42 kişinin yaşamını yitirdiği ve bine yakın kişinin yaralandığı 6-8 Ekim 2014’te yaşanan Kobanê eylemlerinin üzerinden 6 yıl geçti.
Evrensel Gazetesi’nin o dönem çıkan haberleri derleyerek yaptığı kronolojiyi sunuyoruz.
Türkiye sınırının hemen yanı başında bulunan Rojava kentlerinden Kobanê, 15 Eylül 2014’te IŞİD üyeleri tarafından çevresindeki köylerin işgal edilmesinden sonra 3 yönden kuşatmaya alındı. IŞİD’in saldırılarından kaçan kentteki siviller, 19 Eylül’de bütün gün beklemelerine rağmen Türkiye’ye alınmadı. IŞİD’in bu saldırısı sonucunda kentte yaşanan katliama karşı bir yandan direniş gösterilirken, diğer yandan uluslararası topluma müdahale edilmesi noktasında çağrılar yapıldı. 21 Eylül’de HDP milletvekilleri, IŞİD saldırılarına dikkat çekmek amacıyla Birleşmiş Milletler Merkezi önünde açlık grevine başladı. Demokratik Birlik Partisi (PYD) Eş Başkanı Salih Müslim de 26 Eylül’de bütün uluslararası kamuoyunu, Kobanê’ye yönelik saldırılara karşı müdahaleye çağırdı.
Kobanê’ye destek eylemleri başlamadan hemen önce Urfa’nın Suruç ilçesinde yakınlarını bekleyenlere ve sınırı geçmek isteyenlere biber gazı ve plastik mermiyle müdahale edildi, bu sırada IŞİD militanlarının Türkiye sınırından rahatça geçtiğini iddia eden görüntüler yayımlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, PKK ile IŞİD’i bir tuttuklarını belirten açıklamalar yaparak “IŞİD’e de PKK’ya da karşıyız” dedi. 6 Ekim 2014 tarihinde toplanan Halkların Demokrasi Partisi (HDP) MYK toplantısının ardından sokağa çıkma çağrısı yapıldı. İstanbul, Ankara ve bölge illeri başta olmak üzere birçok ilde eylemler yapıldı, bu eylemlere binlerce kişi katıldı. Demokratik kitle örgütleri ve siyasi partilerin de destek verdiği eylemlerde, polis müdahalesi ve ırkçı grupların saldırısı sonucu ölümler meydana geldi.
42 kişi hayatını kaybetti
Kobanê eylemlerinde polis müdahalesi ve ırkçı grupların saldırısı sonucu büyüyen olaylarda 42 kişi yaşamını yitirdi. 199’si çocuk, bin 213 kişi gözaltına alındı. Bu gözaltılardan 20’si çocuk 183 kişi tutuklanarak cezaevine gönderildi.
İlk can kaybı Varto’da yaşandı
Muş’un Varto (Gımgım) ilçesinde 7 Ekim 2014’te çıkan olaylarda ilçe adeta yangın yerine döndü. Hakan Buksur adlı genç çıkan olaylarda polis kurşunuyla öldü. Birçok okulun ve resmi kurum binasının ateşe verildiği ilçede 2 kişi yaralandı.
Malazgirt ve Bulanık ilçelerinde de polis müdahalesinin ardından 7 kişi yaralandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Antep’te yaptığı konuşmada “Şu anda Kobanê de düştü, düşüyor” ifadelerini kullandı.
Dargeçit’te 3 kişi yaşamını yitirdi
Mardin’de 8 Ekim’de askerlerin kitlenin üzerine ateş açması sonucu Abdulkerim Seyhan kaldırıldığı Midyat Devlet Hastanesinde yaşamını yitirdi. Saldırı sonucu 3’ü ağır 15 kişi de yaralandı. Olaylarda 3 işyeri ateşe verildi, 6 araç da yakıldı.
Dargeçit ilçesinde gerçekleşen eylemlerde, kitle ile polisler arasında çıkan çatışmalarda HÜDA-PAR Dargeçit İlçe Başkanı, oğlu ve yakınlarının kitlenin üzerine uzun namlulu silahlarla ateş etmesi sonucu Sinan Toprak (18) ile Bilal Gezer (29) yaşamını yitirdi.
Bingöl’de ikisi polis 6 kişi yaşamını yitirdi
Kent merkezinde kimliği belirsiz kişilerce polislere yapılan saldırı sonucunda 2 emniyet amiri yaşamını yitirdi. Saldırganlar alandan uzaklaşırken Murat Köprüsü’nde polisin “dur” ihtarına uymadığı gerekçesiyle taradığı araç içerisinde 4 kişi yaşamını yitirdi.
Karlıova ilçesinde de çıkan olaylarda 7 kişi polisin attığı gaz bombaları ile çeşitli yerlerinden yaralandı. İlçede Ziraat Bankası, Halk Eğitim Merkezi, PTT binası ve bir okul yakıldı. Kent merkezinde çıkan çatışmalarda da 7 kişi gözaltına alındı.
Kızıltepe’de 2’si mülteci 3 kişi yaşamını yitirdi
Mardin’in Kızıltepe ilçesinde çıkan olaylarda Suudi Arabistanlı Fehad İbrahim Elduveric ve Suriyeli Abdullah Muhammed Latif silahla vuruldu. Kerem Karaaslan adlı yurttaş da, açılan ateş sonucu yaşamını yitirdi. Mardin ve ilçelerinde gerçekleşen olaylarda 52 kişi, gözaltına alındı.
Nusaybin’de 8 yaşındaki Rojavalı çocuk öldürüldü
9 Ekim’de Nusaybin-Qamişlo sınırını kaldırarak Rojava tarafına geçen askerlerin açtığı ateş sonucu 8 yaşındaki Rojavalı Beşir Remezan Arif adlı çocuk hayatını kaybetti. Aynı saldırıda 10’u Nusaybin’den, 3’ü de Qamişlo’dan 13 kişi yaralandı.
Batman’da 1 kişi Hüda-Par üyeleri tarafından öldürüldü
Batman’da çıkan olaylarda Emrah Demir adlı genç, HÜDA-PAR üyeleri tarafından silahla öldürüldü. 3 gün boyunca savaş alanına dönen kentte, diğer illerden de polis ve asker takviyesi yapıldı. 100’ü aşkın kişi ise çıkan olaylarda gözaltına alınırken, 13 kişi çıkan olaylarda yaralandı.
Siirt’te Hizbullah üyelerinden saldırı: 5 kişi hayatını kaybetti
Siirt ve ilçelerinde çıkan olaylarda korucu ve Hizbullah üyelerinin saldırıları sonucu Kurtalan’da Yusuf Çelik, Mehdi Erdoğan ve Necmettin Çelik, kent merkezinde Davut Nas ve Kamil Taç adlı yurttaşlar uzun namlulu silahların isabet etmesi sonucu yaşamını yitirdi. Kent genelinde 5’i ağır 116 kişi de çeşitli yerlerinden yaralandı.
En çok can kaybı Diyarbakır’da yaşandı
En büyük olaylara sahne olan merkezlerin başında Diyarbakır geldi. 6 Ekim 2014’te başlayan protestolar ve bu protestolara yönelik Hizbullah ve HÜDA-PAR üyeleri tarafından 7 Ekim günü gerçekleştirilen saldırılar kenti savaş alanına çevirdi.
En fazla ölüm ve yaralanma olayının yaşandığı kentte, buna ilişkin resmi ağızlardan açıklanan bilanço ile gerçek rakamlar arasındaki farklılık bunun en büyük göstergesi. Diyarbakır Valiliği, kentte 4 gün boyunca devam eden olaylarla ilgili açıkladığı bilançoda 10 kişinin yaşamını yitirdiğini açıklamıştı.
Diyarbakır’da çıkan olaylarda Mahsun Çoban, Mahmut Enes, Süleyman Kale, Uğur Özbey ve Baver Şeyhanoğlulları ile HÜDA-PAR üyeleri Turan Yavaş, Hüsayin Ahmet Dakak, Hasan Gökyöz, Riyat Güneş ve Yasin Börü yaşamını yitirdi. 10 Ekim’de Bağlar’da protesto eylemine dönük müdahalede polis tarafından yaralanan Murat Dağ (24) kaldırıldığı Diyarbakır Eğitim ve Araştırma Hastanesinde hayatını kaybetti.
7 Ekim’de yaralanan Hizbullah-HÜDA-PAR üyesi olduğu belirtilen Cumali Güneş (30) de tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
Adana’da ise uzun namlulu silahlarla vurulan .Ahmet Albay isimli yurttaş yaşamını yitirdi
İstanbul’da Emek Gençliği üyesi Mert Değirmenci yaşamını yitirdi
Yurttaşların Kobanê için sokağa döküldüğü İstanbul geniş katılımlı protestolara sahne oldu. Esenyurt’ta yapılan eylemde kurşunla çenesinden vurulan Emek Gençliği Üyesi 18 yaşındaki Mert Değirmenci yaşamını yitirdi.
Van’da bir kişi hayatını kaybetti, sokağa çıkma yasağı ilan edildi
Kobanê’ye destek amaçlı eylemlerin yapıldığı bir diğer merkez olan Van’da, göğsüne isabet eden kurşunla yaralanan .Hamdi Caner (55) isimli yurttaş hayatını kaybetti 50’nin üzerinde kişinin gözaltına alındığı kentte, “sokağa çıkma yasağı” ilan edildi.
Antep’te 4 kişi hayatını kaybetti
Antep’te, Kobanê’ye yönelik saldırıları protesto etmek üzere sokaklara çıkan insanlara, polis müdahalesi ve ırkçı grupların linç saldırıları oldu. Yaşanan olaylarda 4 kişi hayatını kaybetti. Şahinbey ve Şehitkamil DBP ilçe örgütleri de ırkçı gruplar tarafından ateşe verildi.
