İzmir’de Doğa Derneği, zeytinliklerin madenciliğe açılmasına izin veren yönetmeliği iptal ettirdi. Doğa Derneği’ne, yönetmelik değişikliğine karşı 9 dernek, 7 kooperatif ve 11 kişi davada destek verdi.
Saray Rejimi’nin doğaya ve tarım alanlarına yönelik yağma saldırıları hız kesmeden devam ederken bu saldırılara Zeytinliklerde eklenmişti. 21.9.2017 tarihli ve 30187 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Zeytin Yasası Yönetmeliğinin 115 inci maddesine eklenen yeni fıkralara göre, “Ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda” diye başlayan yönetmelik zeytin düşmanı bir içerik taşıyordu. Danıştay 8. Dairesi, zeytin düşmanı değişikliğe karşı açılan dava sonucunda Maden Yönetmeliği’nde yapılan değişiklik ile eklenen 115. Maddenin 4. Fıkrasının iptaline karar verdi.
Hukuka aykırı
Danıştay, “Değişikliğin, zeytinlik alanlardaki zeytinlerin sökülüp taşınması, başka yere dikilmesi, taşınmanın mümkün olmaması halinde ise doğrudan madencilik faaliyetine başlanılarak faaliyetin sonunda sahanın rehabilite edilip eski haline getirilmesi yönünde madencinin vereceği taahhütname ve davalı bakanlığın izniyle madencilik faaliyeti için yeterli olduğunu açıklayarak düzenlemenin Zeytin Kanunu’na aykırı olduğunu, yönetmelik değişikliği ile zeytinlik alanlarda madencilik faaliyetine idarenin izni ve madencinin taahhütnamesi ile olanak sağlayan düzenlemenin hukuka uygun olmadığı” yönünde verdiği kararla yönetmeliğin zeytinle ilgili bölümünü iptal etti.
Saray’ın yağmacı yüzü!
Çıkarılan yönetmeliğin 4. fıkrasında, “Madencilik faaliyeti yürütecek kişinin faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini taahhüt etmesi şartıyla Genel Müdürlük tarafından belirlenen çalışma takvimi içerisinde zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak” diye süren ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yağmanın önünü açan yönetmelik 1 Mart 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımladılar. Bu durum iktidarın yağmacı yüzünün açık göstergelerinden biri olarak kayda geçti.
Daha önce de denediler
Daha önce 6 kez zeytin düşmanlığını hayata geçirmek isteyen AKP iktidarı, en son 2017 yılında meclise getirdiği kanun tasarısıyla, zeytinlikleri maden ve enerji şirketlerine açma girişiminde bulunmuştu. 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’da değişiklik yapılmasını içeren kanun tasarısı, özellikle çiftçilerin ortaya koyduğu tepkiler sonucu geri çekilmişti. Tasarının özellikle kanunun 20. maddesi değiştirilerek zeytinlik alanlarda ‘kamu yararı’ iddiası ile madencilik, enerji, turizm vb. endüstriyel amaçlı faaliyetlere izin verilerek zeytin alanlarının sanayileşmesinin önü açılmak istenmişti. En son aynı içeriği yasayla değil bu kez yönetmeliğe eklenen fıkralarla hayata geçirilmek istenmişti.
