Suudi Arabistan’ın petrol üretim tesislerine yapılan saldırısından tüm petrol piyasası etkilendi. Saldırıdan İran’ı suçlayan ABD Başkanı Trump, İran’a karşı askeri misilleme için Suudi Arabistan yönetiminin yardım ve işbirliği talebini beklediklerini söyledi.
Suudi Arabistan’daki petrol tesislerine düzenlenen saldırılar petrol fiyatlarının yaklaşık yüzde 20 oranında yükselmesine neden oldu. ABD Başkanı Trump saldırıların karşılıksız kalmayacağını açıkladı. Riyad yönetimi ise saldırı ile ilgili henüz açıklama yapmış değil.
Suudi Arabistan’da Cumartesi günü iki petrol tesisine yönelik düzenlenen dron saldırısı sonucu petrol üretiminin yarısı durdu. Bu durumun bir kaç hafta sürebileceği belirtiliyor. Suudi petrolü, küresel ekonomi için de stratejik olarak görülüyor. Üretimi durdurulan petrol miktarı, küresel pazarlardaki petrolün yüzde 5’ini temsil ediyor.
Trump: Suçluyu tanıyoruz
Trump Twitter üzerinde yaptığı açıklamada, “Suudi Arabistan’ın petrol tedariki saldırıya uğradı. Suçluyu tanıdığımıza inanmamızın nedenleri var” dedi.
ABD Başkanı, yapılacak incelemeler doğrultusunda yanıt vermeye hazır olduklarını belirterek, “Ama Krallığın kimin bu saldırının sorumlusu olduğuna kanaat getirdiğini ve hangi biçimde hareket edeceğimizi bize söylemesini bekliyoruz” dedi.
Trump bu açıklaması ile olası bir askeri yanıta gönderme yaptı.
Trump, olayın ardından Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman’ı da arayarak ülkenin kendini savunabilmesi için destek vermeye hazır olduğunu söyledi. Acak Suudi Arabistan’dan şu ana kadar Washington’un açıklamalarına herhangi bir karşılık verilmedi.
Tahran suçlamaları reddetti
Tahran yönetimi ise ABD’nin suçlamalarını reddetti. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif bu suçlamaya, “Maksimum baskı politikası sonuç vermeyen Bakan Pompeo, maksimum yalan politikasına başvuruyor” dedi. Yemen’de Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu’nun saldırıları ile karşı karşıya olan Husi milisleri, Suudi petrol şirketi Aramco’nun tesislerine saldırıyı üstlenmişti. Ancak ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, “küresel enerji tedarikine yönelik benzeri görülmemiş saldırının” Yemen’den geldiğini gösteren “hiçbir kanıt” olmadığını savunarak, İran’ı saldırının arkasında olmakla suçladı. İran ise “asılsız” ve “anlaşılmaz” diyerek tepki gösterdi.
Petrol fiyatları yüzde 19 arttı
Saldırıların ardından, ülkenin petrol üretimini günlük 5.7 milyon varile düşürmesi petrol fiyatlarını vurdu. Pazar günü ticari işlemlerin başlamasıyla birlikte, petrol fiyatları son dört ayın en yükseğinden yüzde 15 daha fazla artış gösterdi.
Saldırılar, küresel petrol üretiminin yüzde 5’ini etkiledi. Brent ham petrol fiyatı, yüzde 19 artarak varil başına 71.95 dolara ulaştı. ABD ham petrol fiyatı da yüzde 15 artarak 63.34 dolar oldu. Her ikisi de mayıs ayından bu yana en yüksek fiyatları görmüş oldu. Trump’ın, “Stratejik Petrol Rezervi’nden gerektiği kadar petrolün piyasaya salınması” emrini verdiğini açıklamasının ardından, petrol fiyatları küçük oranda da olsa bir düşüş yaşadı.
Normale dönüş haftalar alacak
Ancak geniş saklama alanlarında üretilen petrol depolandığı için, bu hafta Suudi Arabistan petrol ihracatına planlandığı gibi devam edebilecek. Londra’daki Interfax Energy’nin analitik biriminin başı Abhishek Kumar, tesislerindeki zararın çok büyük olduğunu, petrol üretiminin normale dönmesinin haftalar alabileceğini söyledi.
