İHD Diyarbakır Şubesi, 2017 yılının ilk 9 ayında Kürt illerinde yaşanan hak ihlalleri raporunu açıkladı. Rapora göre, 9 ayda 15 bin 647 hak ihlali yaşandı. İHD Şube Başkanı Raci Bilici, “Bölgemizde savaş istemiyoruz” dedi.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, 2017 yılının ilk 9 ayında bölgede yaşanan hak ihlalleri raporunu açıkladı. İHD Diyarbakır Şubesi Konferans Salonu’nda düzenlenen toplantıya, Şube Başkanı Raci Bilici ile İHD yöneticileri katıldı. Bilici, bölgede ve ülkede yaşananların diyalog dışı çözüm yöntemlerinde ısrarın bir sonucu olduğunu belirterek, bunun sonucunda bölgede toplumsal yaşamı derinden etkileyen korkunç ve acı bir çatışma tablosuyla karşı karşıya kaldıklarını söyledi. Yaşananların 1990’lı yıllarda da yaşandığını ancak sonuç alınamadığını ifade eden Bilici, “Şiddete ve çatışmaya dayalı politikalar, gerisinde can kayıpları bırakıyor, toplumumuzda telafisi imkânsız yaralar açıyor. Neredeyse her gün insanların yaşamını yitirdiği bu süreç, barış ve çözüm umutları da maalesef tükenmiş bulunmaktadır” dedi.
‘BÖLGEMİZDE SAVAŞ İSTEMİYORUZ’
“Bölgemizde ve ülkemizde çatışma, savaş istemiyoruz” diyerek devam eden Bilici, şunları söyledi: “İnsanların yaşamlarını yitirmelerine, işkence görmelerine, haksız yere hapsedilmelerine tanıklık etmek istemiyor, çocuklarımızın güven içinde büyüyebildiği ve geleceğe emin adımlarla ilerleyebildiği bir hayat istiyoruz. Bu temelde, insan hakları ihlallerinin oluşumuna yol açan OHAL’in bir an önce kaldırılması talebinde bulunuyor, çatışmalı ortamın bir an önce son bulmasını, kalıcı bir çatışmasızlık halinin ve çözüm sürecinin yeniden müzakere edilmesi umuyoruz. Her koşul altında dil, din, ırk, milliyet, cinsiyet, etnik ve kültürel farklılık ayrımı yapmadan, yaşam hakkının kutsal olduğu vurgusunda bulunuyor ve özgürlüklerle dolu, onurlu bir yaşam temenni ediyoruz.”
İHD’nin 9 aylık raporunda öne çıkan veriler şöyle:
* Polis, jandarma ve korucuların saldırısı sonucu 7 kişi yaşamını yitirdi, 11 kişi yaralandı.
* Cezaevlerinde 2 kişi öldü.
* Faili meçhul saldırılar sonucu 6 kişi öldü, 8 kişi yaralandı.
* Resmi hata ve ihmal sonucu 14 kişi yaşamını yitirdi, 161 kişi ise yaralandı.
* Silahlı çatışmalar sonucu 111 güvenlik görevlisi, 361 silahlı militan ve 10 sivil yaşamını yitirirken, 223 güvenlik görevlisi, 5 silahlı militan ve 1 sivil yaralandı.
* Sınır hatlarında mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu 6’sı çocuk 8 kişi yaşamını yitirirken, 25 kişi yaralandı.
* Çatışmalı ortamlarda 1 köy yakılırken, 12 orman yangını meydana geldi, 31 bölgede özel güvenlik bölgesi yasağı uygulandı, 63 bölgede sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
* Meydana gelen çatışmalarda yaşamını yitiren 19 kişinin cenazesi verilmedi. Militan cenazelerine yönelik uygulamalarda yaşanırken, 29 ölünün hatırına saygısızlık yapıldı.
* Kadına yönelik hak ihlalleri sonucunda 9 kadın intihar etti.
* Aile için şiddete maruz kalan 30 kadın öldürülürken, 24 kadın şiddet sonucu yaralandı.
* Toplumsal alanda 4 kadın maruz kaldığı şiddet sonucu, 6 kadın ise cinsel saldırı sonucu yaşamını yitirdi, 5 kadın ise fuhuşa zorlandı.
* Çocuklara yönelik hak ihlalleri sonucunda 6 çocuk intihar etti, aile içi şiddete uğrayan 5 çocuk ise yaşamını yitirdi.
* Toplumsal alanda 3 çocuk uğradığı şiddet sonucu yaşamını yitirirken, 90 çocuk cinsel istismara maruz bırakıldı.
* İşkence yasağına rağmen 25 kişi gözaltında, 1 kişi korucular tarafından, 133 kişi gözaltı merkezleri dışında, 320 kişi cezaevlerinde şiddete maruz kaldı. Gösteri ve yürüyüşlerde 60 kişi de darp edildi.
* Polis ve askerler tarafından 2 bin 421 ev baskını yapıldı, 19’u çocuk, 3 bin 278 kişi gözaltına alındı, 2’si çocuk 713 kişi tutuklandı.
* 6 etkinlik yasaklandı, 8 yayın toplatılarak yasaklandı, 1 basın yayın organına baskın düzenlendi, 7 basın ve yayın organı kapatıldı, 7 internet sitesi ise engellendi.
* Düşünce ve ifade özgürlüğüne karşı 35 kişi hakkında soruşturma, 50 kişi hakkında dava açıldı, 229 kişi ise ceza aldı.
* 11 siyasi partiye ve 15 belediye binası ve eklentilerine baskın düzenlendi, 35 dernek, 1 vakıf ve 4 eğitim ve kültür kurumu kapatıldı.
* Cezaevlerinde ise sevk uygulamaları, sağlık hakkı ihlali, aile görüşü engellenenler tecrit ve izolasyon, disiplin cezası verilenler, haberleşme hakları engellenenler, sosyal etkinlik hakları engellenenler, cezaevlerinde anadil özgürlüğüne yönelik ihlaller olmak üzere toplam 905 hak ihlali yaşandı.
* Meydana gelen iş kazalarında 17 kişi yaşamını yitirdi, 16 kişi yaralandı.
* OHAL kapsamında çıkarılan KHK’ler ile 912 kişi işten çıkarıldı, 229 kişi görevden alındı, 4 bin 28 kişi ihraç edildi ve 83 kişi hakkında idari soruşturma başlatıldı.
Yılın ilk 9 ayında insan hakları ihlalleri konusunda İHD’nın Diyarbakır Şubesi’ne 276, Van Şubesi’ne 131, Batman Şubesi’ne 12, Malatya Şubesi’ne 3 ve Ağrı Şubesi’ne 2 başvuruda bulunuldu. Yılın ilk 9 ayında toplamda meydana gelen hak ihlalleri sayısı ise 15 bin 647.
