Çalışmaları engellenen katı atık işçileri, çevreye faydalarının olduğunu söyleyerek, belediye ve valiliklerin baskısına karşı örgütlenme çağrısı yaptı. İşçiler, “Çalışmazsak ekmek yok” diyerek durumu özetledi.
Pandemi döneminde yasaklardan dolayı çalışamayan katı atık işçileri, son dönemlerde İstanbul başta olmak üzere bir çok kentte belediye ve valilik kararıyla gerçekleştirilen depo baskınları ve temizlik araçlarına el konulmasıyla engelleniyor. Ankara Mamak Mutlu Mahallesi’nde yaşayan katı atık işçileri, zaten zor olan yaşam şartlarının zabıta ve polislerin sürekli ceza keserek daha da zorlaştırıldığını aktardı.
İkinci sınıf insan muamelesi
Katı atık işçilerinden Fehmi Çelikkol, 1990’lardaki köy yakma sürecinde köyünden zorunlu göç ettirilerek Hakkari merkeze yerleştiğini, oradan da 1999 yılında Ankara’ya geldiğini söyledi. Yaklaşık 20 yıldır, katı atık topladığını belirten Çelikkol, “Sokaklardan kağıt, karton, naylon gibi geri dönüştürülebilir malzemeleri toplayıp geçimimizi sağlıyoruz” dedi. Günde 10-12 saat çalıştıklarını aktaran Çelikkol, sokakta hor görüldüklerini, ikincisi sınıf insan muamelesiyle karşılaştıklarını ifade etti. Belediyenin lisanlı firmalarla anlaşıp, işlerinin ellerinden alındığını söyleyen Çelikkol, kendilerinin sadece sokaklardan çöp topladıklarını, belediyenin buna dahi izin vermediğin söyledi.
“Varız, var olacağız”
Çalışırken yaşadıkları zorlukları anlatan Çelikkol, “Zabıtalar topladığımız atıkları zorla bizden alıyor, çevreye zarar verdiğimiz söyleniyor, aslında tam tersi biz çevreyi temizliyoruz, bilinçli olsalar bize engel olmazlar” diye konuştu. “Kabahatler Kanunu” adı altında pandemi döneminde birçok kez ceza aldıklarını ifade eden Çelikkol, “Melih Gökçek döneminde depolarımız, barakalarımız yakıldı. Çankaya Belediyesi eski başkanı Muzaffer Eryılmaz zamanında şiddete maruz kaldık, kağıtçı arkadaşları dövdüler, hastanelik ettiler. Biz bunların hepsini yaşadık. Biz buradayız, bize şiddet uygulayanlar nerde, hepsi tarihin çöplüğüne attık. Biz varız var olacağız” şeklinde konuştu.
“Haklı olmak bir ordudan daha güçlü olmaktır”
İstanbul’da depoları basılıp gözaltına alınan işçilerle dayanışma içinde olduklarını ifade eden Çelikkol, “İstanbul’daki arkadaşların yanında olduğumuzu belirtmek istiyoruz. Victor Hugo, ‘haklı olmak bir ordudan daha güçlü olmaktır’ diyor, katı atık işçileri haklı. Çevre için iyi bir şey yapıyoruz, ekolojik dengeyi koruyoruz” diye belirtti.
Yetkililere “Çözüm üretin yok saymayın, oturun bizimle konuşun” diye seslenen Çelikkol, işçilere ise, “Arkadaşlar örgütlensin haklarını arasın, bu iş onurlu bir iş, çevre için iyi bir iştir, bu yolda devam edeceğiz. Biz de isteriz temiz bir işte çalışmayı. Herkes yaşam koşullarının iyileşmesini ister. Bunun için mücadele de veriyoruz. Biz örgütlenip güç olduğumuz takdirde bütün diyalog kapılar açılacaktır” şeklinde konuştu.
7 bin TL ceza
Katı atık işçisi Kenan Uyar, “18 yıldır bu işi yapıyorum. Sabah 08.00’da çıkıyorum akşam 21.00’a kadar pet plastik, kağıt, karton topluyorum. Çöp çöp geziyoruz, baya yoruluyorum, geçimimi zor sağlıyorum” şeklinde konuştu. Pandemi yasaklarında çalışmak zorunda kaldığı için polislerin birçok kez ceza yazdığını söyleyen Uyar, “Pandemi döneminde sokakta çalışmak zorundaydım, polisler bana 7 bin lira ceza yazdı, ödeyemiyorum” dedi.
“Belediye mallarımızı götürdü”
Van depreminden sonra Ankara’ya yerleştiklerini söyleyen 45 yaşındaki Arafat Akın, 7 çocuğu olduğunu, geçimini katı atıklardan sağladığını belirtti. Pandemi yasakları boyunca çalışamadığını ifade eden Akın, “Pandemi döneminde dışarı çıktığımızda polis ceza yazıyordu, çok zorlandım o dönem, 3 bin lira su parası birikmiş. Çocuklarımın ihtiyacını karşılayamıyorum, pantolon ve ayakkabı istese sadece birini alabilecek gücüm var. Başka yapacak iş yok, olsa yapardım. Çalışmazsak yiyecek ekmek yok. Belediye defalarca mallarımızı götürdü, büyük zarara uğradık” şeklinde konuştu.
İşçilerin emeğinin hakkıyla ekmeğini kazanmaya çalıştıklarını söyleyen Akın, “Bize iş versinler o zaman yapmayız, biz toplamasak çevre kirlenir, biz olmasak belediye baş edemez bu atıklarla. Onlara faydası var, zararı yok” ifadesini kullandı.