ABD Başkanı Joe Biden, Lübnan ile İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını basın açıklamasıyla duyurdu. Ateşkesin bugün yerel saatle 04.00’te yürürlüğe girdiğini açıklayan Biden, Lübnan Silahlı Kuvvetleri’nin 60 gün içinde Lübnan’ın güney sınırına konuşlanarak bu bölgenin kontrolünü sağlayacağını belirtti.
Antlaşmanın, söz konusu bölgeden Hizbullah unsurlarının silahsızlandırılarak Litani Nehri’nin kuzeyine geçirilmesini öngördüğünü kaydeden Biden, 60 günlük süreç zarfında İsrail askerlerinin kademeli şekilde bölgeden geri çekileceğini aktardı.
ABD askeri Lübnan’da görev almayacak
Bu süreçte Lübnan’da herhangi bir Amerikan askerinin görev almayacağını da kaydeden Biden, ABD ve Fransa öncülüğünde uzun süren diplomatik çabaların sayesinde anlaşmaya varıldığını dile getirdi. Biden, İsrail saldırıları sebebiyle yerinden edilen Lübnanlılar ile İsrail’in kuzeyindeki Yahudi yerleşimcilerin evlerine dönmesinin sağlanacağını da belirtti.
Silah satışı denetlenecek
Ateşkesin yürürlüğe gireceğinin açıklanmasından önce basına yansıyan iddialara göre, İsrail ordusunun ve Hizbullah’ın çekildiği İsrail-Lübnan sınırından Litani Nehri’ne kadar olan bölgeye 5 bin ila 10 bin kadar Lübnan askeri konuşlandırılacak. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 1701 sayılı kararına uygun olarak Lübnan’daki söz konusu grupların yeniden silahlanmasını önlemek için, Lübnan’a silah satışı veya Lübnan içinde silah üretimi Lübnan hükümeti tarafından denetlenecek.
Öte yandan basında yer alan diğer bir iddiaya göre, “ABD, Hizbullah’ın antlaşmayı ihlal ettiği tespit edilirse İsrail’e yeniden saldırma hakkı tanıyan ve antlaşma metninde olmayan bir taahhütte bulundu.”
UNIFIL ile koordineli hareket
Lübnan ordusunun yaptığı açıklamada, asker konuşlandırma sürecinin BM Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) ile koordineli şekilde yürütüldüğü ifade edildi. Bu hamlenin, bölgedeki istikrar ve güvenliğin sağlanmasına katkı sunması hedefleniyor.
Ateşkesi kutlayan Lübnanlılar, güneye geri dönüyor
Siyonistlerin anlaşmayı kabul etmesiyle ateşkesin yürürlüğe girmesini Lübnanlılar Lübnan ve Hizbullah bayraklarıyla yollara dökülüp kutlarken, İsrail ordusu ve Lübnan Sivil Savunma Müdürlüğü’nün “henüz geri dönmeyin” uyarısına rağmen, uzun araç konvoyları güneye yöneldi.
Gazze Savaşı’nın başlamasının ertesi günü, 8 Ekim 2023’te Hizbullah’ın Filistinlilere destek için İsrail’le tutuştuğu kontrollü çatışmalar İsrail tarafından eylülün ikinci yarısından beri tam teşekküllü savaşa dönüştürülürken, Lübnan’da en az 1.9 milyon kişi yerinden edildi.
Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte evlerine dönmek isteyenlerin yollara düşmesiyle Lübnan’ın güneyine giden yollarda yoğun trafik oluştu.
Şilte, battaniye, valiz taşıyan, insanlarla dolup taşan arabalar ve minibüslerden bazılarının korna çaldığı, şarkı seslerinin yükseldiği görüldü. Güney yolunda AFP’ye konuşan Lübnanlı bir sürücü, “Hissettiğimiz şey tarif edilemez. Halk kazandı” dedi. Memleketlerine varanlar havai fişekli kutlamalar yaptı.
Displaced people celebrate in Lebanon after ceasefire with Israel agreed.
Commencing at 2am UK time (4am local time) the ceasefire will see an initial 60-day halt to fighting between Israel and Hezbollah in Lebanon. pic.twitter.com/rMRjXZigHy
— Sky News (@SkyNews) November 27, 2024
Sınırdaki belde ve köylerde ise belirsizlik hakim. Zira burada kara harekatı yürüten İsrail ordusu henüz çekilmiş değil. Sınır sakinlerine ateşkesin tam sağlanmasını ve İsrail askerlerinin işgal ettikleri yerden çekilmelerini bekleme uyarısı yapılıyor.
Hava ve kara saldırılarıyla başta sınır bölgeleri olmak üzere Lübnan’ın pek çok bölgesinde geride ağır yıkım bırakan İsrail ordusu, “Hizbullah’a ait hedefler olduğu” iddiasıyla sınır hattındaki bir dizi köyü ve beldeyi haritadan sildi.
Lebanon celebrates ‘victory’ as #Netanyahu gives in; thousands sing, dance, hail #Hezbollah
Watch pic.twitter.com/3dBzDdzV07
— The Times Of India (@timesofindia) November 27, 2024
Lübnan haber ajansına göre İsrail ordusu Lübnan’ın güneyinde 37 köy ve beldeyi yerle bir etti ve buralardaki 40 binden fazla konutu yıktı. Başkent Beyrut ve Sur, Sayda, Baalbek gibi pek çok kentte de İsrail’in yoğun hava saldırıları nedeniyle yüzlerce konut kısmen veya tamamen yıkıldı. Toplamda yaklaşık 99 bin konut biriminin kısmen veya tamamen yıkıldığı sanılıyor.
Dünya Bankası’nın 15 Kasım tarihli raporunda İsrail saldırılarının Lübnan’da yarattığı ekonomik kayıp 2.8 milyarı konut sektöründe olmak üzere 8.5 milyar dolar olarak hesaplandı. Lübnan Ekonomi Bakanı Emin Selam ise ülkenin yeniden inşası için 20-30 milyar dolara ihtiyaç olduğunu söyledi.
Siyonist saldırıları, 14 ayda Lübnan’da en az 3823 can aldı, 16 binden fazla kişiyi yaraladı.
