HDP’li Züleyha Gülüm, Adalet Bakanlığı’nın “Vaka yok” açıklamasına karşın kapalı cezaevlerinde koronavirüs vakalarının görüldüğünü belirterek “Kapalı cezaevlerindeki vaka sayısını ve buna bağlı olarak hayatını kaybeden mahpusun olup olmadığını kamuoyuna şeffaf bir biçimde açıklamayı düşünüyor musun?” diye sordu.
HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, cezaevlerinde yaşanan koronavirüs (COVID-19) vakalarını ve alınan yetersiz önlemleri Meclis gündemine taşıdı.
Gülüm, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, Avrupa İşkencenin Önlenmesi Komitesi ve kamuoyunun açık çağrılarına rağmen yasalaşan infaz düzenlemesinde siyasi mahpuslar ve muhaliflerin kapsam dışı bırakıldığına dikkat çekti.
Hapishanelerde 60 yaşın üzerinde ve yaşı ne olursa olsun kronik solunum rahatsızlığı, diyabeti, zayıf bağışıklık sistemi, akciğer hastalıkları ve kanser hastalığı bulunan yüzlerce mahpus olduğunu belirten Gülüm, “Salgının hapishanelerde yayılması durumunda mahpusların yaşamını yitirmesi ne yazık ki yüksek ihtimaldir” dedi.
“Bakanlık yok diyor ama…”
HDP’li Gülüm ayrıca, Adalet Bakanlığı’nın beş açık hapishanede toplam 17 mahpusta COVID-19 testinin pozitif çıktığı, bu mahpuslardan üçünün hayatını kaybettiği, birinin yoğun bakımda olduğu ve ayrıca 79 gardiyanın da testinin pozitif çıktığına ilişkin 13 Nisan tarihli açıklamasına dikkat çekerek şunları kaydetti:
“Yapılan açıklamalarda salgının kapalı hapishanelerde görülmediği söylense de; Bafra Hapishanesi’nde bulunan bir mahkûmun virüs sebebiyle hayatını kaybettiği, Şakran Kadın Hapishanesinde iki mahpusun karantinaya alındığı ve hapishaneye gelen doktor ve bazı infaz memurlarının koronavirüs testinin pozitif çıktığı basında yer almıştır. Yine Türkiye’de birçok hapishanede mahpusların virüs belirtileri olduğu ancak yeterli tedbir alınmadığı bilinmektedir.”
“Salgın başından bu yana sadece 1 kere dezenfekte edilen hapishaneler var”
Hapishanelerin iç kısmında görevli gardiyanların çalışma düzenlerine yönelik karantina uygulaması getirildiğini, ancak dış tarafta çalışan gardiyanlar, personel ve revir doktorlarının salgını taşıma açısından risk oluşturmaya devam ettiğini kaydeden Gülüm, şöyle devam etti:
“Hapishanede tutulmaya devam edilerek yaşam hakkı ve sağlık hakları ihlal edilen mahpuslar öte yandan da temizlik ve hijyen malzemelerine ulaşma konusunda ciddi problemler yaşamakta ve su sıkıntısı çekmektedirler. Ayrıca bazı hapishanelerin yeteri sıklıkta dezenfekte edilmediği de bilinmektedir.”
“Bir Maske 17 Lira”
HDP’li Gülüm, Kandıra 1 No’ lu F Tipi Cezaevi’nde temizlik malzemesi olarak sadece sabun verildiği, kantinden satın alınan hijyen malzemelerinin de kalitesiz, merdiven altı ürünler olduğu, maske, eldiven ve temizlik malzemelerinin fiyatının fahiş olması sebebiyle mahpusların büyük bir kısmı tarafından temin edilemediği bilgisini aldıklarını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Bir adet maskenin 17 TL olduğu, koğuşların yeteri sıklıkta dezenfekte edilmediği, ilaçların mahpuslara çok geç verildiği, Berfin Doğan isimli mahpusun KOAH ve kanser hastası olması sebebiyle durumunun çok riskli olduğu, bazı gardiyanların maske ve eldiven takmadıkları, uyarıldıklarında ise ‘Bizde hastalık yok, merak etmeyin dedikleri’ tarafımıza iletilmiştir. Yine Marmara Bölgesindeki hapishanelerde temizlik ve hijyen ürünleri mahkumlara ücretli olarak satılmaktadır. çoğu hapishanede koğuşlar şimdiye değin yalnızca bir kez dezenfekte edilmiş veya hiç edilmemiştir. Bazı gardiyanlar sosyal mesafe kuralına uymamakta, maske ve eldiven takma hususunda özensiz davranmakta ve tüm bu durumlar mahpuslar genel itibariyle tedirgin etmektedir.”
HDP’li Züleyha Gülüm’ün, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül tarafından yanıtlanması istemiyle yönelttiğini sorular şöyle:
- Her ne kadar bakanlığınızca kapalı hapishanelerde vakanın tespit edilmediği ileri sürülse de edinilen bilgiler bunun gerçek dışı olduğunu teyit etmektedir. Kapalı cezaevlerindeki vaka sayısını ve buna bağlı olarak hayatını kaybeden mahpusun olup olmadığını kamuoyuna şeffaf bir biçimde açıklamayı düşünüyor musunuz?
- Hapishanelerin dış tarafında çalışan gardiyan, personel ve hapishaneye girip çıkan doktorların çalışmalarını karantina usulüne uygun olarak düzenlenecek midir?
- Hapishanelerde mahpusların birçoğunun geliri bulunmamakta ve yaşanan krizle birlikte ailelerinden gelebilecek maddi desteklerin de kesintiye uğrama ihtimali yüksektir. Buna rağmen mahpuslara maske, eldiven, hijyen ve temizlik malzemelerinin ücretsiz verilmesi gerekirken fahiş fiyatlarla satılmasının sebebi nedir? Bu malzemelerin mahpuslara ücretsiz dağıtılmasını sağlayacak mısınız?
- Marmara Bölgesi’ndeki hapishanelerin çoğunda şimdiye değin koğuşlar yalnızca bir kere dezenfekte edilmiştir. Salgın bu denli hızlı yayılıyorken dezenfekte etme sıklığının artırılması için herhangi bir çalışmanız olacak mıdır?
- Sosyal mesafe kuralına uymayan, maske ve eldiven takma konusunda özensiz davranan gardiyan ve hapishane personeline karşı bir yaptırım uygulamayı düşünüyor musunuz? Bu keyfiyeti engellemeye yönelik tedbir aldınız mı?
- Cezaevlerinde bulunan Terörle Mücadele Yasasından ceza alan hükümlü ve yargılaması devam eden tutuklu sayısı kaçtır? Cezaevlerine göre dağılımı nedir?
