23 Nisan’a ilişkin açıklama yapan İHD İstanbul Şubesi, çocukların maruz kaldığı hak ihlallerine dikkat çekerek yetkilileri uyardı ve sorunların çözümü için önerilerde bulundu
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, 23 Nisan dolayısıyla açıklama yaptı. Açıklamada, iktidarın çocukların içinde bulunduğu ağır yaşam koşullarını yok sayarak, “çocuklar geleceğimizdir” güzellemesi yapacağına dikkat çekildi.
Çocukların yüzde 29.7’sinin ortaokuldan sonra okula gidemediğini, lise mezunu dahi olamadığı kaydedilen açıklamada, “Resmi evlenme istatistikleri; 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranını 2020 yılında yüzde 2,7 olarak açıklamakta, çocukların fiili evlendirmeler yanında devletin bilgisi ve izni dahilinde evlendirildiklerini itiraf etmektedir” denildi.
İş Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin( İSİG) 2020 yılı iş cinayetleri raporuna göre, 2020 yılında 14 yaş ve altı 22 çocuk işçi,15-17 yaş arası 46 çocuk/genç işçi hayatını kaybettiği hatırlatılan açıklamada, çocuk işçilikle mücadele edileceğine dair verilen sözlerin sözün ötesine geçemediği kaydedildi.
Açıklamada, “Çocuk istismarının ve çocuğa yönelik şiddetin önlenemediği, çocukların en kötü işlerde ve iş güvenliğinden yoksun koşullarda çalıştırıldığı, ağır yoksulluk yaşadığı, çatışma bölgelerinde yaşamını kaybettiği, koruyucu mekanizmaların oluşturulamadığı bugün, bu sorunları görmezden gelerek bayram kutlaması yapmak tüm bu olumsuzluklara katkı sunmak anlamına gelmektedir” denildi.
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi yetkililere seslendi ve şu önerileri sıraladı:
* BM Çocuk Hakları Sözleşmesindeki anadil, etnik kimlik ve kültüre dair çekinceler kaldırılmalı, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerde ifade iedilen tüm hakların çocuklar için kullanılabilir olmasını sağlamaya yönelik adımlar hızla atılmalı, can güvenliğine, eğitime, sağlığa, sosyal güvenliğe, özgür yaşama ve sağlıklı gelişime ulaşamayan tek bir çocuk kalmamalıdır.
* Çocuğu da şiddet ve istismara karşı koruyan İstanbul Sözleşmesi’ne geri dönülmeli, etkin uygulanması sağlanmalıdır.
* Çocuklara yönelik her tür ayrımcılık engellenmeli, temel haklara erişimde eşitlik sağlanmalıdır.
* Çocukların karşılaştığı tüm şiddet türleri ile mücadele etmek ve toplumsal bilinç oluşturmak için “Çocuklara Yönelik Her Tür Şiddeti Önleme Ulusal eylem Planı” çocuk ve insan hakları örgütlerinin de görüşleri alınarak ivedilikle hazırlanmalı, hayata geçirilmeli ve sivil denetime açık tutulmalıdır.
* Uluslararası standartların eksiksiz olarak iç hukuka yansıtılması için hızla mevzuat çalışması yapılmalı ve “Çocuk Hakları Temel Yasası” çerçevesinde bütünlüklü bir yasa çalışması yapılmalıdır.
* Çocuk İşçiliği ile etkin mücadele kararlılığı yasal olarak ortaya konulmalı ve denetimlerle süreç yakından izlenmelidir.
* Çocuğun cinsel istismarı önlemeli, zaman geçirmeksizin yasal ve idari düzenlemeler yapılmalıdır.
* Çocukların evlendirilmesine imkan veren yasal düzenlemeler derhal iptal edilmelidir.
* Türkiye’de çocuk ceza adalet sisteminin iyileştirilmesi ile ilgili uluslararası tavsiyelere uyulmalıdır.
* Çocuk cezaevleri ve çocuk koğuşları lağvedilerek çocukların kapatılarak cezalandırılması uygulamasına son verilmelidir. 15 yaş altı çocuğu olan kadın tutuklu ve hükümlülerin cezaları ya seçenek yaptırımlara çevrilmeli ya da adli kontrol şartıyla evlerinde cezalarının infaz edilmesi için çalışma başlatılmalıdır.
* Çocuk hapishaneleri yerine çocukların psiko-sosyal destek alacağı, sanatsal-kültürel- sportif faaliyetler yürüteceği kültür ve spor merkezleri inşa edilmelidir. Çocukların eğitime erişimdeki sorunları giderilmelidir.
* Yaşam alanları çocukların sağlıklı gelişimine uygun olarak düzenlenmeli, sağlıklı bir çevre hedeflenmelidir.
* Pandemi nedeniyle çocukların da eve kapandığı, eğitim hakkından mahrum kalmaları yanında eğitimde fırsat eşitsizliğinin devasa bir hal aldığı, şiddet, istismar şikayetlerinin arttığı, ani ve ağır yoksullaşma nedeniyle çocukların çalışma hayatına daha fazla katıldığı bugün, çocukları bu olumsuzluklardan koruyacak tedbirler alınmalı, çocuk şikayetleri için bir acil şikayet ve destek hattı oluşturulmalıdır.
* Tüm bu süreçlerde çocuğun, çocuk örgütlerinin ve insan hakları örgütlerinin de görüşü alınmalı ve bu gruplar sürecin denetiminde de yetkilendirilmelidir.
