Kritik sayılan eyaletlerde ise şu ana kadar sayılan oylara göre Nevada’da Demokrat aday Joe Biden önde. Georgia, Kuzey Carolina, Alaska ve Pennsylvania’da ise Cumhuriyetçi aday Trump önde. Şu ana kadar Senato’da da Demokratlar ve Cumhuriyetçiler 48’er sandalye kazandı.
TRUMP EKİBİ BAZI EYALETLERDEKİ SEÇİMİ YARGIYA TAŞIYOR
CNN ismini vermediği iki kaynağa dayandırdığı haberinde, ABD Başkanı Donald Trump’ın kampanya ekibinin oyların sayılmaya devam ettiği Arizona ve Nevada’da yasal işlem başlatmayı değerlendirdiğini bildirdi. Ayrıca Trump ekibi Michigan, Pennsylvania ve Georgia’da oy sayımının durdurulması, Wisconsin’de de oyların yeniden sayılması için yasal işlem başlattı.
ARİZONA’DA TARTIŞMALI DURUM
Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, Wall Street Journal gazetesi gibi basın kurumları Biden’in Arizona’daki seçimleri de kazandığını duyurdu. Biden bu eyalette de 11 delege alarak toplam delege sayısını 264’e yükseltti. Ancak Washington Post, New York Times ise bu eyaletteki sonucu henüz seçim sonuçlarına yansıtmadı. Bunlar gibi bazı kaynaklara göre Biden’ın delege sayısı henüz 253.
WISCONSIN’DE VE MICHIGAN’DA BIDEN KAZANDI
Başkanlık yarışında kritik önemdeki eyaletlerden Wisconsin’de Biden kazandı.
Amerikan Associated Press (AP) haber ajansının yayımladığı resmi olmayan sonuçlara göre Biden, Trump’ı geride bırakarak Wisconsin’dan 10 delegeyi hanesine yazdırmış oldu.
Michigan’da da kazanan Biden, bu eyaletten de 16 delege almış oldu.
BIDEN’DAN SEÇİM KONUŞMASI
Biden, 250’den fazla delege aldıktan sonra kameraların karşısına geçti. “Kazandığımızı ilan etmek için değil, sayımlar bittiğinde kazanan olacağımıza inandığımızı bildirmek için buradayım” diyen Biden’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Salgına rağmen çok daha fazla Amerikan vatandaşı oy kullandı.Burada halkın sözü geçer, güç kimse tarafından ele geçirilemez. Bu irade kimin ABD Başkanı olacağını belirler. Başkanlığı kazanmak için gerekli delegeye sahibim. Başkan olmam için gereken delege sayısına ulaşacağız. Kazandığımızı ilan etmek için değil, sayımlar bittiğinde kazanan olacağımıza inandığımızı bildirmek için buradayım.
Bu seçim bittiği zaman, Amerika olarak her zaman yaptığımız şeyi yapmaya devam edeceğiz. Gerilimi azaltacağız, birbirimizi tekrar dinleyip birbirimize saygı duyacağız. Bir araya geleceğiz, iyileşeceğiz. Başkanlık partizan bir kurum değil, tüm Amerikalılara özen gösterme görevi gerektiriyor ve ben herkes için çok çalışacağım. Farklılıklarımız düşman olduğumuz anlamına gelmiyor, biz düşman değiliz. Bu yüzden ben bir Demokrat olarak kampanya yürütüyor olabilirim, ama seçildiğimde Amerikan Başkanı olacağım.
Tüm oylar sayılmalı. Kimse demokrasimizi ele geçiremez. Biz, halk olarak bastırılmayacağız, halk olarak pes etmeyeceğiz. İnanıyorum ki zafer bizim olacak. Kazandığımızda Kırmızı ve Mavi eyaletler olmayacak, Amerika Birleşik Devletleri olacak.”
TRUMP’IN EKİBİ MICHIGAN’DAKİ SAYIMIN DURDURULMASI İÇİN DAVA AÇTI
Donald Trump’ın seçim kampanya ekibi, seçim yarışının kafa kafaya sürdüğü Michigan eyaletinde, oy pusulalarının sayım işlemlerini gözlemlemek için kendilerine erişim sağlanmadığını gerekçe göstererek oy sayım işlemlerinin durdurulması için eyalet mahkemesinde dava açtıklarını duyurdu.
Trump’ın kampanya menajeri Bill Stepien, birçok oy sayım merkezine gözlem için yaptıkları talebin reddedildiğini söyleyerek “Michigan’daki eyalet mahkemesinde, bize oy sayımı için gözlem için gerekli erişim verilene kadar oy sayım işlemlerinin durdurulması için dava açtık. Aynı zamanda halihazırda açılmış ve sayılmış oy pusulalarının da yeniden gözden geçirilmesini talep ediyoruz” ifadelerini kullandı.
TRUMP, SAYIM SÜRERKEN “KAZANDIK” AÇIKLAMASI YAPTI
Trump oylar sayılıyorken Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında seçimlerde kritik eyaletlerin tümünde kazanmaya çok yakın olduklarını kaydederek, “Büyük bir kutlamaya hazırlanıyoruz” dedi. Başkanlık seçimlerini kazandığını iddia eden Trump, seçimlerde usulsüzlük yapıldığını öne sürdü. Kuzey Carolina’da oy sayımının bir anda durduğunu belirten Trump, seçimlere hile karıştırıldığını iddia etti, oyların sayımının durdurulmasını istedi. Trump, seçimleri Yüksek Mahkeme’ye taşıyacaklarını söyledi.
Trump’ın açıklamalarından öne çıkanlar şunlar:
“Birçok insan oy gasp etmeye çalışıyor ama buna izin vermeyeceğiz. Eşime ve ekibime teşekkür ediyorum. Bize destek olan herkese teşekkürler. Tam da büyük kutlama için hazırlanıyorduk. Tam da bu anda bütün sonuçlar durduruldu. Kutlamaya başlamak için hazırdık. Seçime rekor sayıda katılım oldu vatandaşlarımızdan. Hiç beklenmemesine rağmen Florida’da büyük bir farkla kazandık.”
“OHİO’YU DA TEKSAS’I DA FARKLI KAZANDIK”
“Ohio’yu da Teksas’ı da oy farkı ile kazandık. Ancak dahil etmiyorlar sayıma. Bizi yakalamaları imkan yok. Georgia’yı da kazandık. Pensilvanya’da öndeyiz. Gerçekten muazzam bir fark var. 690 bin oy önde götürüyoruz orada. Yakınından bile geçemezler. Teksas Valisi ile görüştüm, beni tebrik etti, kazandığımı söyledi. Tam hesaplamaları bitirmeseler de kazandığımızı biliyoruz. O kadar iyi bir gece geçiriyoruz ki. Aradaki fark da fazla gerçekten. Ohio’ya bayılırım, neredeyse 400 küsür bin oyla kazandık. Kazanamayacaklarını biliyordu, dediler ki ‘Hadi mahkemeye gidelim’. Bir anda her şey durduruldu. Bu Amerikan halkına yapıla bir ihanettir. Ama biz bu seçimi kazandık.”
“YÜKSEK MAHKEMEYE BAŞVURACAĞIZ”
“Bu seçimi kazandık. Şimdi tek yapılması gereken şey, seçimin dürüstlüğünün sağlanması. Ciddi bir hileden bahsediyorum. Yüksek Mahkeme’ye başvuracağız ve oy sayımının durdurulmasını talep edeceğiz. Kazanacağız ve bana sorarsanız zaten kazandık.”
TRUMP’IN AÇIKLAMALARINA TEPKİLER
Biden’ın 2020 Seçim Kampanyası Direktörü Jen O’Malley Dillon, Trump’ın “ABD Yüksek Mahkemesine gideceği ve oy kullanma işlemlerinin durdurulması talebinde bulunacağı” açıklamasını ve iddialarını “çok çirkin ve asılsız” olarak değerlendirdi. Biden’ın “Trump’la mücadele etmeye hazır hukuk ekibinin olduğunu” belirten Dillon, bu konuda da galip geleceklerini söyledi.
Hala sayılmayı bekleyen milyonlarca oy pusulası varken Trump’ın açıklaması tepki çekti. Demokrat Parti New York Temsilciler Meclisi üyesi Alexandria Ocasio-Cortez Trump’ın açıklamasını “Donald Trump’ın erken zafer iddiaları meşru değil, tehlikeli ve otoriterce” diyerek eleştirdi.
New Jersey Valisi ve Trump’ın danışmanı Chris Christie, Trump’ın konuşmasını stratejik ve politik olarak yanlış bir karar olarak değerlendirdi. Pennsylvania Senatörü Rick Sentorum da açıklamadan “çok rahatsız olduğunu” söyleyerek usulsüzlük ifadesinin “yanlış” olduğunu belirtti.
“Pennsylvania’da kazandık” diyen Trump’a Pennsylvania Valisi Tom Wolf “Sayılmayı bekleyen 1 milyon oy daha var” yanıtını verdi. Wolf, eyaletteki her oyun tek tek sayılacağını ve kazananın da henüz belli olmadığını söyledi.
BİDEN’IN KAMPANYA MÜDÜRÜ: KAZANMA YOLUNDA İLERLİYORUZ
Biden’ın kampanya müdürü Bob Bauer, seçimdeki son gelişmelere ilişkin açıklamasında “Biden seçimi kazanma yolunda ilerliyor. Bugün 270 delegeyi geçebilir. Nihai sonucun Biden için zafer getireceğine inanıyoruz” dedi.
Bauer, “Biden Wisconsin, Nevada, Michigan, Pensilvanya’da kazanma yolunda. Nihai sonuçları Michigan’dan ve Georgia’da bugün, Nevada’da yarın bekliyoruz. Kuzey Carolina’da sonuçların belli olması birkaç gün sürebilir. Eğer tüm yasal oylar sayılırsa biz kazanıyoruz. Herhangi bir ABD mahkemesinde seçim için mücadele etmeye hazırız” ifadelerini kullandı.
“TRUMP, WİSCONSİN’DE YENİDEN SAYIM İSTEYECEK”
AFP’nin aktardığı son dakika bilgisine göre Trump’ın kampanya yöneticisi, Trump’ın Wisconsin’de yeniden sayım isteyeceğini söyledi. Oyların yaklaşık yüzde 98’inin sayıldığı eyalette Biden, yüzde 49,4’e tekabül eden 1 milyon 630 bin 431 oy aldı. Trump ise yüzde 48,8’e tekabül eden 1 milyon 609 bin 898 oy aldı.
NY TIMES: SEÇİM GÜNLERCE UZAYABİLİR
Sandıklar ülkedeki üç farklı saat dilimine göre 19.00 – 21.00 arasında (Türkiye saatiyle 03.00 – 05.00) kapandı ve sayım işlemleri başladı. ABD seçimlerinde pandemi nedeniyle posta ile kullanılan oylardaki büyük artışın, birçok önemli eyalette kesin sonuçların açıklanmasını geciktirmesi bekleniyor.
Donald Trump şimdiden “Seçimin çalınmasına izin vermeyeceğiz” diyerek sorun çıkaracağının işaretlerini verirken New York Times gazetesi, “Tırnak yediren seçim günlerce uzayabilir” başlığıyla yayımladığı haberde, erken ve şahsen kullanılan oyların sayılması tamamlansa bile sayılmamış önemli sayıda oyun hala belirleyici olabileceğine dikkat çekti.
Sonuç açısından iki önemli eyalet olan Michigan ve Pennsylvania oylarının sayılmasının birkaç gün sürebileceği belirtiliyor.
Trump’ın posta oylarının tamamının sayılmasına karşı çıkmasının nedeni ise daha çok Demokrat Parti seçmeninin posta ile oy kullandığının tahmin edilmesi.
NY Times, “Bazı eyaletlerde Trump için yanıltıcı olumlu sonuçlar çıkabilir, takip eden günlerde posta oylarıyla birlikte durum Biden’ın lehine dönebilir” yorumu yaptı.
PENSİLVANYA BAŞSAVCISINDAN “SABIRLI OLUN” ÇAĞRISI
CNN’e konuşan Pensilvanya Başsavcısı Josh Shapiro ise seçmenleri sabırlı olmaya çağırdı. Eyaletin günün sonunda “daha net bir tabloya” kavuşacağını söyleyen Shapiro, kesin sonuçların çıkmasının “hafta sonuna kadar sürebileceği” uyarısında bulundu.
TEXAS, FLORİDA VE OHİO’DA TRUMP KAZANDI
Başkanlık seçimlerinde adaylar açısından kritik önem taşıyan Texas eyaletini Donald Trump kazandı. Resmi olmayan seçim sonuçlarına göre Trump, Texas’ta 38 delege kazanmış oldu.
Seçimlerde kritik önem taşıyan eyaletlerden Ohio’yu resmi olmayan seçim sonuçlara göre, Cumhuriyetçi aday Donald Trump kazandı. Trump, Ohio’dan 18 delegeyi hanesine yazdırmış oldu. Halen oy sayımının devam ettiği Florida’da da toplam oyların yüzde 96’sı sayılırken, yüzde 51,2 oy oranına ulaşan Trump, eyaletteki seçimleri kazandı. Trump, eyaletteki 29 delegeyi hanesine yazdırdı.
EN ÇOK DELEGEYE SAHİP CALIFORNIA’YI BIDEN KAZANDI
California’da ipi Demokratların başkan adayı Joe Biden göğüsledi. Resmi olmayan seçim sonuçlara göre, Biden California’da rakibi Donald Trump’ı geride bıraktı. Böylece Biden hanesine 55 delege yazdırmış oldu.
SAYIMLAR SÜRERKEN BİDEN VE TRUMP’TAN AÇIKLAMALAR
Oy sayımları devam ederken, Biden ve Trump da açıklamalarını sürdürüyor.
Biden, son açıklamasında “Herkesin oyu sayılana kadar rahat etmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
Biden, Trump’ın “kazandık” açıklamasının ardından ise “Oy sayımını beklemek için biraz daha vaktimiz var, kendimizi iyi hissediyoruz, bulunduğumuz noktadan gayet mutluyuz. Trump kendini seçimi kazanmış ilan edebilir diye söylemiştik ancak biz Trump’ın değil, halkın sonuçlarını alacağız, lütfen inancınızı kaybetmeyin, bu seçimi kazanacağız” demişti.
Aynı dakikalarda Twitter hesabından bir paylaşımda bulunan Trump ise “Büyük avantajımız var ama onlar (Demokratlar) seçimi bizden çalmaya çalışıyor. Buna izin vermeyeceğiz. Oylar sandıklar kapatıldıktan sonra kullanılmamalı” demişti. Twitter ise Trump’ın paylaşımına işaret koyarak “Bir seçime ya da başka bir toplumsal sürece katılma konusunda yanlış yönlendiriyor olabilir” notunu eklemişti.
Trump, bir diğer paylaşımında ise başta tüm Demokrat bölgelerde önde olduğunu ancak bir anda ortaya “sürpriz” oylar çıktığını öne sürerek “Bu çok ilginç” yorumunda bulundu. Trump, “Dün gece ben, Demokratların kontrolündeki hemen hemen tüm kilit eyaletlerde yarışı önde götürüyordum. Sonra bir bir bu eyaletlerde sürpriz oyların sayılmasıyla ben geriye düştüm. Çok ilginç.” ifadesini kullandı.
Anket şirketlerinin tahminlerinin tutmadığına da işaret eden Trump, “Anketçiler durumu çok yanlış anladı” dedi. Trump, “Nasıl oluyor da postayla oylar her sayıldığında, yüzdeleri ve yok edicilikleri bakımından bu kadar yıkıcı olabiliyorlar?” paylaşımını yaptı.
Trump’tan yine Twitter’dan yaptığı bir diğer paylaşımda ise “Her yerde Biden oyları buluyorlar. Pennsylvania, Wisconsin ve Michigan’da… Ülkemiz için çok kötü” ifadelerini kullandı. Ardından Pennsylvania’daki 500 bin oyluk avantajını bir an önce yok etmek için rakiplerinin “çok çalıştığını” söyledi.
SENATO VE TEMSİLCİLER MECLİSİ
Başkanlık seçiminin yanı sıra Senato ve Temsilciler Meclisi seçiminde sandalye dağılımı belli olmaya başladı. Şu ana kadar Senato’da Demokratlar 47, Cumhuriyetçiler de 47 sandalye kazandı.
ABD’de başkanlık seçimiyle aynı zamanda yapılan Temsilciler Meclisinin tamamının ve 100 sandalyeli Senatodaki 35 sandalyenin değişeceği Kongre seçimleri de önemli yer tutuyor.
Kongre seçimleri, özellikle Trump ile Biden arasında ciddi kutuplaşma yaşayan Amerikan kamuoyu nezdinde başkanlık seçimleri kadar yankı uyandırmasa da ABD siyasetinde oldukça büyük bir öneme sahip. Zira Kongrenin hangi kanadının hangi parti tarafından kontrol edildiği, ABD başkanının çalışma alanını da önemli ölçüde belirliyor.
435 sandalyeli Temsilciler Meclisi üyeleri 2 yıllığına göreve gelirken, 100 sandalyeli Senato üyeleri ise 6 yıllığına seçiliyor.
Temsilciler Meclisinde hangi eyaletin ne kadar temsilcisi olacağı, eyaletlerdeki seçim bölgelerinin nüfus yoğunluğuna göre belirlenirken; Senatoda her eyaletin 2 senatörü bulunuyor.
“MANGA”, TEMSİLCİLER MECLİSİNDEKİ KOLTUKLARINI KORUDU
Donald Trump ile en sert tartışmalara giren Kongre’nin ‘Manga’ lakaplı dört kadın üyesi, Temsilciler Meclisi’ndeki koltuklarını korudu.
New York’tan Alexandria Ocasio-Cortez, Minnesota’dan Ilhan Omar, Massachusetts’ten Ayanna Pressley ve Michigan’dan Rashida Tlaib, Trump’ın ırkçı söylemlerine maruz kalmıştı.
İlkim krizi ile mücadele ve sağlık konularındaki kampanyalarıyla da tanınan kadınlardan Omar ile Tlaib, geçen seçimlerde Kongre’ye giren ilk Müslüman kadınlar olmuşru. İşçi sınıfı ve göçmenlerin hakları için mücadele eden Ocasio-Cortez ise Kongre’nin en genç kadın üyesi olmuştu.
RAPÇİ KANYE WEST, 60 BİN OY ALDI
Bu seçimde başkanlık yalnızca Donald Trump ve Joe Biden yarışmıyor. Adaylığını geç açıkladığı için her eyalette seçime giremeyen Kanye West de Deadline’ın haberine göre 12 eyalette 60 bin oy aldı.
Siyasi kariyeri müzik kariyeri kadar başarılı ilerlemeyen West, 2024 seçimde de aday olmayı düşündüğünü açıklamıştı.
Salı günü oy kullandıktan sonra açıklama yapan West “Hayatımda ilk defa oy kullandım. Gerçekten güvendiğim birine oy verdim… Kendime” demişti.
POSTAYLA OY KULLANMA KAOSA NEDEN OLABİLİR
ABD’de esasen uzun zamandır var olan “posta yoluyla oy kullanma” yönteminin, salgın nedeniyle neredeyse seçmenlerin yüzde 70’ini kapsayacak şekilde genişletilmesinin, seçim sonuçlarının şekillenmesinde önemli rol oynaması bekleniyor.
Posta yoluyla oy kullanma sürecinde, bazı eyaletlerin 3 Kasım gününe kadar oy sayım sürecine başlayamaması ve Pennsylvania gibi kritik eyaletlerin seçim gününden sonra da gelen onaylı oyları kabul edecek olması ise süreci daha da karışık hale getiriyor.
100 MİLYONDAN FAZLA SEÇMEN “ERKEN OY” KULLANDI
Yakın tarihteki seçimlere bakıldığında sandığa gitme oranının yüzde 60’ı bulmadığı ABD’de, bu yıl sandık başında ya da posta yoluyla kullanılan erken oyların sayısındaki artış dikkat çekiyor.
Ülkede 100 milyondan fazla kişi halihazırda oyunu kullanmış bulunuyor. Posta yoluyla kullanılan oyların sayısı 65 milyona yaklaşırken, 35 milyondan fazla kişi de oy pusulalarını bu süreçte oluşturulan seçim sandıklarına elden bırakmayı tercih etti.
LATİN SEÇMENLERDEN REKOR KATILIM
ABD’de rekor sayıda Latin seçmenin bu seçimde oy kullandığı belirtiliyor. İlk verilere göre en az 8,6 milyon Latin kökenli ABD vatandaşı erken oy kullandı. ABD’de, özellikle kilit eyaletlerdeki Demokratlar ve ilerici aktivist gruplar, genç Latinleri harekete geçirmek için çalışma yürütüyorlardı.
Voto Latino’ya göre Arizona ve Teksas, Florida, Pennsylvania, Nevada ve Kuzey Carolina gibi diğer bölgelerde, Latin erken oyların yüzde 33’ü 2016’da oy kullanmayan seçmenlerden geldi.
SONUÇLARI TRUMP WASHİNGTON DC’DE, BİDEN DELAWARE’DE TAKİP EDİYOR
Cumhuriyetçi Aday Donald Trump gününün çoğunu Washington’da geçiriyor. Demokrat Aday Biden ise Pennsylvania mitinginin ardından seçim sonuçlarını izlemek üzere Delaware eyaletine geçti. Biden, kazanması durumunda halka hitabını buradaki Chase Center’dan yapacak.
