Çay üreticileri ve sektör paydaşları salgın süreci nedeniyle yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin ortak görüş ve taleplerini kamuoyunun dikkatine sunarak ve imzaya kampanyası başlattı.
Salgın nedeniyle başlatılan imza kampanyası http://www.caydaacilcozum.org ortak imza sayfasından sürdürülüyor.
“Birlikte başaracağız” vurgusuyla paylaşılan #CaydaAcilCozum açıklama ve acil talep listesi şöyle:
“ÇAĞRIMIZDIR!
Bizler çay üreticileri ve sektör paydaşları olarak salgın süreci nedeniyle yaşadığımız sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin ortak görüş ve taleplerimizi kamuoyunun dikkatine sunuyor ve imzaya açıyoruz. Birlikte başaracağız!
Yaş Çay Üreticileri Olarak Acil Taleplerimiz Var!
Bizler, Doğu Karadeniz Bölgesi’nin dik, yamaç ve engebeli arazilerinde, yağmur-çamur-güneş demeden yaş çay üretiyor, işliyor, üretimin her aşamasında yer alıyoruz.
Yıllarca, bizim istek ve taleplerimiz dikkate alınmadan, işçilik/maliyet dikkate alınmadan belirlenen düşük fiyat ile kota-kontenjan gibi baskıcı alım politikaları altında sıkıntılar yaşamaktayız.
Tümdünyayı olduğu gibi ülkemizi de bütün yaşamsal yönleriyle olumsuz olarak etkileyen Covit-19 salgını sonucu, bütün üreticilerden daha çok çay üreticisinin sıkıntı yaşadığı bir döneme girmiş bulunuyoruz.
Nitekim sorunlarımızı aşabilmek ve çözüme kavuşturabilmek için kamuoyunun bilgi ve desteğine ihtiyacımız var. Sorunlarımız ortaktır ve birlikte olamazsak çözümünü de başaramayız. Çare hepimizin ellerindedir!
Doğu Karadeniz’de yaş çay üretimi yapılan 4 ildeki üreticiler, 15 Nisan’da İl Hıfzıssıhha Kurullarının kararları sonrası, kısmen de olsa rahatlamıştı. İl dışındaki üreticiler, 30 Nisan’a kadar izinli olarak illere seyahat edecekti.
Daha sonra bu kararın, Bakanlıkların uyarısıyla Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun Valilerinin, 22 Nisan’da aldığı son kararla ‘yok sayıldığı’ ve seyahatlerin yasaklandığı, alınan izinlerin de iptal edildiği bildirildi.
Bu iller dışındaki çay üreticilerinin işgücüne katılımı düşünülürse, bu durum tüm üreticiyi zor durumda bırakacak ve çayın tarlada kalmasına neden olacaktır ki bu kimseye yarar sağlamaz!
Çay, tarladan zamanında hasat edilmesi gereken; hasat edilmezse, 2. sürgün hasadı olmayacak hassas bir tarım ürünüdür! Tarlanın zamanında hasada hazırlanmayışı, kalite ve rekolteyi de olumsuz etkiler.
Bütün bunların yanında Çaykur, bütün talep ve uyarılara rağmen, bu koşullarda, budama yapmayan üreticilerin çayının alınmayacağını, kafaları karıştıran salgın önlemleri kapsamında açıkladı.
Bu gelişmelerle, Yaş Çay Üreticileri ve bölgedeki yaş çay tarımı ve sektöründe yaşanan ortak sorunların tarafı olarak, bu yöndeki talep ve önerilerimizi kamuoyu ile paylaşmak, çözüme birlikte ulaştırmak istiyoruz.
Taleplerimiz şunlardır;
- Bu yılın özelliğinden kaynaklı olarak Çaykur’un uyguladığı kota ve kontenjan kaldırılmalıdır.
- Çaykur, bu yıla mahsus yaşanan sıkıntılar nedeniyle budama yapamayan üreticinin de çayını almalıdır.
- Çaykur ve özel sektör, yaş çayı, belirlenen resmi fiyattan alma garantisi vermelidir.
- Yaş Çayın alım fiyatı, destekleme ile birlikte en az 4 Lira 50 Kuruş olmalı ve bir an önce açıklanmalıdır.
- Salgın nedeniyle, Çay Alımevleri sürekli açık tutulmalı ve her müstahsilin günlük topladığı çay mubaya edilmeli.
- Bunu yapmak için, kurumlar yeni ve yeteri kadar işçi istihdam etmelidir.
- 5 Mayıs’a kadar kontrollü, izinli ve planlı, il dışından üretici gelişlerine izin verilmelidir.
- Fabrikalarda çalışanların fiziki mesafe ve hijyen kurallarına azami uymaları sağlanmalıdır.İşçilerin servis ve vardiya koşulları denetlenmeli, iyileştirilmeli ve kolaylaştırılmalıdır.
- Çaykur’daki Mevsimlik işçilerin, il dışında olanlar dahil işe girişleri yapılmalı ve hiçbir ücret kaybına uğramadan ücretleri ödenmelidir
- Valiler ve Kaymakamlıklar koordinasyonunda, ‘Çay Tarım Koordinasyonu’ oluşturulmalıdır.
- Çayda yaşanması muhtemel verim düşüklüğü devlet tarafından tazmin edilmelidir.
- Yaş çay üreticilerine bu yıldan başlamak üzere her yıl düzenli gübreleme desteği verilmelidir.
Çayın hasat edilmesi yönteminde önerimiz şudur:
Köylerde ve mahallelerde Kaymakamlığın görevlendirmesiyle, muhtarların öncülüğünde gönüllülük esasına dayalı olarak özellikle gençlerden bir veya birkaç ‘çay toplama/hasat etme ekibi’ kurulmalıdır.
Bu ekip, çayını topladığı üreticinin hesabından parasını tahsil edebilmelidir. İşçilik ücretinin tahsil edilmesinin garantisi de muhtarlar olmalıdır.
Ayrıca ortalama işçilik/yevmiye miktarı belirlenmelidir. Önerimiz 200 TL’dir.
Çay Üreticileri Temsilciliği, Çay Üreticileri Dayanışma Platformu, Çay Üreticileri Dayanışma Derneği, Derelerin Kardeşliği Platformu (DEKAP), DİSK Gıda İş Rize Temsilciğili, Tek Gıda İş Sendikası Doğu Karadeniz Bölge Temsilcilikleri, Tüm-Köy-Sen “
Çay üreticilerine ve işcilerine destek olmak isteyenler http://www.caydaacilcozum.org sitesinden imza verebiliyor.
