İki köylünün ‘helikopterden atıldığı’ iddiası Bağımsız Milletvekili Ahmet Şık tarafından raporlaştırıldı.
Gazeteci Kökenli Bağımsız Milletvekili Ahmet Şık, 11 Eylül’de Van’ın Çatak ilçesinde operasyon düzenleyen askerler tarafından gözaltına alınan ve daha sonra helikopterden atıldıkları iddia edilen Osman Şiban ve Servet Turgut’un yaşadıkları işkenceye ilişkin, tanıklarla ve Şiban ile görüşmeler yapıp ayrıntılı bir rapor hazırladı.
“Faillerin yalanı devletin lincini örtmek için nasıl ‘gerçeğe’ dönüştü” başlıklı 38 sayfalık raporda tedavisi Mersin’de sürdürülen Osman Şiban’ın yanı sıra, tanıkların görüşlerine yer verildi. Raporda, Şiban’ın 100-150 kadar asker tarafından linç edildiği, Şiban’ın helikopter yere iniş yapıldıktan sonra helikopterden itildiği bilgisi yer alıyor. Hastanede “Helikopterden atladılar” şeklindeki beyanın, kayıtlara “yüksekten düşme” ve bu dolayımla “helikopterden düşme” şeklinde girdiğini ifade eden Şık, “Yani faillerin yalanı, müdafilerin gerçeğine dönüşmüş, olayın aslını oluşturan kitlesel bir dayak ve linç işkencesi gölgede kalmış demek yanlış olmayacaktır” dedi.
Servet Turgut’un hayatını kaybetmesine, Osman Şiban’ın da komada kalmasına neden olan ‘helikopterden atılma’ olayını araştıran Şık rapor hazırlamak için bir dizi görüşmeler yaptı. Yetkili isimlere ulaşamadığını ifade eden Şık randevu almak için iletişim kurduğu Van Valisi Mehmet Emin Bilmez, Van İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Yüksel Yiğit, Van Cumhuriyet Başsavcısı Oğuzhan Dönmez, Van İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Yüksel Yiğit, Van Cumhuriyet Başsavcısı Oğuzhan Dönmez ve soruşturmayı üstlenen savcıdan olumsuz yanıtlar aldığını ifade etti.
4 çatışma bölgesinde mezralar var
İki yurttaşın operasyona çıkan askerler tarafından gözaltına alındığı Van Çatak ve Şırnak Beytüşşebap sınırları arasında kalan Çığlıca Köyüne bağlı Sürik (Yoğurtlu) Mezrası hakkında da bilgiler verilen raporda, Servet Turgut ve akrabalarının 4 yıldır özel izinle tarlalarını ekip biçmeye gittikleri bilgisi yer aldı.
‘Öldüren’ ve ‘komaya sokan’ dayak
Servet Turgut ve Osman Şiban’ın, 11 Eylül günü PKK ile çıkan çatışmanın ardından bölgede yapılan arama faaliyetleri sırasında gözaltına alındığı bilgisinin ardından raporda Şiban’ın şu anlatımlarına yer verildi:
“Bizi döverek helikoptere bindirdiler. Ne köyden alırken ne de helikopterin içinde bizi suçlayan hiçbir şey söylemediler. Ben öyle bakıyordum askere benim yüzüme yumruğu yapıştırdı. ‘Bakmak yasak, konuşmak yasak, sağa sola bakmak yasak’ diyerek bana vuruyordu. Yüzüme vuruyordu hep. Servet’e de vuruyorlardı. Helikopter içinde bizi çok dövdüler.
Önce cenazeleri sonra bizi attılar
Osman Şiban, helikopterin Van İl Jandarma Alay Komutanlığı içindeki piste iniş yaptıktan sonrasını da şöyle anlattı: “Helikopter indi. İçindeki askerlerin de hepsi inmiş. Ben de böyle sağa sola baktım. Bizi daha indirmemişlerdi. Helikopterin içinden görünüyor. Baktım dışarıya çok asker var. Belki 100-150 tane asker var. Kuşatmış asker, hazır durumda bekliyordu. Silahı da var üstlerinde. Birisi, ‘O teröristleri indirin aşağıya’ dedi. Baktım, iki asker yukarı geldi. Önce cenazeleri attılar. Sonra bizi de attılar. Helikopterin kapısının ağzından arkamızdan aşağıya itildik. Servet’le betonun üzerine düştük. Servet’i de attılar, o da benim yanımda. Attılar. Hani yere attılar, biz de yere düştük. Biz öylece yerdeydik. Birini duydum, dedi ki ‘Ya bu terörist sağdır’, öyle duydum. Sonra o gördüğüm 100-150 asker üzerimize çullandılar. Tekmeler, yumruklar… Vallahi bizi yere sürdüler. Her birimizin başında 10 kişi, 20 kişi. 10 kişi bir kişinin üstüne geçiyordu, hepsi bize yetişip dövüyordu bizi. Bize ne yaptılar bilmiyorum. Bana ne yaptılar bilmiyorum. Yere attılar, oradan sonra başıma geçtiler. Ezdiler başımdan. Helikopterin içinde de orada da dövdüler bizi. Dayak atarlarken ‘Teröristler’ diyorlardı bize. Biz köylüyüzdür, vatandaşız. Bize de terörist diyorlar. Artık ne kadar geçti bilmiyorum. Yerdeyken başımın üstünden geçti, ne yaptılar ne ettiler ben hatırlamıyorum. Orada ben bayılmışım. Nasıl hastaneye getirdi hiç hatırlamıyorum. Gözümü açtım baktım yanımda biri var, avukat. Ben çok korkuyordum. Ağlamaya başladım. Polisler de vardı çok. ‘Beni askere teslim etme, beni öldürecekler’ dedim. Dedi ki bana ‘Korkma. Ben buradayım. Akrabaların burada. Seni dövemezler artık.’ Ben öyle hatırlıyorum başka hiçbir şey yok. Bana bunları yaptılar.”
Askerler ‘helikopterden atlayarak kaçmaya çalıştılar’ demiş
Raporda, helikopterden atılma iddiasına ilişkin ise şu tespite yer verildi:
“Tanıklar, Şiban’ı hastaneye getiren sivil jandarmaların tıbbi müdahale sırasında görevli personel ve çevrede bulunanlara, “Bunlar terörist. Çatışmada aldık ama getirirlerken helikopterden atlayarak kaçmaya çalıştılar” şeklinde konuşmalar yaptıklarını anlatmıştır. Bu ifadelerden de “Helikopterden atlama/atılma/düşme” iddialarının kaynağının bizzat failler olduğunu söylemek mümkün olacaktır. Askerlerin ağır yaralanmayla sonuçlanan bu dayak/linç işkencesine açıklama yapılamayacağını düşünmüş olma ihtimallerinden hareketle, hastane personeli ve çevrede bulunanlara sarf ettiklerinin değerlendirildiği bu sözler, yakınlarını hastanede koma halinde bulan ailelerce de duyulmuş ve aile durumu HDP Milletvekili Murat Sarısaç, avukatlar ve gazetecilere aktarmıştır.”
“Helikopterden atlama/atılma/düşme” iddialarının kaynağı bizzat failler
Tanıkların ifadesine de yer verilen raporda Şiban’ı hastaneye getiren sivil jandarmaların tıbbi müdahale sırasında görevli personel ve çevrede bulunanlara, “Bunlar terörist. Çatışmada aldık ama getirirlerken helikopterden atlayarak kaçmaya çalıştılar” şeklinde konuşmalar yaptıklarına da yer verildi. Raporda “Bu ifadelerden de ‘Helikopterden atlama/atılma/düşme’ iddialarının kaynağının bizzat failler olduğunu söylemek mümkün olacaktır. Askerlerin ağır yaralanmayla sonuçlanan bu dayak/linç işkencesine açıklama yapılamayacağını düşünmüş olma ihtimallerinden hareketle, hastane personeli ve çevrede bulunanlara sarf ettiklerinin değerlendirildiği bu sözler, yakınlarını hastanede koma halinde bulan ailelerce de duyulmuş ve aile durumu HDP Milletvekili Murat Sarısaç, avukatlar ve gazetecilere aktarmıştır” denildi.
‘Helikopterden atılma sadece bir detay’
Raporun sonuç bölümünde ise şu tespitler yer aldı:
“Olaya ilişkin kamuoyu kanaatini şekillendiren, muhalefetin, hak savunucuları ve medyanın da sahiplendiği “helikopterden atıldılar” bulgusu, aslında faillerin suçlarını gizleme telaşıyla ortaya attıkları “resmi yalanın” biçim değiştirmesinden ibaret görünmektedir. “Helikopterden atladılar” şeklindeki beyan, kayıtlara “yüksekten düşme” ve bu dolayımla “helikopterden düşme” şeklinde girmiştir. Bir yurttaşın ölümüne bir diğerinin de ağır şekilde yaralanması suçunun failleri olan askerler nezdinde “helikopterden atlamış” olan köylülerin yaşadığı işkence/linç, aileler ve peşi sıra Türkiye kamuoyu nezdinde “helikopterden atıldılar” şeklinde yerleşmiş görünmektedir.
Yani faillerin yalanı, müdafilerin gerçeğine dönüşmüş, olayın aslını oluşturan kitlesel bir dayak ve linç işkencesi gölgede kalmış demek yanlış olmayacaktır. İşkenceden sağ kurtulabilen Osman Şiban’ın, yere inen helikopterden askerler tarafından arkalarından itilerek beton zemine düşürülmelerini, yaşadığı ağır travmaya da bağlı olarak “Atıldık” diye ifade etmesinin de bu iddianın yaygınlaşmasında rol oynadığını söylemek mümkündür. Şiban’ın anlattıklarına bakıldığında helikopterden atılma olayının, işkence ve kitlesel dayak ile geçen birçok saatin sadece bir detayı olduğu, Turgut’u öldüren ve Şiban’ı ağır yaralayan olayın esasen ağır işkence ve kitlesel dayak olduğu anlaşılmaktadır.”
