Birleşik Metal İşçileri Sendikası Araştırma Merkezi’nin hesaplamasına göre, asgari ücretlinin gıda ürünlerinde alım gücü bir yılda yüzde 3.3 düştü.
Birleşik Metal İşçileri Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (BİSAM), Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) madde fiyatları, TÜFE ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı verileri üzerinden yaptığı hesaplamaya göre, özellikle sebze fiyatlarındaki yüksek artışlar, kimi temel harcama kalemleri için asgari ücretin alım gücünü yarı yarıya azalttı.
2018-2019 dönemleri arasında asgari ücret alım gücü kaybı
BİSAM değerlendirmesinde şu ifadelere yer verildi:
“Asgari ücretlinin alım gücü kaybı kimi temel harcama kalemlerinde ciddi boyutta. Asgari ücretlinin alım gücü kaybı yaşadığı ürünlerin başında soğan gelmektedir. Şubat 2019’da asgari ücretli geliri ile Şubat 2018’deki gelirinin ancak üçte biri oranında (yüzde 39’u kadar) soğan alabilmektedir. Yani asgari ücretli alım gücünü soğan karşısında yüzde 61’i kaybetmiştir.
Söz konusu dönem için pırasada alım gücü kaybı yüzde 50, ıspanaktaki alım gücü kaybı yüzde 46, patlıcandaki alım gücü kaybı yüzde 38, patatesteki alım gücü kaybı yüzde 46’dır. Asgari ücretlinin Şubat 2018’e göre Sivri biberde alım gücü kaybı yüzde 43, sarımsaktaki alım gücü kaybı yüzde 21’dir.
Asgari ücret gıda ürünleri haricinde de kimi ürünler de ciddi kayıplar yaşamıştır. Asgari ücretlinin yüksek düzeyde alım gücü kaybı yaşadığı ürünlerin bazıları için kayıp oranları teflon mutfak eşyaları yüzde 38, kalemde yüzde 11.25, kömürde yüzde 9.7, buzdolabında yüzde 18.5, bilgisayarda yüzde 17,5, okul defterinde yüzde 12’dir.”
BİSAM, asgari ücretlinin alım gücünü artırdığı ilk üç ürünü; yüzde 246 ile şans oyunları, yüzde 117 ile kablo özel yayın hizmetleri ve yüzde78 ile sağlık sigortası olarak açıkladı.
Ocak 2018’deki alım gücüne ulaşması için asgari ücret ne olmalı?
2018-2019 Şubat ayı dönemlerinde aynı ürün ve aynı miktarlar üzerinden hesaplama yapan BİSAM, Asgari ücretteki alım gücü kaybının ne düzeyde olduğunu sorusuna şöyle cevap veriyor:
“Buna göre asgari ücretlinin 2019 yılı geliri ile 2018 yılı şubat ayında alabildiği kadar soğan alabilmesi için asgari ücretin (Şubat 2019’da) 5.127 TL, aynı miktar pırasa alabilmesi için asgari ücretin 4.045 TL, aynı miktar ıspanak alabilmesi için asgari ücretin 3.771 TL, aynı miktar patlıcan alabilmesi için asgari ücretin 3.253 TL, aynı miktar patates alabilmek için 3.768 TL, aynı miktar havuç alabilmesi için asgari ücretin 2.780 TL, aynı miktar domates alabilmesi için asgari ücretin 2.502 TL olması gerekmektedir.
Alım gücü kaybı için verilere baktığımızda asgari ücretlinin maaşı 2018’in Şubat ayında 1.137 kg. soğana denk gelirken, Şubat 2019’da 448 kg soğana denk geliyor. Asgari ücretli maaşı ile 2018’in şubat ayında 639 kg. ıspanak alabilirken, Şubat 2019’da 351 kg. ıspanak alabiliyor. Asgari ücretli alım gücünü tavukta 5 kg, yumurtada 135 adet kaybetmiş durumda.“
İşçi Gazetesi
