ABD Başkanı Joe Biden, Gazze’de ABD merkezli World Central Kitchen’da (WCK) çalışan yedi yardım görevlisinin ölümüne neden olan hava saldırısının ardından İsrail askeri operasyonlarını eleştirdi.
Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada Biden, cinayetler karşısında ‘öfkelendiğini ve kalbinin kırıldığını’ söyledi ve ‘hesap verebilirliği’ sağlayacak ‘hızlı’ bir soruşturma talep etti.
ABD Başkanı, bu soruşturmanın bulgularının kamuoyuna açıklanması gerektiğini de sözlerine ekledi.
İsrail’in Gazze’deki askeri tutumunu da hedef alan Biden, İsrail’i ‘yarattığı insani trajediye karşı çok kayıtsız’ olarak nitelendirdi.
Biden, “Bu tek başına bir olay değil. Bu çatışma, çok sayıda yardım görevlisinin öldürülmesi bakımından yakın geçmişteki en kötü çatışmalardan biri oldu. Gazze’de insani yardım dağıtmanın bu kadar zor olmasının en önemli nedenlerinden biri de budur; çünkü İsrail, sivillere umutsuzca ihtiyaç duyulan yardımı ulaştırmaya çalışan yardım görevlilerini korumak için yeterince çaba göstermemiştir. Dünkü gibi olayların yaşanmaması gerekir. İsrail sivilleri korumak için de yeterince çaba sarf etmedi. ABD defalarca İsrail’i, sivil kayıpları önlemek amacıyla Hamas’a karşı yürüttüğü askeri operasyonları insani yardım operasyonlarıyla çakıştırmamaya çağırmıştır,” dedi.
Günün erken saatlerinde Başkan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, İsrail’in Gazze’de düzenlediği bir hava saldırısında çatışma ve doğal afetler sırasında sivillere yemek sağlayan ABD merkezli sivil toplum kuruluşu çalışanlarını ‘kasıtsız’ olarak öldürdğünü kabul etmesinin ardından, WCK lideri José Andrés’i aramıştı.
Kirby: İsrail’in kasıtlı vurduğuna dair kanıt yok
Bölgedeki insani kriz kötüleşirken, WCK saldırının ardından Gazze’ye hayati gıda yardımı sevkiyatını durdurdu.
Beyaz Saray Basın Sekreteri Karine Jean-Pierre Salı günkü basın brifinginde, Biden’ın telefon görüşmesinde üzüntüsünü ilettiğini ve kuruluşun ‘muazzam katkısını’ takdir ettiğini söyledi.
Salı günkü brifingde de yer alan Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby, ABD’nin daha geniş kapsamlı soruşturmanın ‘hızlı ve kapsamlı bir şekilde’ yürütülmesini ve sonuçların kamuoyuna açıklanmasını beklediğini söyledi. Ayrıca şu anda saldırının ‘kasıtlı’ olduğuna dair ‘hiçbir kanıt’ olmadığını ileri sürdü.
Kirby, “Gazze’de açlık çekenlere gıda ulaştırmak için durmaksızın çalışan World Central Kitchen’dan bir dizi sivil insani yardım görevlisinin dün IDF [İsrail Savunma Kuvvetleri] saldırısında hayatını kaybettiğini öğrendiğimizde öfkelendik,” dedi.
Sunak’tan ‘açıklama’ talebi
Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, İsrailli mevkidaşı Netanyahu’yu Gazze’deki durumun ‘giderek daha tahammül edilemez’ hale geldiği konusunda uyardı ve Gazze’deki hava saldırısında aralarında üç İngiliz vatandaşının da bulunduğu yardım görevlilerinin ‘dehşet verici’ bir şekilde öldürülmesini kınadı.
Sunak’ın ofisinden salı gecesi yapılan açıklamaya göre Londra, World Central Kitchen yardım kuruluşundan yedi çalışanın öldürülmesinin ardından İsrail Büyükelçisini çağırarak soruşturma açılmasını talep etti.
Saldırıda ölen üç İngiliz’in isimleri güvenlik görevlileri John Chapman, James Henderson ve James Kirby olarak açıklandı. The Sun gazetesi her üçünün de eski Silahlı Kuvvetler mensubu olduğunu bildirdi.
Salı günü erken saatlerde Dışişleri Bakanı David Cameron İsrailli mevkidaşını arayarak olayın soruşturulmasını istedi. Bu arada Bakan Yardımcısı Andrew Mitchell, İsrail’in Birleşik Krallık Büyükelçisi Tzipi Hotovely’i Dışişleri Bakanlığındaki bir toplantıya çağırarak ‘3’ü İngiliz vatandaşı olmak üzere 7 World Central Kitchen yardım çalışanının korkunç bir şekilde öldürülmesini hükümetin kesin bir dille kınadığını’ ifade etti.
Bu Birleşik Krallık’ın İsrail’e karşı 12 yıldır gerçekleştirdiği ilk diplomatik hamleydi.
Netanyahu: Savaşta böyle şeyler olur
Salı günü yaptığı açıklamada İsrail Başbakanı Netanyahu ‘kasıtsız’ hava saldırısında ‘masum insanların’ öldürüldüğünü kabul etti.
Netanyahu, “Savaşta olur, sonuna kadar kontrol ediyoruz, hükümetlerle temas halindeyiz ve bu şeyin bir daha olmaması için her şeyi yapacağız,” dedi.
Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, IDF’nin olayla ilgili yaptığı ön incelemede, olayın gece vakti, ‘çok karmaşık koşullarda gerçekleşen bir yanlış tanımlama’ sonucu meydana geldiğinin tespit edildiğini söyledi.
Halevi, “Bu olay vahim bir hataydı. İsrail Hamas ile savaş halindedir, Gazze halkı ile değil,” iddiasında bulunurken, WCK üyelerine ‘kasıtsız olarak zarar verdikleri’ için üzgün olduklarını, ailelerinin ve tüm World Central Kitchen organizasyonunun acısını ‘yürekten paylaştıklarını’ söyledi.
Halevi, “İnsani yardımların ulaştırılmaya devam edilmesinin büyük önem taşıdığını düşünüyoruz ve bu hayati çabayı kolaylaştırmak için çalışmaya devam edeceğiz,” dedi.
Öte yandan Axios’tan Barak Ravid’in haberine göre BAE, İsrail’in Gazze’deki yardım çalışanlarının korunacağına dair güvence vereceği ana kadar Gazze’ye giden deniz yardım rotasındaki rolünü dondurdu.