Önsöz’den
Elinizdeki notlar, ders notlarıdır. Her bir ders ayrı ayrı ele alınıp, her dersin sonunda yazılı-sözlü tartışma/çalışma yapılmalıdır. Diyelim ki okuyucu, önceden ekonomi-politik eğitimini almış ise, bu notları okumasının üç faydasını görecektir: Birincisi, bilgilerini tazeleyecektir. Ekonomi-politik dersleri açısından buna hemen her zaman (ya da sık sık) ihtiyaç duyulur. İkincisi, burada belli yeni tartışmalara tanık olacaktır. Aslında bu açıdan ilgi duyulacağını sandığımız görüşler başka yerlerde de ifade edilmiştir. Ama burada, bir bütünün içinde görülebileceklerdir. Ve nihayet üçüncüsü, ilgi duyulursa eğer, bir metot da sunulmaktadır.
Okuyucu, bu tip bir çalışmayı ilk kez yapıyor ise, ona önerimiz şudur: Birincisi, bu notlar bir tartışma/ders notlarıdır. Bu notları birçok kişi ile tartışmak ya da ders ders çalışmak doğru olanıdır. İkincisi, konu ile ilgili Marx, Engels, Lenin’in yazılarını okumak her zaman gereklidir. Biz bu çalışmada, ilgili yerde, bir kaynağa başvurulmasını önerdiğimiz durumda, amacımız, kesinlikle bunun gerekliliğini ifade etmektir. Yani, elinizdeki ders notları “beni oku yeter” cinsinden notlar değildir. Ve bu konunun en kolay öğrenilme yolu, ders olarak, tartışılarak çalışılmasıdır. Üçüncüsü, her zaman en iyi öğrenme yolu anlatmaktır. Dördüncüsü, okur, kaynaklara yönelmeli, onları incelemelidir. Beşincisi, mutlaka örneklerle tartışma renklendirilmelidir. Ancak örneklerin sınırları da dikkate alınmalıdır. Altıncısı, okuyucu dikkat etmelidir ki, böylesi ders notları, ister istemez işin detayına inmekte eksik kalabilir ve konuyu karikatürize eder hâle gelebilir. Aslında canlı ve dinamik olan bir ilişkiyi, cansız ve renksiz bir biçime sokabilir. İşte tartışma bunu önlemelidir. Bu riske rağmen, bir ders notu, devrimci işçiler için doğru kullanıldıkça keskinleşen bir bıçak gibidir, işe yarar.
İçindekiler
BÖLÜM I
DERS I
Ekonomi-politiğin konusu
A. Kısa tarihçe ya da ekonomi-politiğin sınıf karakteri
B. Ekonomi-politiğin konusu
DERS II
Bazı kavramlar
DERS III
Ekonomi-politiğin metodu
BÖLÜM II
DERS IV
Geçmişin kısa hatırlanması: Geçmiş üretim tarzları
A. Giriş
B. İlkel komünal toplum
C. Kapitalizm öncesi sınıflı toplumlar
C.1. Köleci toplum
C.2. Feodal toplum (feodalizm)
BÖLÜM III
KAPİTALİST ÜRETİM TARZI
DERS V
Meta üretimi – Meta ve para
A. Feodalizmin içinde kapitalist üretim ilişkilerinin gelişimi
B. Kapitalizmin hücresi meta
Emeğin iki yönlü niteliği
DERS VI
Değerin biçimi: Değişim değeri
Meta fetişizmi
DERS VII
Dolaşım süreci
DERS VIII
Kapitalizmin manifaktür dönemi: Kısa bir özet
Makinanın gelişiminin anlamı
DERS IX
Sermaye, emek-gücünün alım satımı ve artı-değer
Emek-gücünün alımı ve satımı
Artı-değer üretimi
DERS X
Ücret ve emekçi
A. Emek-gücü değerinin ücrete dönüşmesi
B. Emekçi; kolektif emekçi, üretken emekçi
DERS XI
Basit ve genişleyen yeniden üretim
A. Basit yeniden üretim
Basit yeniden üretim, genişleyen yeniden üretim
B. Kapitalist yeniden üretim
DERS XII
Sermayenin dolaşımı ve sermaye devri
DERS XIII
Bir bütün olarak kapitalist yeniden üretim
Basit yeniden üretim
Genişletilmiş (kapitalist) yeniden üretim
DERS XIV
Artı-değerin kâra dönüşmesi
A. Ortalama hesapları üzerine kısa bir hatırlatma
B. Artı-değerin kâra dönüşmesi
Ticari sermaye, ticari kâr ve faiz
DERS XV
Toprak rantı
Kapitalist toprak rantı
BÖLÜM IV
DERS XVI
Kapitalist-emperyalizm
A. Kapitalist-emperyalizm ya da giriş
Tekelci kapitalizm
B. Banka sermayesi
C. Finans kapital ve finans oligarşi
D. Sermaye ihracı
E. Dünyanın kapitalist gruplar ve büyük devletler arasında paylaşımı
F. Emperyalizmin tarihteki yeri