Son 1 haftada 3 ülkede 3 gazeteci öldürüldü. Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) verilerine göre 2021’de dünyada bugüne dek 22 gazeteci öldürüldü
Pulitzer ödüllü Hint Foto Muhabiri Danish Siddiqui, Afganistan’da haber yaparken Taliban saldırısında hayatını kaybetti. Hollandalı araştırmacı gazeteci Peter de Vries de uğradığı silahlı saldırının ardından hastanede yaşamını yitirdi. Gürcistan ise aşırı sağcıların katlettiği kameraman Alexander Lachkarava’nın yasını tutuyor.
Journo.com’un haberine göre; Reuters’ın Hindistan’daki baş foto muhabiri olan Danish Siddiqui, Afganistan’ın Kandahar bölgesindeki çatışmaları haberleştiriyordu. Siddiqui Afgan ordusuyla birlikte Pakistan sınırında ilerlerken konvoy, Taliban’ın pususuna düştü. Afganistan’ın Hindistan Büyükelçisi Farid Mamundzay, acı haberi, “Dostum öldürüldü” ifadesiyle paylaştı.
Siddiqui 2018’de foto röportaj dalında Pulitzer ödülünü kazanmıştı. Son aylarda Hindistan’daki COVID-19 faciasını belgeleyen çarpıcı fotoğrafları da dünya medyasında geniş yer bulmuştu.
“En başarılı gazetecilerden birini kaybettik”
Hayatını kaybeden ve dünya çapında tanınan bir başka saygın gazeteci, Peter R de Vries oldu. 64 yaşındaki De Vries, Amsterdam’da 9 gün önce bir televizyon programına konuk olduktan sonra eve dönerken başından vurulmuştu. Suç örgütlerine yönelik araştırmacı gazeteciliğiyle Avrupa’nın en önemli haber ödüllerinin yanı sıra bir de Emmy kazanan De Vries’in ölümüyle ilgili mafya bağlantılı iki zanlı tutuklandı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Araştırmacı gazeteciler demokrasilerimiz için hayati önemdedir. Onları korumak için her şeyi yapmalıyız” dedi.
“Bağımsız medyamızın gücünü herkes görecek”
Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te ise geçen hafta düzenlenen LGBT karşıtı bir gösteride görev yapan Kameraman Alexander Lachkarava da aşırı sağcıların saldırısına uğramasının ardından 11 Temmuz’da hayata gözlerini yumdu. Pirveli TV’de çalışan 37 yaşındaki gazetecinin ölümü ülkeyi yasa boğdu. Onlarca gazeteci cenaze için geldikleri evinden Lachkarava’nın tabutunu alkışlarla taşıdı. Kameralar ise yas nedeniyle yere yöneltildi.
Pirveli TV Gazetecisi Eka Michveladze, televizyondan yayımlanan cenazede, “Hükûmet bağımsız medyayı her zaman olduğu gibi yine susturmak istiyor” dedi. Formula TV’den Vakho Sanaia ise şu ifadeyi kullandı: “Bugün bir meslektaşımızın yasını tutuyoruz ama yarın bağımsız medyamızın gücünü herkes görecek.”
Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) verilerine göre 2021’de dünyada bugüne dek 22 gazeteci öldürüldü.
RSF: Gazetecilere daha iyi koruma sağlanmalı
SINIR Tanımayan Gazeteciler (RSF) Hollanda da öldürülen Gazeteci Peter R. de Vries için bir açıklama yayınlayarak Avrupa Birliğine çağrıda bulundu: “Bu cinayetten ders çıkararak, organize suç örgütlerine karşı gazetecilere daha iyi koruma sağlanmalı”
Suç örgütlerine karşı araştırmacı gazeteci kimliğiyle tanınan Peter R. de Vries, 6 Temmuz’da kafasından aldığı kurşun yaraları nedeniyle hayatını kaybetti. Hollanda polisi, iki şüpheli faili hızlı bir şekilde tutukladı, ancak henüz kimin emri verdiğini veya sebebini bulamadı. Katıldığı bir programdan çıkıp arabasına doğru giderken vurulan de Vries daha önce de ciddi tehditler almış, bu nedenle televizyon programı ertelenmişti.
“Cinayetin sorumluları belirlenmeli”
RSF’nin AB ve Balkanlar Masası Başkanı Pavol Szalai, “Peter R. de Vries cinayeti, organize suçun artık medya için büyük bir tehlike oluşturduğu Avrupa’daki bir dizi gazeteci cinayetinin sonuncusu” derken şöyle devam etti: “Bu; Hollandalı gazeteciye mafya tarzı saldırı, organize suçtan da şüphelenilen diğer üç cinayeti takip ediyor: 2017’de Malta’da Daphne Caruana Galizia, 2018’de Slovakya’da Jan Kuciak ve bu yılın Nisan ayında Yunanistan’da Giorgos Karaivaz. Bu nedenle, Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde altıncı sırada yer alan Hollanda’yı, bu cinayetin sorumlularını belirleme ve kovuşturma biçiminde bir örnek oluşturmaya çağırıyoruz.”
Hollandalı gazetecilere yönelik organize suç tehdidi son yıllarda arttı. Aralık 2020’de De Limburger gazetesi için bir araştırmacı gazetecinin evinin dışında canlı bir el bombası bulundu. Haziran 2018’de, üç Hollanda gazetesi; De Telegraaf, Panorama ve Nieuwe Revu bir tanksavar füzesi ve bir anti-tank füzesi kullanan saldırıların hedefleriydi.
Suç örgütlerinden şüpheleniliyor
RSF yaptığı açıklamada Avrupa Birliği’nde üç gazetecinin öldürülmesinin arkasında organize suç örgütleri olduğundan şüphelenildiğini, hatırlattı ve şöyle dedi: “Hükümetin ‘hızlı ve süratli’ hareket etme sözü vermesine rağmen soruşturma ilerlemedi.”
Slovak Araştırmacı Gazeteci Jan Kuciak’ın Şubat 2018’de öldürülmesinin azmettiricisi hâlâ mahkum edilmedi, Slovak yüksek mahkemesi kısa süre önce işadamı Marian Kocner’in cinayet emri vermekle suçladığı beraat kararını bozdu.
Malta’da devletin en üst düzeylerinde yolsuzluğu araştıran bir muhabir olan Daphne Caruana Galizia’nın 2017’de bombalı araçla öldürülmesinin emrini veren ve gerçekleştiren birkaç kişinin olduğundan şüpheleniliyor. Ancak şu ana kadar sadece biri hüküm giydi. Cinayet emrini vermekle suçlanan bir işadamı olan Yorgen Fenech, şu anda bu sonbahardan önce başlamayacak bir dava için tutuklu bulunuyor.
Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde AB ülkeleri arasında en düşük sıralamaya sahip olan Bulgaristan’da durum daha iyi değil. Gazeteciler burada sık sık saldırıya uğruyor. Son kurbanlar arasında Mart 2020’de evinin dışında kötü bir şekilde dövülen Araştırmacı Gazeteci Slavi Angelov da var. Failin kimliği hala belirlenemedi.