DSÖ Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Covid-19’a karşı 49 yüksek gelirli ülkede 39 milyon doz aşı yapıldığını, en düşük gelirli ülkelerden birine ise sadece 25 doz aşı verildiğini açıkladı. Tedros, aşılarının paylaşımında ‘feci bir ahlaki başarısızlığın eşiğinde olunduğu’ uyarısı yaptı.
Korona virüs pandemisine karşı dünyanın bazı ülkelerinde toplu aşılama hızla ilerletilirken, az gelişmiş ülkelere henüz aşının ulaşmadığı manzaralar yaşanıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, yönetim kurulunun yıllık toplantısında ‘aşı milliyetçiliği’ yapıldığı ve Covid-19 aşılarının paylaşımında ‘feci bir ahlaki başarısızlığın’ eşiğinde olunduğu uyarısında bulundu.
‘Bir ülkeye sadece 25 doz verildi’
Tedros, 49 yüksek gelirli ülkede 39 milyon doz aşı yapıldığını, en düşük gelirli ülkelerden birine ise sadece 25 doz aşı verildiğini belirtti. Toplantıda Afrika’yı temsil eden grubun Burkina Fasolu bir delegesi, az sayıda ülkenin aşı tedarikinin çoğunu silip süpürmesi karşısında endişe duyduklarını dile getirdi. DSÖ Başkanı, aşı dozlarının dünyaya adil şekilde dağıtılması gerekirken eşit dağıtım olanaklarının ciddi tehlike altında olduğuna dikkat çekti.
‘Covax teslimatları gecikebilir’
DSÖ’nün öncülüğünde Covid-19 aşılarına dünya çapında hızlı ve eşit erişim garanti etmeyi amaçlayan COVAX küresel mekanizması, aşı dağıtımına gelecek ay başlayacak. Tedros, aşı alımı için geçen yıl 44, bu yıl en az 12 ikili anlaşma yapıldığını aktararak şunları söyledi: “Bu, COVAX teslimatlarını geciktirebilir ve tam da COVAX’ın kurulma sebebi olan önlenmesi gereken senaryoyu, yani kaotik piyasa, koordinasyonsuz tepki ve devam eden toplumsal-ekonomik karışıklık eşliğinde stoklamayı hayata geçirebilir.”
‘Pandemiyi daha da uzatır’
“Böylesi bir ‘önce-ben’ yaklaşımı, en yoksul ve en savunmasızları riske atıyor” diyen Tedros, “Önünde sonunda bu tür hareketler, pandemiyi daha da uzatmaktan başka bir şeye yaramayacak” ifadelerini kullandı.
Korona virüsünün mutasyon geçirmiş ve çok daha bulaşıcı varyantları tüm dünyada yayılırken, Tedros, H1N1 ve HIV pandemilerinde yapılan hataların tekrarlanmaması çağrısını da yaptı.
DSÖ tarihinin en önemli toplantısı
Gözlemcilere göre bir hafta sürecek yönetim kurulu toplantısı, DSÖ’nün 70 küsur yıllık tarihindeki en önemli toplantı. ABD Başkanı Donald Trump’ın çekilmesi nedeniyle en büyük finansörünü kaybetmiş durumdaki DSÖ’nün küresel sağlık krizleriyle baş edilebilmesi için bu toplantıdan daha güçlenerek çıkması gerekiyor. Ancak bağışçı ülkelerin katkıyı artırmakta zorluk çıkarması bekleniyor.
