Her yıl çalışanlarıyla birlikte çok sayıda gemi, çeşitli nedenlerle armatörlerce terk ediliyor. En çok gemi terk etme vakasının yaşandığı bölgelerin başında ise Birleşik Arap Emirlikleri/Şarika, Malta ve İstanbul geliyor. Maaşları gasp edilen gemi çalışanları ülkelerinden kilometrelerce uzakta, aylarca hayatta kalmaya çalışıyorlar
Dünya ticaretinde kilit öneme sahip denizcilik sektörü pek çok soruna ev sahipliği yapıyor. En yakıcı, en ciddi sorunların başında terk edilen gemiler ve deniz çalışanlarının akıbeti geliyor. Her yıl çalışanlarıyla birlikte çok sayıda gemi, çeşitli nedenlerle armatörlerce terk ediliyor. En çok gemi terk etme vakasının yaşandığı bölgelerin başında ise Birleşik Arap Emirlikleri/Şarika, Malta ve İstanbul geliyor. Maaşları gasp edilen gemi çalışanları ülkelerinden kilometrelerce uzakta, kimi zaman dilini bile bilmedikleri bir memleketin limanında aylarca hayatta kalmaya çalışıyorlar. Aileleriyle iletişim kuramadan, kumanyasız, susuz, yakıtsız, elektriksiz… Evlerine ne zaman dönecekleri belirsiz, kimi zaman karaya dört mevsim ayak bile basmadan!
Armatörler, denizcilik şirketleri, sigorta şirketleri, konsolosluklar, ülkeler… Herkesin suçu var ve üstelik kimse sorumluluğu üzerine almıyor. İş bu alanda faaliyet yürüten sendikalara düşüyor. Gemi çalışanlarının ülkelerine iade edilmesi, gemide kaldıkları süre boyunca ihtiyaçlarının karşılanması ve gasp edilen maaşlarının ödenmesine yönelik Uluslararası Taşıma İşçileri Federasyonu ITF’nin yoğun çabaları bulunuyor. Bunun sayısız başarılı örneği de mevcut, ancak örgütsüz işçiler her geçen gün ciddi sorunlarla karşı karşıya kalıyorlar.
Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün verilerine göre 2004 yılından Ağustos 2020’ye kadar toplamda 5.767 denizciyle birlikte 438 gemi terk edildi. Üstelik bunlar sadece kayıt altına alınanlar, tespit edilebilenler! Öte yandan ekonomik krizin derinleşmesiyle birlikte terk edilen gemi sayısında ciddi artış yaşandı. 45’i bu yıl olmak üzere dünya genelinde 200’ün üzerinde aktif terk edilme vakası bulunuyor. İstanbul’da hâlihazırda terk edilmiş gemi sayısı ise 14!
Independent Türkçe’den Ali Kemal Erdem’in haberine göre FETÖ soruşturması kapsamında tutuklanan Azerbaycanlı patron Mübariz Mansimov’a ait Malta bandıralı Şevket Ali Ekberova adlı gemide bulunan sekiz Azerbaycanlı gemici, yedi aydan beri Zeytinburnu açıklarında demirlemiş olan gemide kaderlerine terk edilmiş durumda!
Bir yılı aşkın süredir gemide olduğunu söyleyen Azerbaycanlı gemici Aziz Badirov, yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Bunun yedi ayı Zeytinburnu açıklarında geçti. 12 ay boyunca paramı alamadım. Gemide en az süredir olan benim. 15-16 aydır gemide olan var.” Armatörün tutuklanmasıyla ortada kaldıklarını belirten Badirov: “Sadece Zeytinburnu açıklarında bizim kaldığımız gemiyle birlikte altı gemi var. Borçlar olduğundan gemicilerin paraları ödenmiyor. Kaptan kaçtı. Aylardır ayağımız toprağa değmedi. Mahkeme yaklaşınca kumanya veriyorlar sonra vermiyorlar. Az bir kumanya ile idare etmeye çalışıyoruz. Dolaplar tamtakır. Sabun yok, meyve yok.”
