DİSK-AR raporuna göre Kasım 2017’de “geniş tanımlı işsiz” sayısı 6 milyona dayandı. Genç işsizlik yüzde 19,3, genç kadın işsizlik yüzde 25 ile yüksekliğini korudu, kayıtdışı ve güvencesiz istihdam artışı da sürdü
DİSK Araştırma Dairesi (DİSK-AR), TÜİK’in Kasım 2017 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması’nı ve İŞKUR’un Kasım 2017 işe yerleştirme istatistiklerini birlikte değerlendirdiği hazırladığı raporunu yayımladı.
Geniş tanımlı işsizlik 6 milyona dayandı
DİSK-AR’ın raporuna göre; TÜİK tarafından açıklanan dar tanımlı (standart) işsizlik oranı yüzde 10,3, mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 10,2 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 17,6 olurken, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 5 milyon 981 bin oldu.
Gençlerde ve kadınlarda eşitsizlik büyüyor
Dar tanımlı işsizlik sayısındaki düşüşe karşın dezavantajlı olarak nitelendirilen gruplardaki işsizlik oranları yüksekliğini korudu. Tarım dışı işsizlik yüzde 12,1, genç işsizliği yüzde 19,3 olarak gerçekleşti. Ne eğitim ne istihdam olan gençlerin oranı ise yüzde 23,9 olarak açıklandı.
Eğitim durumuna göre işsizlikte kadın ve erkekler arasında da ciddi uçurum söz konusu. Erkeklerde yüzde 9 olan yükseköğretim işsizlik oranı, kadınlarda yüzde 16,6 olarak hesaplandı.
Yine stajyer-kursiyer-bursiyer oyunu
Ocak 2018’de “istihdam seferberliği”nin ikinci fazında işverenlere istihdam teşviklerinin artarak süreceğinin ilan edilmesiyle birlikte istihdamda güvencesiz istihdam artışı da sürdü.
TÜİK verilerine göre; kasım ayında 2016’nın aynı dönemine göre istihdam 1 milyon 448 bin kişi artış gösterdi. Ancak bu artışta yine SGK oyunu yapıldı. Zira SGK verilerine göre, aynı dönemde sigortalı çalışan sayısında 1 milyon 852 bin artış yaşandı, bu artışın ise 1 milyon 107 bini stajyer, kursiyer, bursiyer oldu.
Öneriler
DİSK-AR, raporun sonuç bölümünde işsizliğin azaltılması, istihdamda kalıcı ve güvenceli artışın sağlanması için şu önerileri yaptı:
- “Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
- Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
- İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
- Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.
- Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
- Kiralık işçilik yasası (6715) Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmelidir.
- Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
- Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimi işçi statüsüne geçirilmelidir.
- İş başında eğitim adı altında çırak ve stajyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
- İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımına son verilmelidir
- Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.
DİSK-AR’ın raporunun tamamına ulaşmak için tıklayın.
Kaynak: Sendika.Org
