Erdoğan’a işten çıkarma yasağı ve ücretsiz izin uygulamasını uzatma yetkisini veren yasa tasarısı dün Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a işten çıkarma yasağı ve ücretsiz izin uygulamasını uzatma yetkisini veren yasa tasarısı dün Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre; TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda dün akşam kabul edilen mini istihdam paketi ile işten çıkarma yasağı 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilecek. Teklifin en çok tartışılan maddesi işten çıkarma yasağının 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilmesine olanak sağlayan maddesi oldu. Söz konusu düzenlemeye göre, 17 Ağustos’ta sona erecek işten çıkarma yasağı, her defasında 3 aya kadar olmak üzere 2021 haziran ayı sonuna kadar uzatılabilecek.
İşten çıkarma yasağı döneminde işveren sadece belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi, iş yerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi hallerinde işçinin işine son verebilecek. İşveren yasak döneminde istediği işçiyi ücretsiz izne çıkartabilecek. Ücretsiz izne çıkartılan işçiye günlük 39.24 TL nakdi ücret desteği verilecek. Aylık nakdi ücret desteği brüt 1.177 TL, net 1.168 TL olacak
İşten çıkarma yasağı işçinin işten çıkarılmasını engelliyor gibi gözükse de işçinin aleyhine işliyor. Normalde işçi, yazılı rızası olmadan ücretsiz izne çıkartılamaz. Zorla ücretsiz izne çıkartılan işçi bu durumu haklı fesih sebebi yaparak iş akdini feshettiğinde kıdem tazminatını alarak ayrılabiliyor. Ancak işten çıkarma yasağı döneminde ücretsiz izne çıkartılan işçi bu durumu haklı fesih sebebi yapamıyor.
Ücretsiz izne çıkartılar işçi, normal ücreti 2 bin 300 lira da olsa, 13 bin lira da olsa ayda sadece 1.168 TL nakdi ücret desteği alabiliyor. Kötü niyetli işverenin çalışmak istemediği işçiyi kendi isteğiyle ayrılmaya zorlamak için ücretsiz izne çıkarmasının önünde yasal bir engel bulunmuyor. Bu dönemde ücretsiz izne çıkartılmayı haklı fesih sebebi yapamayan işçi, kendi istifa ettiğinde kıdem tazminatı alamıyor.
Ücretsiz izin döneminde işçi hiçbir işte çalışamıyor. Yeni bir iş bulsa, kıdem tazminatını yakmamak ve işsizlik ödeneği hakkını kaybetmemek için ayrılamıyor. İşçi ile işveren karşılıklı anlaştığında işveren kıdem tazminatı ödese bile bu kez de işçi olası bir işsizlik durumunda işsizlik ödeneği alamıyor. Yeni başladığı işte üç ay sonra işsiz kaldığında işsizlik maaşı alma hakkını kaybediyor.
İşveren anlaşarak sözleşmeyi iptal etme izni istedi
İşten çıkarma yasağı ve buna bağlı olarak ücretsiz izin uygulaması 17 Nisan’da başladı. Nisan mayıs aylarında 1 milyon 358 bin işçi ücretsiz izne çıkartıldı. Bu işçilere 1 milyar 701 milyon lira nakdi ücret desteği verildi. 43 günlük süre için işçi başına ödenen tutar nisan mayıs aylarında 1.252 lira oldu.
Haziran ayında ise 1 milyon 705 bin işçi ücretsiz izne çıkartıldı. İşçi başına aylık 645 liradan toplam 1.1 milyar lira ödendi. 17 Nisan-30 Haziran dönemindeki toplam ödeme tutarı 2.8 milyar lira olarak gerçekleşti.
HDP’li Garo Paylan, 1.7 milyon dolayındaki işçinin mart ayından beri ücretsiz izinde olduğuna dikkat çekti. Paylan, bu işçilerin günlük 38 lira ücretle yaşadığını vurguladı. Paylan, işçilerin 3 ay buna dayanabileceğini ama yasağın 2021 haziran ayına kadar uzatılması halinde 15 ay boyunca tahammül etmelerinin zor olacağını ifade etti.
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Genel Sekreteri Akansel Koç, komisyondaki görüşmeler sırasında söz alarak, işçi ile işverenin karşılıklı anlaşarak ikale sözleşmesi ile iş akdini sonlandırması halinin istisna tutulmasını istediklerini söyledi. TÜRK-İŞ temsilcisi Enis Bağdadioğlu Akansel Koç’un önerisini desteklediklerini belirtirken, işten çıkarma yasağının 15 aya yayılmasının, bu sürede düşük bir gelirle yaşamak zorunda kalan işçiler açısından sıkıntı yaratacağını söyledi. Bağdadioğlu, nasıl işveren tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkartabiliyorsa, işçinin de haklı nedenle iş akdini feshedebilmesine olanak sağlanmasını istedi.
