Bu yıl “Her dem Newroz her der azadî” ve “Newroz ateşiyle özgürlüğe” şiarıyla Mereş merkezli depremlerde yaşamını yitirenlere adanan 2023 Newroz’u, İstanbul’da Yenikapı Meydanı’nda kutlandı.
Halkların Demokratik Kongresi (HDK) ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) öncülüğünde gerçekleştirilen Newroz’da, meydana kurulan dev sahne siyahlarla donatıldı.
Birleşik İşçi Hareketi, İnşaat-İş, Limter-İş, Dev Yapı-İş sendikaları, “Newroz piroz be, yaşasın işçilerin birliği halkların kardeşliği” ortak pankartıyla Yenikapı Newrozu’na katıldı.
Etkinliğin başlama saati yaklaştıkça yurttaşlar sloganlarla yürüyürek alanı doldurdu. Halk polis arama noktalarından geçerek alana alındı. Siyasi partiler ve demokratik kitle örgütleri ise Yenikapı Marmaray durağı önünde alana geçmek üzere kortejlerini oluşturdu. Kortejler yürüyüşlerle alana girdi. Halk ise depremde hayatını kaybedenleri andı. Yürüyüşte ve alanda sık sık hükümet istifa sloganı atıldı.
Alanı dolduran başlayan yurttaşlar “Biji Serok Apo” “Bijî berxwedana zindana” “Direne direne kazanacağız” “Newroz Piroz be” sloganları attı. Girişlerin devam ettiği alanda polis ekipleri ulusal kıyafetleri ile alana girmeye çalışan 5 yaşındaki bir çocuğu alana almadı. HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu ve çevresindeki yurttaşlar duruma tepki gösterdi.
Sunucular HDP İstanbul İl Kadın Meclisi Sözcüsü Gülşen Karasu ve HDP İstanbul İl Örgütü Kültür Komisyonu üyesi Mazlum Jînda, Adnan Yücel’in “Ateşin ve Güneşin Çocukları” adlı şiiri ile açılışı yaptı. Daha sonra İstanbul Newrozu’nun ateşi, Barış Anneleri Meclisi üyeleri tarafından yakıldı.
Birol: “Biz işçiyiz, kadınız, genciz, biz Kürt’üz, biz halkız”
Newroz ateşinin yakılmasının ardından HDP İstanbul İl Eşbaşkanı İlknur Birol meydana seslendi. İlknur, “Zorlu ve engebelidir yollar, acıttılar, kanattılar, öldürdüler ama ayağa kalktık, adım adım bu günlere geldik. Newroz, Kawaların günüdür, direnişidir. Biz işçiyiz, kadınız, genciz, biz Kürt’üz, biz halkız. Cevabı verildi. Biz emekçiyiz, genciz, kadınız, Kürt’üz, biz halkız. Bizi öldürdükleri sandıkları her an kalktık ayağa. Şimdi de üzerlerine yürüyeceğiz. Bir devri bitireceğiz, başka bir devri açacağız” ifadelerini kullandı.
“Biz ada hapishanesinde tecrit altında tutulan iradenin buradaki sesiyiz” diyen Birol, Abdullah Öcalan üzerindeki ağırlaştırılmış tecride dikkat çekti. Birol, “Biz alın terinin, emeğin kölece satılan, kendisine insanca yaşam reva görülmeyen emekçileriz. Buradayız, ayaktayız. Düzeninizi bozmaya geliyoruz.” şeklinde konuştu.
“Yasımızı, öfkemizi Newroz ile bütünleştiriyoruz”
Emek, Barış ve Demokrasi Güçleri’nin ortak Newroz Deklarasyonu okundu. Metnin Kürtçesini Türkan Aşçı, Türkçesini ise Mesut Mike okudu.
“Kapitalist Barbarlığa Karşı, Halkların Kardeşliği ve Emekçilerin Birliği İçin Newroz Ateşiyle Özgürlüğe!” başlıklı metinde, Newroz’un bu sene buruk karşılandığı belirtildi. “Yasımızı, öfkemizi Newroz ile bütünleştiriyoruz” vurgusu yapılan metinde, depremde yaşanan ölüm ve yıkımlara dikkat çekildi. “Bu seneki Newroz ateşini yaşamını yitiren yurttaşlarımız için harlıyoruz” ifadelerinin kullanıldığı metinde, iktidarın deprem sonrası tutumu eleştirildi.
Metinde devamla, “Betonlaşmaya dayalı inşaat rejimi ile çıkardığı imar aflarıyla kentlerimizi depreme hazır hale getirecek politikaları benimsememesi ile bu yılkımın suçlusu iktidarın ta kendisidir. Bütün bunlar yetmezmiş gibi deprem sonrası ilk üç gün müdahale edilmemesi, yardıma koşan gönüllülerin ve dayanışma çalışmalarının engellenmesi daha da ağır sonuçlara yol açmıştır. Bizler emekten, demokrasiden, barıştan yana bir araya gelen tüm güçler bu katliamın hesabını mutlaka soracağız” denildi.
Newroz Deklarasyonu’nun devamında şunlar ifade edildi: “Newroz yeni gündür, yeni yaşamdır. Tek adam rejimine, kapitalist rant düzenine karşı isyan ve mücadele günüdür. Bizler bu ülkede onurlu yurttaşlar olarak yaşamak istiyoruz. Yeni günde yeni yaşamı hep birlikte öreceğiz.
AKP-MHP iktidarı uyguladığı tecrit politikaları ile toplumsal birliği, kolektif üretimi, barışı ve kardeşliği hedef almaktadır. İmralı Cezaevi ile başlatılan daha sonra diğer cezaevlerinde uygulanan tecrit politikaları giderek yaygınlaştırılarak toplumun tamamına hissettirilmektedir. Tecrit politikası ile kendi siyasi ömrünü uzatmayı ülkeyi korku ve baskı ile yönetmeyi arzulamaktadır. Tecride karşı çıkmak yaşamı savunmaktır, toplumsallaşmayı savunmaktır, ülkenin demokratikleşmesine imkân sunmaktır.
Kürt sorunu başta olmak üzere farklı kültür, kimlik ve etnik yapıların yıllardan beri yaşadığı, Anayasal eşit yurttaşlık, barış ve diyalog temelinde çözümü mümkün olan her konu şovenizmi körüklemenin, halkları karşı karşıya getirmenin, muhalefeti parçalamanın bir aracı olarak kullanılmak isteniyor. Demokratik ve barışçıl yollar yerine savaşa, kutuplaşmaya dayalı politikalar nedeniyle kaynakların silahlanmaya ayrılması sonucunda ülkemiz büyük bir ekonomik krizin içine sürükleniyor.
Ülkemiz ve bölgemiz bir kez daha insanlık değerleri adına zulme, zorbalığa ve gericiliğe karşı görkemli direnişlerle karanlığa karşı aydınlık, düşman hukukuna karşı kardeşlik ve bir arada yaşam için büyük bedellerle faşizan kuşatmaları yarmaya, gericiliği püskürtmeye, sömürü çarkını parçalamaya çalışıyor. Bizler bu ülkenin onurlu yurttaşları olarak umudumuzu asla kaybetmeyeceğiz. 14 Mayıs seçimlerinde tek adam rejimine, faşizme ve kapitalist barbarlığa karşı özgürlüğün, eşitliğin ve kardeşliğin savaşını vereceğiz. Geleceğimiz kuşatmaya çalışan bu karanlığı dağıtacak ve aydınlık yarınları inşa edeceğiz.”
HDK: “Biat etmeyenlerin meydanı”
Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Eş Sözcüsü Esengül Demir, yüz binlere seslendi.
Halkların Newroz bayramını kutlayan Demir, “Newroz birlik, kardeşlik ve dünya halkları için kutlu olsun. Bugün burada toplananlar, yok sayılan kitleler, alanları doldurdu. Newroz ruhuyla Yenikapı’da bambaşka bir renk oluşturdu. Bu meydan, biat etmeyenlerin, diz çökmeyenlerin meydanı, hoş geldiniz. 2023 Newrozu’nun ülkemizde yaşanan deprem felaketinde karşılıyoruz. Yas ve acı içindeyiz, halklarımıza yaşatılan yıkımın acısını yürekten hissediyoruz. Bütün halklarımıza başsağlığı, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Halkımızın ilk günden yanında olduk, bundan sonra da yanında olmaya devam edeceğiz” dedi.
Buldan: “Demokrasi meydanlarda yazılır, barış meydanlarda ilan edilir”
Daha sonra konuşmasını yapmak üzere sahneye çıkan HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, halkların Newroz’unu kutlayarak sözlerine başladı. Buldan, “Newroz zalimlere karşı, kötülüklere karşı, baskılara karşı, şiddete karşı, hukuksuzluklara karşı Türkiye halklarının Kürtlerin, Türkler, Ermenilerin, Süryanilerin, Lazların, Boşnakların, Pomakların, bu ülkede baskı altında yaşayan, şiddet gören, haksızlığa ve hukuksuzluğa maruz kalan tüm kimliklerin, inançların bir arada sesini yükselttiği gündür” dedi.
Buldan, “AKP’nin ve küçük ortağının bu ülkeyi son kez yönettiğini herkes bilmelidir” diyerek 14 Mayıs seçimlerine işaret eden Buldan, “Çok az bir zaman kaldı. İki aydan az bir süresi var. 14 Mayıs, bizler açısından önemli bir fırsattır. Aynı zamanda milat olacaktır. AKP-MHP’nin bu seçimlerde Türkiye halklarının ne kadar büyük olduğunu, Kürtlerin ne kadar iradeli olduğunu, kadınların gençlerin ülkeyi değiştirme gücünü ortaya çıkaracağı bir tarihtir. Bu meydanı dolduranlar şunu bilsin, demokrasi meydanlarda yazılır, barış meydanlarda ilan edilir. Barışı da adaleti de özgürlüğü de bizler 14 Mayıs tarihinde sandıklarda ilan edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Buldan konuşmasının devamında şu ifadeleri kullandı:
“Sevgili gençler gelecek sizindir, hep birlikte inşa edeceğiz. Sizlere görev vermek istiyoruz. 14 Mayıs’ta bütün sandıkları gençlere emanet ediyorum. O sandıklarda tek bir hilenin yapılmasına asla müsaade etmeyeceksiniz. İşte biz öyle kazanacağız, gençlerle, kadınlarla kazanacağız. Geleceği Türkiye halklarıyla kazanacağız. Cezaevlerindeki arkadaşlarıma özel selamlar gönderiyorum. Edirne Cezaevi’nde Selahattin Demirtaş’a, Selçuk Mızraklı’ya selamlarımı gönderiyorum. Sevgili Figen Yüksekdağ’a, Gültan Kışanak’a sevgilerimi gönderiyorum. Sevgili Sebahat Tuncel’e sevgilerimi gönderiyorum. Cezaevinde de olsalar onlar buradalar, bu meydandalar. Ama bir dahaki Newroz’da cezaevlerindeki bütün arkadaşlarımla birlikte el ele Newroz kutlayacağız. Bundan kimsenin şüphesi olmasın. Hep birlikte bu iki ay içerisinde uzun çalışacağız. Gece gündüz demeden her eli tutacağız, her kapıyı çalacağız, herkesin yüreğine dokunacağız. Hepimizin yolu açık olsun, gelecek bizimdir, yarınlar bizimdir. 14 Mayıs sonrası hepimizin”
Yeşil Sol Parti: “Asla başaramayacaksınız bizi yenemeyeceksiniz”
Buldan’dan sonra Yenikapı Meydanı’nda yüzbinlere seslenen Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü İbrahim Akın, Newroz’un direnciyle yeni yaşamı inşa edeceklerini belirterek, baskılara karşı bu topraklara atılan tohumların yeniden dirileceğini söyledi.
Alanda buluşan yüzbinlere seslenen Yeşil Sol Parti Eş Genel Başkanı İbrahim Akın, halkları Kürtçe selamladı. “Bir taraftan yasımızı tutarken diğer taraftan Newroz’un direncini yeni yaşamı burada inşa etmeye çalışıyoruz” diyen Akın, “Dünya’da, Türkiye’de ve Ortadoğu’da zalimler bizlerin her türlü özgürlük arayışını, direncini ve mücadelesini bastırmaya çalışıyor. Ama yanılıyorlar Demirci Kawa’nın gelenekleri bugün Çağdaş Kawa’nın gelenekleriyle sürüyor. Buradan sesleniyoruz, asla başaramayacaksınız bizi yenemeyeceksiniz, bu topraklara atılan tohum mutlaka dirilecek ve sizi yeneceğiz” dedi.
Akın’ın ardından sahne alan sanatçı Gülseven Medar, Kürtçe, Türkçe ve Ermenice ezgileri depremde yaşamını yitirenler için seslendirdi.
224 kişi gözaltına alındı
İstanbul’da Yenikapı Meydanında yapılan Newroz bittikten dağılan kitleye polis saldırdı. Saldırı sonucunda İstanbul Valiliği 224 kişinin gözaltına alındığını bildirdi.
