Diyarbakır Kadın Kapalı Caza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulu, güvenliği tehlikeye düşürdüğü gerekçesiyle tutukluların toplu fotoğraf çekmesini yasakladı. Mahkemece de onanan kararı değerlendiren TUAY-DER avukatlarından Şerzan Yelboğa, yasaklamanın yasaya aykırı olduğunu söyledi.
MA’dan Aydın Atay’ın haberine göre, Diyarbakır Kadın Kapalı Caza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığı, tutuklu ve hükümlülerin toplu fotoğraf çektirmesine “örgüt propagandası yapılmasını engellemek” ve “kurum güvenliğini sağlamak” gerekçeleriyle yasak getirdi. Karar, Diyarbakır 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından da kabul edildi.
Hakimlik itirazı kabul etti
Diyarbakır Kadın Kapalı Caza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığı, 21 Ekim 2019 tarihinde “kurum düzeni, kişi ve kurum güvenliğini sağlamak, örgütsel propagandaya imkan verilmemesi amacıyla” hükümlü ve tutukluların en fazla 3 kişi olacak şekilde fotoğraf çektirebileceği ve fotoğraflarda propaganda içerikli işaret ve hareketlerin yer almaması gerektiği yönünde karar verdi. Karar, “45/1 Sayılı Ceza İnfaz Kurumları’nın Tahsisi, Nakil İşlemleri ve Diğer Hükümlüler” konulu genelgenin “Diğer İşlemler” başlıklı 5’nci bölümün 8’inci maddesine dayandırıldı.
Kadın Kapalı Cezaevi’nde bulunan Elif Atdemir, tek tek veya 3’lü fotoğraf çekiminin oldukça maliyetli olduğunu belirterek, söz konusu kararı Diyarbakır İnfaz Hakimliği’ne taşıdı. Atdemir’in itirazını değerlendiren hakimlik, hükümlülerin fotoğraf çektirirken belli bir kişi sınırlamasının olmadığına dikkat çekerek, itirazı kabul etti.
Mahkeme toplu fotoğraf çekimini yasakladı
Cumhuriyet Başsavcılığı, bunun üzerine İnfaz Hakimliği’nin kararına karşı Diyarbakır 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’ne itirazda bulundu. Mahkeme ise, kurum düzeni, kişi ve kurum güvenliğini sağlamak, örgütsel propagandaya imkan verilmemesi ve devam eden soruşturmaların sekteye uğratılmaması kararıyla fotoğraf çekme hakkının engellenmediğini belirterek, kurum asayiş ve güvenliği gözetildiği gerekçesiyle itirazı kabul etti. Bu kararla birlikte Kadın Kapalı Cezaevi’nde 3 kişiden fazla toplu fotoğraf çekimi yasaklandı.
Patike ‘güvenlik’ yasağı
Öte yandan, Atdemir’e 8 Ekim’de ailesi tarafından kargoyla gönderilen yeni tarz patiğin (üstü kapalı tabanı dolgulu terlik) kendisine verilmedi. X-Ray cihazından geçirilmesine rağmen patiğin verilmemesine ise, tabanın içinde kuruma girmesi suç unsuru teşkil eden maddelerin gizlenebileceği, terlik tabanının açılarak kontrol edilemeyeceği nedenine dayandırıldı. Atdemir’in söz konusu patiğin kendisine “güvenlik” gerekçesiyle verilmemesi de itirazda bulundu. Ancak, Diyarbakır İnfaz Hakimliği, patiğin “X-Ray cihazından geçirilmiş olsa da terliğin tabanının yüksek dolgulu olması sebebiyle tabanın içine suç unsuru teşkil edebilecek maddelerin gizlenebileceği ve tabanının açılarak kontrol edilmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığı” gerekçesiyle talebi reddetti.
Av. Yelboğa: Yasaya aykırı
Tutuklu Aileleriyle Dayanışma Derneği (TUAY-DER) avukatlarından Şerzan Yelboğa, mahkeme kararını Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirerek, yasaklamanı yasaya aykırı olduğuna işaret etti.
Cezaevlerindeki “gizli genelgeler”e değinen Yelboğa, “Mevzuatta; fotoğrafların sınırlı sayıda tutsak ile çekilmesi ve patiklerin tutsaklara verilmemesine ilişkin bir düzenleme olmamasına rağmen yasalara aykırı davranılarak, cezaevlerinde ‘genelge’ adı altında keyfi uygulamalarla bu tür yasaklamalar getiriliyor. Bu genelgeler tutsaklar tarafından istenildiğinde ise, ‘gizli’ olduğu tutsaklara söyleniliyor ve tutsaklara genelge içeriği söylenilmiyor. Yasak neden var, kim yasağa karar verdi belli değil. Bu tür gizli genelgeler ile cezaevlerindeki koşullar her geçen gün daha da ağırlaşıyor. Oysa kanunlar açık ve net. Buna rağmen cezaevlerinden bu tür keyfi uygulamalara dönük şikayetler son dönemde arttığını gözlemliyoruz” diye konuştu.
Tutuklular Adalet Bakanlığı’na başvurmalı
Cezaevinin benzer uygulamalarına maruz kalacak tutukluların idari ve yargı birimlerine dilekçelerle başvurması gerektiğini belirten Yelboğa, “Cezaevleri tarafından yasaya aykırı uygulanan davranışlar hakkında etkili bir idari ve yargısal denetim sağlanması için de Adalet Bakanlığı’nı ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonunun gerekli yasal süreci ve çalışmayı başlatması gerekiyor” dedi.
‘AYM’ye götüreceğiz’
Yelboğa, Diyarbakır 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nin “cezaevinde toplu fotoğraf” ile İnfaz Hakimliği’nin “patik” yasağına ilişkin kararlarını Anayasa Mahkemesi’ne götürmeye hazırlandıklarını kaydetti.
Genelgenin 8’inci maddesi
Ceza İnfaz Kurumlarının Tahsisi, Nakil İşlemleri ve Diğer Hükümler Genelgesinin “Diğer İşlemler” bölümünün 8’inci maddesi şöyle: “Hükümlü ve tutuklular; kendi oda veya koğuşunda beraber kaldıkları arkadaşlarıyla veya açık görüş günlerinde ziyarete gelen yakınlarıyla, idarece belirlenen yerlerde ve bedelleri kendileri tarafından karşılanmak koşuluyla fotoğraf çektirebilecektir. Fotoğraf çekimi, müdürü ve fotoğrafçılık işkolu bulunan ceza infaz kurumlarında sadece fotoğrafçılık işkolunca yerine getirilecek, dışarıdan fotoğrafçı temini yoluna gidilmeyecektir. Müdürü bulunmayan kurumlardaki fotoğraf çekimleri dışarıdan temin edilen fotoğrafçı tarafından gerçekleştirilecektir.”
