Diyanet, “Depremzede çocuklar evlat edinebilir mi?” sorusuna dikkati çeken bir yanıt verdi. Yanıtta, evlatlığın mirasçı olma hakkı bulunmadığı belirtilerek, “Evlat edinen ile evlatlık arasında evlenme engeli doğmaz” denildi.
Depremde ailesinin tamamını kaybeden çocukların durumuna yönelik halen ciddi bir takip sistemi kurulamadı. Sosyal medyada, “Depremzede çocuklara koruyucu aile” kampanyaları başlatılırken Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun sitesinde, “Koruyucu aile olmanın hükmü nedir?” sorusu yanıtlandı.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın fetva sitesinde, Kahramanmaraş merkezli yaşanan ve 10 ilde etkili olan depremlerin ardında, “İhtiyaç duyulan konulara açıklık getirmek” amacıyla özel bir bölüm oluşturuldu. Diyanet, “Deprem bölgesinden sıkça sorulan sorular” adı altında, “Koruyucu aile olmanın hükmü nedir?” ve “Cenaze kefenlenmeden gömülebilir mi?” sorularını yanıtladı.
Birgün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre diyanetin verdiği fetvada, “Evlat edindiğiniz depremzede çocuklarla evlenebilirsiniz” ifadeleri kullanıldı.
Fetvanın tamamı şu şekilde:
“İslam dini, sosyal dayanışmaya önem vermiş ve hayırda yardımlaşmayı tavsiye etmiştir. Kur’an’da; “İyilikte ve takvâda yardımlaşın ama günah ve düşmanlıkta yardımlaşmayın” (Maide, 5/2) buyurulmaktadır. Hz. Peygamber (s.a.v) de, işaret parmağıyla orta parmağını birleştirerek; “Ben ve yetime bakan kimse, cennette şöylece beraberiz” buyurmuştur (Müslim, Zühd, 42). Bu nedenle, sevgiye, şefkate ve korunmaya muhtaç kimsesiz çocuklar, kendilerine yardım eli uzatılarak, topluma kazandırılmalıdır.
Dinimizde kimsesiz çocukların bakım ve gözetilmesi tavsiye edilmiş olmakla birlikte hukukî birtakım sonuçlar doğuran bir evlatlık müessesi kabul edilmiş değildir. Buna göre, evlat edinenle evlatlık arasındaki bu ilişki sebebiyle bir evlenme engeli doğmadığı gibi, evlatlığın kendi öz anne babasının yerine, evlat edinenlerin nesebine kaydedilmesi de caiz değildir. Ayrıca evlatlık olarak büyütülen çocukla, evlat edinenler arasında birbirlerine mirasçı olma hakkı da söz konusu değildir (Kurtubî, el-Camî’ li Ahkâmi’l-Kur’an, 14/80).
Ancak evlat edinenler hayatta iken diledikleri kadar malı evlatlık olarak büyüttükleri çocuğa hibe edebilecekleri gibi, mallarının üçte birini vasiyet yoluyla da ona bırakabilirler. Bu itibarla, mahremiyet ile ilgili dinî kayıt ve şartlara riayet etmek kaydıyla, çocuğu olmayan ailelerin kimsesiz çocukları büyütmek üzere yanlarına almalarında bir sakınca görülmemektedir. Ancak bu davranış, evlat edinme olarak algılanmamalı ve aralarında mirasçılık cereyan etmemelidir.”
