Roboskî katliamının 13’üncü yılında İnsan Hakları Derneği (İHD) ve kayıp yakınları tarafından birçok kentte yapılan eylemlerde katliamın Kürt sorunundaki çözümsüzlüğün sonucu olduğu vurgulanarak faillerin yargılanması talep edildi.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi ve kayıp yakınları “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” şiarıyla düzenledikleri eylem 829’uncu haftada da sürdü. Bağlar ilçesinde bulunan Koşuyolu Parkı’ndaki Yaşam Hakkı Anıtı önünde bir araya gelen kayıp yakınları ve insan hakları savunucuları kayıpların olduğu fotoğrafları ve resimlerinin olduğu pankartı açtı.
“Toplumsal barış için onarıcı adaletin sağlanmasını istiyoruz”
Eylemde ayrıca “Roboski katliamını unutmadık unutturmayacağız” pankartı da yer aldı. Bu haftaki eylemde 26 Aralık 1997’de Diyarbakır’da sivil polislerce gözaltına alınan ve kendisinden haber alınamayan Mehmet Özdemir’in hikayesi okundu.
Burada konuşan İHD Diyarbakır Şube Sekreteri Ömer Saman, Roboski’de katledilenleri andı. Kürt sorununun çözümsüzlüğünden dolaylı Roboski katliamının gerçekleştiğini ve faillerinin bulunmadığını söyleyen Saman, “Toplumsal barış için onarıcı adaletin sağlanmasını istiyoruz” dedi.
Mehmet Özdemir’in hikayesi
Bu haftaki eylemde 26 Aralık 1997’de Diyarbakır’da sivil polislerce gözaltına alınan ve kendisinden haber alınamayan Mehmet Özdemir’in hikâyesi okundu. Açıklama öncesi konuşan Özdemir’in kızı Seyran Özdemir, yıllardır tüm baskı ve zulme karşı kayıplarını arayan Cumartesi Anneleri’ni selamlayarak, söze başladı.
“Bir ülke düşünün ki; kendi insanlarını hukuksuzca gözaltına alıyor, vahşice katlediyor ve ortadan kaldırıyor” diyen Seyran Özdemir, “Kayıplarının akıbetini soranlara zulüm ediyor, gözaltına alıyor, tutukluyor. Bunlarla bu acı iki kat artıyor. Bu meydanlarda olan bizler, babamızı, kardeşimizi, çocuklarımızı kaybettik. Bu meydanda kayıplarını arayanlar değişti ama iki şey değişmedi. Devletin zulmü ve kayıplarımız hala yok. Benim babamda gözaltına alınıp, kaybedildi. Ne babam ne de failleri bulunamadı. Ama iyi bilinsin ki Cumartesi Anneleri’nin karanlık ellere ve onların sahiplerine karşı çaba ve mücadelesi devam edecektir” diye konuştu.
Özdemir’in hikayesini İHD üyesi Fırat Akdeniz okudu. Özdemir’in kaybedilme hikayesi şöyle:
“Mehmet Özdemir 1954 yılında Diyarbakır’ın Lice’ye bağlı Araki köyünde doğar. Evli ve yedi çocuk babasıdır. Araki köyüne devlet güçleri tarafından sürekli baskın yapılmaktadır. Bu baskılardan kaynaklı Mehmet Özdemir ailesini de alarak Diyarbakır’a göç etmek zorunda kalır. Bir süre sonra ise Araki köyü devlet güçleri tarafından yakılıp boşaltılır. Mehmet Özdemir köye dönme ihtimali kalmadığı için Diyarbakır’da hayvan ticareti yaparak geçimini sağlamaya başlar.
Mehmet Özdemir 26 Aralık 1997 günü sabahı hayvan pazarına gideceğini söyleyerek evinden çıkar. Buradan bir arkadaşının evini ziyaret ettikten sonra hayvan pazarının yakınındaki bir kahveye gider. Görgü tanıkları; Mehmet Özdemir’in kahvede arkadaşlarıyla otururken silahlı, sivil kıyafetli ve ellerinde telsiz bulunan iki kişinin Özdemir’e kendileriyle birlikte gelmesini söylediğini, bu kişilerle dışarı çıkan Mehmet Özdemir’in beyaz bir taksiye doğru götürüldüğünü belirtir. Yine arabanın içinde üçüncü bir kişinin de oturduğunu görenler Özdemir’in arabaya binmemek için uğraştığını, kendini yere attığını, onu tutan kişilerden kurtulmaya çalıştığını da belirtiler. Ancak Mehmet Özdemir bu kişiler tarafından zorla, şiddet uygulanarak arabaya bindirilip oradan götürülür. Olaya orada bulunan birçok kişi tanık olur. Olayın tanıklarından biri okuma yazması olmadığı için arabanın plakasını alamadığını söyler.
Gözaltı önce kabul edilir”
Mehmet Özdemir’in eşi Enzile Özdemir, 29 Aralık 1997 günü önce İHD’ye başvurur ve eşinin zorla gözaltına alındığını, hakkında bilgi edinemediğini belirterek hukuki yardım talebinde bulunur. Orada bulunan avukatların yardımıyla Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığına bir dilekçe ile başvurur ve eşinin kahvede otururken sivil kıyafetli polis memurları tarafından alındığını belirterek akıbetiyle ilgili bilgi talep eder. Bu taleplere yanıt olarak verilen dilekçeye ‘Mehmet Özdemir, Emniyet Müdürlüğü tarafından gözaltına alınmıştır’ yazısı yazılır. Ancak bu yazının altına hiçbir yetkilinin imzası bulunmamaktadır.
Aradan bir süre geçmesine rağmen Mehmet Özdemir’den bir daha haber alamayan ve nerede tutulduğu kendisine söylenmeyen Enzile Özdemir, yeniden yetkili kurumlara başvurur. Kendisine verilen yanıtta bu defa Mehmet Özdemir’in gözaltına alınmadığı bir yanlışlık yapılarak gözaltında olduğunun söylenmiş olabileceği iddia edilir.
Başvurularda sonuç alınamaz
Mehmet Özdemir’in ailesi Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na, Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları Komisyonu’na, Diyarbakır Valiliği’ne başvurularda bulunur. İç hukuktan bir sonuç alamayan Özdemir ailesi 7 Eylül 1999 tarihinde Mehmet Özdemir’in zorla kaybedilmesiyle ilgili AİHM’e başvuruda bulunur. Yapılan tüm başvurulara rağmen Mehmet Özdemir’den bir daha haber alınamaz. AİHM, 8 Ocak 2008 tarihinde esas ve usul yönünden dosya ile ilgili ihlal kararı verir.”
***
Diyarbakır Emek ve Demokrasi Platformu da kentteki siyasi parti ve sivil toplum örgütlerinin katılımından oluşan binlerin katılımıyla Roboskî Parkı’nda açıklama yaptı. “Roboskî’yi unutmayacağız, unutturmayacağız” ve “Roboskî ne do ye ne iro ye! Em ji bir nakin u nadin ji bir kirin” pankartları açıldı. Amed Emek ve Demokrasi Platformu adına açıklamayı okuyan Dönem Sözcüsü Ahmet Baran, katliamı kınayarak sorumluların yargılanması gerektiğini ifade etti.
Diyarbakır Milletvekili Serhat Eren ise katliamda 19’u çocuk 34 Kürt’ün katledildiğinin altını çizdi. Katliamı yapanların yargılanmalarını beklediklerini ifade eden Eren, geçmiş katliamları sıralayarak, onların da faillerinin yargılanmadığını söyledi. Eren, “Kürtlerin katledilmesiyle 100 yıllık sorun çözülmez. Adil, eşit ve özgürce yaşamak için yüzleşmek gerekiyor. Biz Roboskî’yi unutmadık, unutturmayacağız” dedi.
Batman‘da İHD ve kayıp yakınları, eylemlerinin 665’inci haftasında Gülistan Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde bir araya geldi. “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” pankartının açıldığı eylemde, kayıpların fotoğrafları taşındı. Eyleme yerine kayyım atanan Batman Belediyesi Eşbaşkanı Gülistan Sönük, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Batman Şubesi üyeleri, Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma, Dayanışma, Birlik ve Kültür Derneği (MEBYA-DER) Şubesi yöneticileri, Batman Emek ve Demokrasi Platformu üyeleri katıldı.
Basın metnini okuyan İHD Şube Yöneticisi Rezan Baytar, katliam sonrası yaşanan hukuksuzluğa dikkat çekerek, “Roboski’li aileler haksızlık karşısında bugüne kadar takınmış oldukları tavır adaletin ölçüsü olmaya devam edecektir. Roboski ailelerinin ve insan hakları savunucularının mücadelesinin devam edeceğini buradan bir kez daha yineliyor, 13 yıl önce yitirdiğimiz bu gencecik insanları saygı ile anıyoruz” dedi.
Siirt’te DEM Parti İl Örgütü önünde kentteki demokratik kitle örgütleri ve siyasi parti temsilcilerinin katılımı ile basın açıklaması yapıldı. Açıklamada “Unutmadık unutmayacağız” pankartı açıldı. DEM Parti Siirt İl Örgütü Eşbaşkanı Eşref Tekin, geçen zamana rağmen faillerin hala hesap vermediğini belirtti.
Dêrsim Emek ve Demokrasi Platformu da Roboskî Katliamı’na ilişkin Seyid Rıza Meydanı’nda açıklama yaptı. “Adalet arayışının 13. Yılında Roboskî’yi unutmadık, unutmayacağız” pankartı açıldı. Platform adına konuşan Ergin Tekin, katliamı kınayarak Roboskî katliamı ile yüzleşilmesi çağrısında bulundu.
DEM Parti Dêrsim Milletvekili Ayten Kordu, ülkedeki katliamları sıralayarak, “Roboksi’ de 34 can ve onların şahsında katliamlarda yaşamını yitirenleri anıyoruz. Unutursak kalbimiz kurusun, unutmayacağız. Gerçeklerle yüzleşilinceye kadar mücadele edeceğiz” dedi.
Ankara’da Roboskî için Adalet Girişimi, Roboskî’de 19’u çocuk 34 kişinin katledilmesinin 13 yılı dolayısıyla açıklama yaptı.
Sakarya Caddesi’nde bir araya gelen girişim üyeleri adına açıklamayı, Roboski İçin Adalet Girişimi üyesi Tanju Gündüzalp yaptı. Katliamdan bugüne geçen 678 haftada adaletin kayıp olduğu vurgulayan Gündüzalp, “Acının utandığı, devletin utanmadığı Roboski’nin sorumluları hesap verinceye kadar buradayız. Roboski bir samimiyet testidir. Kurda, kuşa, insana, vicdanı olan herkese yaşananları anlatacağız. Unutmadık, unutmayacağız, unutturmayacağız, siyasi sorumlular ortaya çıkana, sorumlu olanlar yargılanıncaya kadar. Adalet, adaletsizliğin olduğu yerde yükselir” dedi. Eylemde sık sık “Katil devlet hesap verecek” sloganı atıldı.
Van Kent Meydanı’nda da Roboskî katliamda yaşamını yitirenler anıldı.
DEM Parti Hakkari İl Örgütü, da kent merkezinde açıklama yaptı. “Roboski’nin failleri nerede?” pankartın açıldığı açıklamaya çok sayıda partili katılım sağladı. DEM Parti Colemêrg il Eşbaşkanı Kadir Şahin, “Yüzleşme gerçekleşmedikçe de Roboskî için adalet demeye devam edeceğiz” dedi.
Hakkari’nin Yüksekova ilçesindeki DEM Parti ilçe örgütü de basın açıklaması ve sinevizyon gösterimi düzenledi. İlk olarak DEM Parti Yüksekova İlçe Örgütü’nde Kürt halkına yönelik 100 yıldır devam eden katliamları anlatan sinevizyon gösterimi yapıldı. Gösterimin ardından kitle çarşı merkezine doğru yürüyerek basın açıklamasına düzenledi. Açıklama metnini okuyan DEM Parti Gever Eşbaşkanı Ercan Sevmez, “Roboskî ve diğer tüm katliamların temel nedeni olan Kürt sorununa militarist- salt güvenlikçi politikalarla yaklaşmaktan artık vazgeçilmedir” dedi.
Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Iğdır İl Örgütü ve Özgür Kadın Hareketi (TJA), Roboski Katliamının yıl dönümüne ilişkin basın açıklaması yaptı. DBP il binası önünde yapılan açıklamaya çok sayıda kişi katıldı.
“Roboski katliamını unutmadık, unutturmayacağız” pankartının açıldığı açıklamada basın metnini okuyan DBP Îdir İl Eşbaşkanı Murat Yerlikaya adalet talep etti. Açıklama, alkışlarla son buldu.
İHD Ağrı Şubesi Cumhuriyet Caddesinde açıklama yaptı. Açıklamayı yapan İHD Ağrı Şube Eşbaşkanı Cengiz Oruç, Roboski katliamının devletin Kürt meselesinde uyguladığı güvenlikçi politikaların sonuçlarından sadece biri ve en korkuncu olduğunu söyledi.
Elazığ’ın Karakoçan ilçesinde Roboskî katliamında katledilenler anıldı. DEM Parti Karakoçan ilçe binası önünde gerçekleşen anmaya DEM Parti Elazığ, Bingöl, Dêrsim İl ve ilçe yöneticileri, Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) ve çok sayıda yurttaş katıldı. Açıklamada “Katiller bulunsun Roboskî’yi unutmadık” yazılı pankart açıldı. Açıklamada “Gün gelecek devran dönecek katiller halka hesap verecek”, “Jîn, jiyan, azadî” sloganları atıldı. Açıklamayı DEM Parti Xarpêt İl Eşbaşkanı Ali Yıldırım okudu. Yıldırım, adalet taleplerini yineledi.
ESP MYK üyesi Orhan Çelebi, ailelerin 13 yıldır adalet beklediğini ifade ederek, “Emri veren devletin kendisiydi. İtiraf ettiler. Onun için de bugün 13 yıl geçmesine rağmen hala aileler adalet istiyorlarsa, hala ailelerimiz barış istiyorsa, hala Kürt halkı tüm katliamlara rağmen barış istiyorsa barışın muhatapları da bellidir. Ve devlet de bu çağrıyı duymak zorunda ve adaleti tahsis etme zorundadır” diye belirtti.
Şırnak Milletvekili Zeki İrmez de, Roboskî Katliamı’nın hesabını sorana kadar mücadelelerini sürdüreceklerini söyledi.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi’nin öncülüğünde Roboski katliamının yıl dönümü dolayısıyla İnönü Parkı’nda açıklama yapıldı.”Roboski için adalet” ve “Roboski için adalet herkes için adalet! Roboski’yi unutmadık, unutturmayacağız” pankartlarının açıldığı eylemde ortak metni İHD Adana Şube Başkanı avukat Yakup Ataş okudu. Geçen süreye rağmen etkin soruşturma yürütülmediği ve faillerin yargı önüne çıkartılmadığının belirten Ataş, “Roboski’yi savunmak adalet aramaktır, insanlığı savunmaktır. Bu savunmamız, adalet mücadelemiz her zaman devam edecektir” dedi.
İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin de “Bugün biz hala Roboski için adalet istiyorsak ortada çok büyük bir sorun var demektir. 34 sivil insan katledildi ve bugüne kadar tek bir kişi cezalandırılmadı. Aynı 1915’te olduğu gibi yüzde 1938 aynı olduğu gibi Vedat Aydın, Musa Anter, Tahir Elçi’de olduğu gibi Kürt’e her zaman cezasızlık düştü. Diyorlar ki bu devlet size ne yaptı? İşte bunu yaptı. Roboski’de bugüne kadar adalet sağlanmadı” dedi.
İHD Hatay Şubesi, de yaptığı açıklamayla katliamda yaşamını yitirenleri andı. Dernek binası önünde yapılan anmada konuşan İHD Hatay Şubesi Eşbaşkanı Mürsel Tonguç Salmanoğlu, adalet taleplerini yineledi.
İHD İstanbul Şubesi, Şişhane Meydanı’nda açıklama yaptı. “Roboski 13. Yıl adalet?” pankartı ile katledilen kişilerin fotoğrafları taşındı.
İHD üyesi Yavuz Okçuoğlu, “Nevala Kasaba gibi, 33 Kurşun Katliamı gibi sivillerin katledildiği ve sorumlularının ortaya çıkarılmadığı, faillerin hesap vermediği katliamların benzeridir Roboski” dedi. Okçuoğlu, “Roboski Katliamı ‘kaçınılmaz hata’ sonucu yaşanan bir katliam değil, bile isteye Kürt halkına yapılan bir katliam ve acıdır. Bu katliam Kürt meselesinin inkârı ile yürütülen savaş ve güvenlikçi politikaların sonucu yaşanmıştır. Hukuk hileleriyle katliam failleri cezasızlıkla ödüllendirilmiştir. Roboski, devletin ve iktidarın sınavıdır. Bu topraklarda ‘barış ve adalet’in yolu, mutlaka ve önce Roboski’den geçecektir” diye belirtti.
DEM Parti Antalya İl Örgütü, binalarının önünde yaptıkları basın açıklaması ile Roboski katliamında yaşamını yitirenleri andı. DEM Parti Antalya İl Yöneticisi Şevket Temel, katliamda yaşamını yitirenleri anarak faillerin yargılanmasını talep etti.
İzmir Emek ve Demokrasi Güçleri, Roboskî ve Maraş katliamlarının yıldönümü dolayısıyla Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde açıklama yaptı. “Roboskî ve Maraş katliamlarını unutmadık, unutturmayacağız” pankartı ile “Gazetecilik suç değildir”, “Maraş’ın yarası hala kanıyor”, ve “Suriye’de Aleviler katlediliyor” dövizleri taşındı. Kitle sık sık “Katil devlet hesap verecek”, “Dersim, Maraş, Roboski unutulmaz hiçbiri”, “Faşizme karşı omuz omuza” sloganlarını attı. Basın metnini kitle adına Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Dönem Sözcüsü Nafiz Ceylan okudu.
Ceylan, katliamlara dair sorumluların açığa çıkartılarak yargılanmasını istedi.
Roboski katliamının 13’üncü yılında Mardin‘de Emek ve Demokrasi Platformu da açıklama yaptı. Karayolları Parkı’nda bir araya gelen platform üyeleri, “Roboski; Em te ji bîr nakin, nadin ji bîr kirin” pankartı açtı. Açıklama metnini Platform adına Gülbin Tüfek Öner okudu.
Roboski Katliamı’nın insanlığa karşı işlenmiş bir suç olduğunu kaydeden Gülbin Tüfek Öner, insanlığa karşı suçlarda zamanaşımı olmayacağını söyledi. Roboski katliamının sorumlularının ortaya çıkarılması gerektiğinin altını çizen Gülbin Tüfek Öner, “Bize düşen tek tek yargılanmaları için mücadelemizi büyütmek ve Roboski’yi unutturmamak olacaktır” dedi.
İHD Antakya Şubesi, dernek binası önünde basın açıklaması gerçekleştirdi.
