısına kepçe ve vinç çekerek giriş çıkışı kapattı, havanın kararmasının ardından ateş yaktı. Memleketlerinde ailelerine para gönderemediklerini belirten işçiler, “200 işçinin her birisinin 10’ar bin lira alacağı var. Bir an önce paralarımızın ödenmesini istiyoruz. Paralarımız ödenmeden kesinlikle işbaşı yapmayacağız” dediler.
Tank Palet
Geçtiğimiz Aralık ayında bir kararname ile özelleştirme kapsamına alınan Sakarya’daki Tank Palet fabrikasının özelleştirmesine karşı çıkan Harb-İş sendikası ve üyesi işçilerin kararı geri aldırmaya yönelik eylemleri kapsamında Ankara’da düzenlemek istedikleri mitinge izin verilmedi. Ankara Valiliği, “Seçim döneminde bulunulması ve güvenlik bakımından uygun olmadığı” gerekçesiyle mitinge izin vermeyeceğini sendikaya bildirdi. Valilik kararına, “Haklı talebimizi bir kere da başkentten haykıracaktık” diyerek üzüntüsünü belirten Türk Harb-İş Genel Başkanı Bayram Bozel, özelleştirme sonrası işçileri koruyan hükümler olmazsa ‘üzerlerine düşeni yapacaklarını’ belirtti. Özelleştirmeye karşı olmadığı kendi ikrarından da belli olan devletlû sendikacı Bozel’in üzerine düşenin ne olduğunu işçiler yakında hep beraber görecek gibi görünüyor!
Uzel işçileri
Hak arayan işçilerden etkilenerek harekete geçen işçilerinin, 11 yıldır alamadıkları tazminat hakları için eylemleri sürüyor. Çoktandır kapalı olan fabrikanın önünde her pazar günü bir araya gelen işçiler, Uzel patronları yanı sıra, süreçte üyesi oldukları ve haklarının gasp edilmesine ortaklık eden Türk Metal sendikasını ve taleplerine kulak tıkayan devlet yetkililerini protesto edip haklarının ödenmesini istiyor. İşçiler her hafta artan sayılarıyla pazar günü saat 11’de fabrika önünde eylem yaparak seslerini duyurmaya çalışıyor.
Termikel ve Kanal A işçileri
Elektromed, Termikel ve 6 Kanal A’da çalışan işçiler birikmiş maaş alacakları ve diğer haklarını istiyor. Ahmet Kaya ve kardeşi Mustafa Kaya’nın sahibi olduğu şirket, uzun zamandır işçilerin maaşlarını gecikmeli ve eksik ödeyerek işçileri mağdur etti. Şirketten maaş ve kıdem tazminatı isteyen onlarca işçi patronlardan Ahmet Kayanın evinin önünde bir basın açıklaması yaparak haklarının ödenmesini istedi.
Karabağlar Belediyesi işçilerinin grevi sona erdi
İzmir’de CHP’li Karabağlar Belediyesine ait Spor AŞ.’de örgütlü DİSK’e bağlı Dev Turizm-İş sendikası arasındaki toplu sözleşme görüşmelerinin tıkanması üzerine başlayan grev, kazanımla bitti. İşçi maaşlarında sosyal haklar dâhil olmak üzere yüzde 42 oranında artış sağlandı… Varılan anlaşmaya göre, en düşük maaş 2.059 liradan net 2.900 liraya yükseldi. İkinci yıl ise enflasyon artı yüzde 2 oranında zam verilecek. İşçiler ikinci yıldan itibaren paso alabilecek. 2 yıllık olarak imzalanan anlaşma, belediyenin sosyal tesislerinde çalışan 22 işçiyi kapsıyor. İşçiler 22 Şubat’ta greve çıkmıştı.
Çorlu Belediyesinde grev kararı
Belediye-İş sendikası ile Çorlu Belediyesi arasında yürütülen ve 114 işçiyi kapsayan toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine grev kararı alındı. Grev kararı, sendika yöneticileri ve işçilerin katılımıyla işyeri kapısına asıldı… Geçtiğimiz yılın Aralık ayında başlayan görüşmeler ücret maddelerinde tıkandı. Belediye İş yetkilileri, sendika olarak talep ettikleri yüzde 24 ücret artışına karşılık seçim derdine düşen belediye yönetiminin herhangi bir teklif getirmediğini belirtti.
Maltepe Belediyesi’nde TİS eylemi
İstanbul’da CHP’li Maltepe Belediyeye yönetimi 1500 işçiyi kapsayan imzalanmış Toplu İş Sözleşmesi’ni (TİS) uygulamayınca işçiler eylem yaptı. DİSK’e bağlı Genel İş sendikası Anadolu Yakası 2 Nolu Şube üyesi Maltepe Belediyesi işçileri imzalanan sözleşmeye uyulmamasını Belediye binası önünde basın açıklaması yaparak protesto ettiler. İşçi Gazetesi’ne bilgi veren bir grup işçi, 8 Ağustos tarihinde imzalanan sözleşmenin 4 aydır KHK’dan kadroya geçişte yer alan bazı hukuki maddelere sığınılarak uygulanmadığını, eylemlerinin süreceğini belirtti.
İzmir’de ZF Lemförder’de grev kararı
İzmir’in Çiğli ilçesindeki Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren otomotiv yedek parça üreticisi ZF Lemförder fabrikasında 2018 Aralık ayında başlayan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine grev kararı alındı… 15 Mart’ta grev kararını fabrika ilan panosuna asan işçiler, 3 Mayıs’a kadar anlaşma sağlanamazsa greve çıkacak… 450 işçinin çalıştığı fabrikada DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası örgütlü… 12,37 TL saat ücretiyle çalışan işçiler, saat ücretlerine 6 TL zam istiyor. Piyasada aynı iş kolunda saat ücretlerinin 17-18 TL olduğunu vurgulayan işçiler, ayrıca yüzde 15’lik vergi diliminin artması halinde bu artışı da işverenin karşılamasını talep ediyor.
Direniş kardeşliği
Zeytinburnu Belediyesi’nde KHK ile işten atılan Kenan Güngördü’ye, direnişinin 330’ncu gününde Ankara’da KHK ile işten atılan kamu emekçisi Mahmut Konuk destek verdi. DERİTEKS Avrupa yakası temsilcisi Veysel Arslan ve İşçi Gazetesi temsilciliğinin de destek verdiği eylemde hiçbir hak-hukuk tanımayan AKP’li belediye yönetimi ile işçi düşmanı Saray Rejimi teşhir edildi.
İşçi Gazetesi / 18 Mart 2019
